Translate

dinsdag 10 mei 2011

Middeleeuwers wisten niet dat het middeleeuwen was

Het leggen van een ei is voor vogels een trend.

Gaan we dus terug naar de 15e, eerste helft 16e eeuw.
Wat zien wij nu in die tijd als trends?
Bijvoorbeeld het vroegkapitalisme (opkomst eerste handelshuizen, kredietwezen etc.)  en de wetenschappelijke revolutie o.a. de Coperniaanse wending (dat niet de aarde in het middelpunt staat).

De mensen uit die tijd zagen deze zaken helemaal niet als trend.
Ze hadden nog nooit van kapitalisme gehoor laat staan van vroegkapitalisme. Rond 1550 vond men de ideeën van Copernicus ketterij. Ze zouden diep geschokt zijn en het ontkennen als iemand zou beweren dat dergelijke ketterse ideeën een trend zouden vormen in hun tijd.
Ze wisten ook niet dat hun ouders en grootouders middeleeuwers waren, die term kenden ze niet eens. Vorsten geloofden nog in ridder- en kruistochtideeën, dat waren volgens hen belangrijke trends.

Met de kennis van nu, Newton, Einstein, de Industriële revolutie, zijn wij voor wat betreft de 15e eeuw voor tijdgenoten min of meer verborgen trends gaan bestuderen.
Met andere woorden, het verleden wordt niet bestudeerd aan de hand van trends uit de tijd die men bestudeerd, maar aan de hand van trends uit de tijd van de bestudeerder zelf.
Dit noemt men horizonversmelting.

Wordt vervolgd

1 opmerking:

Jacob Roggeveen zei

Ik begrijp dat jij wat moeite hebt met horizonversmelting. Maar beste Paul, welke selectiemethode je ook gebruikt (de nieuwe trendanalyse (waarvan ik overigens nog lang niet overtuigd ben dat dit gaat werken!) of de al oude selectielijst), er zal altijd een stukje horizonversmelting plaatsvinden. De selectielijst waarop, soms in detail, is aangegeven welke documenten te bewaren en welke te vernietigen zijn, is ook bedacht door mensen uit het hier en nu. Vervolgens gaan andere mensen uit het hier en nu daarmee aan de slag en geven aan alles nog eens een eigen draai.
Hoe weten wij nu wat latere generaties bewaard zouden willen hebben? Kortom, het is van alle tijden.