tag:blogger.com,1999:blog-34885363477005806562024-03-18T17:13:07.620+01:00ARCHIEFPAULIdeeën, meningen en vragen van een archiefmedewerkerarchiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.comBlogger162125tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-20609712583965845482023-08-24T12:46:00.007+02:002023-08-24T12:46:57.890+02:00<p> </p><p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">The interaction between the brain, time and
consciousness.</span></b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> </span></b></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><b><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiBy2eVsO8RhTBOx1f-y4f4BkT8cONhjg84CPbsJYlDe3pZdzycqyZp_KB1q-gvSkn--_abobD6JX_5CaXlrRXoncUlVye5LhAAcivb1p5z6LHA6xwHpS7w5mLrmk14aiZfF_OtKF_1jfVBhuh7-tJtwFhr2wLb9Wr4g3Jv9e1jtm6j6D6Q5h_78Vxqsj4" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img alt="" data-original-height="1025" data-original-width="1024" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiBy2eVsO8RhTBOx1f-y4f4BkT8cONhjg84CPbsJYlDe3pZdzycqyZp_KB1q-gvSkn--_abobD6JX_5CaXlrRXoncUlVye5LhAAcivb1p5z6LHA6xwHpS7w5mLrmk14aiZfF_OtKF_1jfVBhuh7-tJtwFhr2wLb9Wr4g3Jv9e1jtm6j6D6Q5h_78Vxqsj4" width="240" /></a></b></div><b><br /></b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span>Wikipedia, tijd</span></b></p><p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><br /></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Introduction </span></b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> </span>In a way we are not only in time like a rock or a car,
we are also with time. We are incapsulated in time and time in us.
Time-consciousness is something we share with many organisms. But isn’t this a
phantasm? Does time exist, do we perceive a reality? What is the character of
time-consciousness, how can it be facilitated by a brain-mechanisms and how
does it relate to consciousness as such? Explaining time consciousness can help
explain consciousness itself (Kent & Wittmann, 2021 p. 1-2). </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Time consciousness is a complicated subject and much
has been written about it. This paper cannot hope to answer these questions
exhaustively but may be able to point in a direction of better understanding. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">I start with a non-causal explanation why time
experience is realistic, using two models of spacetime. In paragraph 3 I
outline the character of time consciousness and by what mechanism it could be
realised. In paragraph 4 I give a function-theoretic description of time
consciousness (not a function-theoretic explanation) . In the last paragraph
the relation between time consciousness and consciousness as such is explored.
Finally I draw some summary conclusions. </span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left: 54.0pt; text-indent: -18.0pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">1.</span></b><span lang="EN-GB" style="color: black; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 7.0pt; mso-ansi-language: EN-GB; mso-font-kerning: 0pt; mso-ligatures: none;"> </span><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Realism and anti-realism </span></b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> </span></b>There are many theories about time perception but
generally those theories can be divided into two main visions. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">-Phenomeno-temporal realism (henceforth
‘realism’): change, succession and persistence can be directly perceived
or apprehended. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">-Phenomeno-temporal antirealism (henceforth ‘antirealism’):
change, succession and persistence cannot be directly perceived or apprehended
(Stanford 2023, p. 3, 4). There are many theories consistent with this last
view: e.g. time wouldn’t exists or time exist only in a cinematic way. This
cinematic approach sees a stream of consciousness consisting of momentary
phases without any significant extension; like motion free snapshots or stills.
(Stanford 2023, p 11-13). <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">I think the current model of spacetime has developed
strongly in favour of realism. To understand this we must turn to
Kant. </span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left: 54.0pt; text-indent: -18.0pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">2.</span></b><span lang="EN-GB" style="color: black; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 7.0pt; mso-ansi-language: EN-GB; mso-font-kerning: 0pt; mso-ligatures: none;"> </span><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Why realism? </span></b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> </span></b>“<i>The time is not something that exists on its own,
or belongs to the things as objective determination, and so would be left as
one would abstract from all the subjective conditions of the perception of
things</i>” (Kant 1781/2014, p. 131). Kant considered space and time as “shapes
of the senses”. In this view spacetime is a mode of perception, the “Ding an
sich” (thing in itself) exists outside spacetime, space and time is something
our senses add to the world; time and space are “produced” in the observation
act. Kant was an anti-realist (Kant 1781/2014, p. 131-133) . </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Spacetime in general, before the 20th century, was
seen as a theatre in which the other phenomena were actors. It was a “theatre
model” that corresponds with our intuition. Everything - gods, natural laws,
matter etc - “acts” in an immutable spacetime. The model didn’t give any
counterfactual information, because space and time where immutable. It was a
phenomenal model. It maps space and time as phenomenon. The universe (for
Kantians the transcendental universe) in this model is not <u>with</u> spacetime,
but <u>in</u> spacetime. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">In the current model, based on Einsteins theory of
relativity, the universe is <u>with</u> spacetime. Spacetime is theatre
and actor all at once; it is inseparably intertwined with speed of light, mass
and gravity; spacetime can be curved. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">This model is an explanatory model, it is useful for
the purpose of control and manipulation, is predictive and empirically proven.
When you counterfactually change one of the constants - i.e the speed of light,
or the relation gravity, mass and space - the target domain, spacetime itself,
would be different. This model not only describes how the system behaves, but
also how it will behave under a variety of interventions. It gives a lot of
counterfactual information (Craver 2006, p. 358). <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">What
does this have to do with realism and anti-realism? The question is: can a
model be an explanatory model, when its sensory foundation is totally different
from the facts constituting the target domain? Although this model
is very counter-intuitive, it is ultimately founded on spatiotemporal
perception facilitated by our brain; because that is the only way we can
experience the phenomena time and space. Our images of time and space, “when do
we mean time and when do we mean space?” are substantial and irreducible
concepts; the conceptual basis for statements about
spatiotemporallity. </span><span lang="EN-GB" style="color: black; font-size: 10.0pt; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">The scientific statement, “in a black hole, time and
space trade places (Markus Pösel, 2010)”, implies an underlying conception of
space and of time; of space and time as we conceive by means of our brain and
can be made useful for very complex calculations and derivations. Without
phenomeno-spatiotemporal realism, our empirically proven model of spacetime
contained in formulas, wouldn’t be internally coherent because it wouldn’t
mirror the facts of the target domain and collapse. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">This explanation of the reality of time
consciousness is a non-causal explanation based on coherence.
(Chirimuuta 2017, p. 6). <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left: 54.0pt; text-indent: -18.0pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">3.</span></b><span lang="EN-GB" style="color: black; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 7.0pt; mso-ansi-language: EN-GB; mso-font-kerning: 0pt; mso-ligatures: none;"> </span><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Mechanisms and the field-like
character of time conscousness </span></b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">The realistic belief that our episodes of experience
are themselves temporally extended to be able to incorporate change and
persistence straightforwardly is called the extensional model. But there are
problems processing this by computation and applying it in a mechanism
(Stanford 2023, p. 2, 3, 5-7). <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">There is succession of experience and experience of
succession (Stanford 2023, p.4, 5). <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Succession of experience is easily explainable by
mechanisms; in a cinematic model this would be possible. One can easily explain
every snapshot experience with the help of a mechanism of a kind. The behaviour
of a system, i.e. the changes of its state over time, can be interpreted as a
series of points in its state space”(Gervais, R. 2015 p. 47). But experience of
succession is more complicated, it doesn’t have a discrete or point-like
character but is much more field-like. (Kent & Wittmann 2021, p. 11-12). <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">What
does this mean? I can illustrate this using an example from phenomenology,
music: a form of expression much based on time-experience. When every tone
would be perceived separately in its time sequence (succession of experience),
music would be an uninteresting assembly of separate sounds. But music as we
experience and appreciate it is more; in every present tone, the past tones
resonates (retention) and there is, at the same time, expectation about the
future tones (protention); that makes music exciting. In experiencing time, in
music but also in other ways, story’s, events etc., every moment resonates in
other moments, there are no clear cut episodes, everything is fluent, moments
overlap. It’s even wrong to speak about moments, there are no outlined episodes
with boundaries, it is “time-flow”; retentions, the present and protentions are
at the same time<sup>[1]</sup>. </span><span lang="EN-GB" style="color: black; font-size: 10.0pt; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">This
is a problem for the cinematic view: what kind of mechanism can combine the
snapshots of this view in a unity of time flow? A memory (short term or long
term) can store past sensory perceptions as discrete units, but cannot combine
them into a time flow (Gallagher & Zahavi 2008, 261/839-264/839). We
can try to give an explanation in terms of computational processes (Piccinini
2006, p. 350; Cummins 2000, p. 129). The whole system of computation itself is
based on the processing of discrete units. It can process bounded episodes, up
to a millionth part of a second or smaller. There is no slowness of perception
in computation, only outlined parts/units can be computed, something or nothing
can be computed. But in time experience there is, as we have seen, no case of
bounded episodes<sup>[2]</sup>. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">But
tough there is blurring as to cause and effect, that doesn’t mean time
consciousness can’t be processed. There is cause and effect, but observation
takes place from different “points of view on the timescale” at the same time:
past, present and expected future. </span><span lang="EN-GB" style="color: black; font-size: 10.0pt; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Wittmann & Kent mentioned ideas about the
continuous input from the body as part of an embodied system in addition to the
spatiotemporal dynamics of the brain. This explains the continuous character of
time experience (Wittmann & Kent 2023, p. 26-27). <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">I see an analogy with space. A system that can process
time in a similar manner as a hologram processes light. In a hologram, light
waves from different viewpoints in space converge in the eye, and give a sense
of depth in space. Time flow is also marked by overlap and converging, the
phenomenon time flow can be considered as “depth” in time. Maybe a
non-functional located “holographic” mechanism, involving the cooperation of
all parts of the brain on a neural level, that facilitates the convergence of
differently stored stimuli, can transform succession of experience into
experience of succession. But why non-functionally located? There is a widely
supported, although disputed, view that the cognitive architecture of the brain
is modular, in the sense of being informatively encapsulated (Farah, 1994,
p.43). But according to research of Farah this is not always the
case. Maybe a functional analysis, which is a sketch of a mechanism, can
provide more clarity about a possible mechanism of time-perception.
Time-consciousness is a complex capacity. Showing that this complex capacity is
made up of more basic capacities, organised together, is the goal of a
functional analysis (Piccinini Craver 2011, p. 283-286). An extended
function-theoretic explanation would be too ambitious for a short paper, so
I’ll limit myself to a “function-theoretic description”; a domain-general and
environmental-neutral characterisation of a functional mechanism (Egan 2018, p.
146). Maybe we can deduce some clues from such a description.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left: 54.0pt; text-indent: -18.0pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">4.</span></b><span lang="EN-GB" style="color: black; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 7.0pt; mso-ansi-language: EN-GB; mso-font-kerning: 0pt; mso-ligatures: none;"> </span><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">A function-theoretic
description </span></b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> </span></b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">We can ask ourselves: what is the role of
spatiotemporal consciousness in evolution? According to Robert Cummins,<i>“A
source of evidence that a system really has a given function is that such a
function would have constituted an adaptation”</i>. (Cummins 2000, p.
135) <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">What could be the evolutionary function of
time-consciousness? It gives an organism the opportunity to make
representations fastly and accurately (e.g. in a forest or plain) of phenomena
that where present in the past or can become present in the future.
Anticipation and reconstruction, i.e. protention and retention of phenomena in
spacetime. The organism can represent things that could happen, happen and
could have happened, opportunities and dangers, not in a split second but all
at once because of the field like character of time perception. This is
time-consciousness as an adaptation, a <i>result</i> of evolution.
But I think another more profound interpretation is possible. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Evolution is about survival and reproduction. No-one
wants to be dead, and dead is losing time- experience. Risk of losing
time-experience/being dead is accompanied by fear; I think fear and
time-experience are connected, implicitly or explicitly. Organisms
instinctively avoid death with all their might, and the same goes for bad
times, as caused by injuries or starvation and that weaken or end their
reproductive capacity. After all, their goal is to pass on their
genes. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Thus there are two function-theoretic descriptions of
time-consciousness: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">-as an adaptation to represent “present, passed and
possible” all at once; <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">-as a motor mechanism of evolution itself. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Both functions are intertwined also in their
functioning; the motor function increases itself through the same (reproduction
stimulating) adaptation of which she is the cause. It’s a case of mutual
enforcement, a snowball effect, with associated development in the
brain. As a motor mechanism of evolution itself, time-consciousness is
profound and probably ubiquitous, in a more or less primitive form. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">The origins of brain development are very old, cells
that probably are the precursors of neurons have been found in the digestive
system of brainless sea-sponges, already existing in the precambrium. Genes and
chemicals used by neurons predate the evolution of multicellular animals
(Marshall, M. 2021). Of course there is no case of time-consciousness in the
precambrium, but it is possible that the first principles of time-experience
have developed early, in combination and cooperation with the development of
the first brain mechanisms. Because of its profoundness, I think involvement
and cooperation of many mechanisms of the brain, realised over hundreds of
millions of years and on many levels, are involved in time experience. Maybe
the mechanism behind time-consciousness is difficult to identify because it
does not fit the (assumed) modularity of brain functions (Farah 1994, P. 1,
60). But this is of course pure speculation. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-left: 54.0pt; text-indent: -18.0pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">5.</span></b><span lang="EN-GB" style="color: black; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 7.0pt; mso-ansi-language: EN-GB; mso-font-kerning: 0pt; mso-ligatures: none;"> </span><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Time and consciousness </span></b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Even if you have a identified a neural mechanism, the
1<sup>st</sup> person experience of it remains a problem, the “hard
problem”. Is spatio-temporal perception a qualia (Chalmers 2003, P.
2)? Qualia are not instantiated in neural activity. Neurons don’t
recreate the colour experience of red, but time extendedness is realistic, and
instantiated in neural activity. It cannot be that time consciousness is a
mechanism only giving the experience of extension (as a qualia) and not
producing it. That would be anti-realism. Time is part of the perceptual
field within which qualia contents are experienced (Kent & Wittmann
2021, p. 23-26). <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">But maybe time-consciousness is a qualia in another
sense. You can ask: describe the difference between space and time. This is
impossible without using a tautology. You can say “time is going in only one
direction, from past to present”, but that is not a description but a property
of time; a one way street does the same regarding space. This question is
analogous to, but has more sense, than the question “what is it like to be a
spacetime experiencer?” There is no thinkable and conscious position from which
to ask that last question. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">David Chalmers talks about intrinsic properties of
fundamental physical systems in opposition to properties in relation to other
physical properties and to us. Does spatio-temporality have intrinsic
properties? Like red is the intrinsic property of light waves with a certain
frequency. I think consciousness is the intrinsic property of spacetime. When
intrinsic properties constitute phenomenal properties they are protophenomenal
(Chalmers 2003, p. 36, 37). Maybe consciousness is protophenomenal for
spacetime. This theory is slightly different from Chalmers protopanpsychism. It
is protopsychism of spatiotemporality; you could use the term
spatiotemporal-protopsychism. In this view spacetime has a potential mental
property, but not necessarily realised. There is a duality between its
structural dispositional properties - field like-structure, interwovenness with
speed, gravity and mass etc. - and its intrinsic protophenomenal property -
which is consciousness. Evolution facilitates the necessary brain
infrastructure to process this property. Which does not deny the fact that
other entities can have intrinsic properties too. Without e.g. the perception
of red because of colour-blindness, there is still consciousness, but without
time-perception, not for one second. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> </span><b><span lang="EN-GB">Conclusions </span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> </span></b>There is evidence that time consciousness as
facilitated by the brain has a considerable degree of reality. Spacetime as a
phenomenon is based on facts in physics, processed by the brain, not produced,
as with Kant. </p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">The character of our temporal perception is field
like. Therefore I think we need a kind of holographic neural mechanism that brings
“depth in our experience” to explain time-perception. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">A function-theoretic description yields two
results: time consciousness as a an adaptation and time as motor mechanism (not
a goal) of the evolution. Both are intertwined and reinforce each other and
brain development. Time-consciousness is profound and probably ubiquitous (more
or less primitive). Probably many brain mechanisms on many levels are involved
in it, therefore maybe the mechanism is difficult to identify and not
fitting with the (assumed) modularity of other brain functions. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">It is not the field like extension of
time-consciousness that gives it a qualia character because that would lead to
spatiotemporal anti-realism, but its substantial character. Time and
consciousness are connected in time consciousness. Maybe consciousness is the
intrinsic property of spacetime. Then spacetime is protopsychic; evolution,
with time consciousness as an accelerating force, facilitates certain
developments in brains and of brains, as a result of which the protopsychic
intrinsic properties of spacetime can become manifest. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Literature </span></b><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Chalmers, D., Consciousness and its place in nature.
Blackwell guide to the philosophy of mind 2003, p. 102-144. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Chirimuuta, M., Explanations in computational neuroscience:
Causal and non-causal. The British Journal for the philosophy of science,
2017. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Craver, C.F., When mechanistic models explain.
Synthese 2006, 153(3), p. 355-376. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Craver, C.F., Introduction: Starting with
neuroscience. 2007. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Cummins, R., “How does it work?” versus “What are the
laws”: Two conceptions of psychological explanation. In: F. Keil and R. Wilson
(Eds), Explanation and Cognition. Cambridge 2000. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Egan, F., Function-Theoretic Explanation and the
Search for Neural Mechanisms. In: Explanation and integration in Mind and Brain
science (p. 145-163). Oxford 2018. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Farah, M., Neuropsychological inference with an
interactive brain: A critique of the “locality” assumption. Behavioral and
Brain Sciences 1994, 17(1), p. 43-61. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Gervais, R., Mechanistic and non-mechanistic varieties
of dynamical models in cognitive science: explanatory power, understanding, and
the ‘mere description’ worry. </span><span lang="EN-US" style="color: black; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Synthese
2015, 192 (1), p. 43-66. </span><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-US" style="color: black; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> </span><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Gallagher, Shaun, and Dan Zahavi A phenomenology of
time consciousness, in: The phenomenological mind, New York 2008, 2nd edition
p. 260/839-264/839 (E-reader). <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-US" style="color: black; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> </span><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span style="color: black; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Kant, Immanuel, Kritik der
reinen Vernunft, 1781. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span style="color: black; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Translation: Immanuel
Kant, Kritiek van de zuivere rede, Boom Amsterdam. </span><span lang="EN-US" style="color: black; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">2014, 3<sup>e</sup> oplage. </span><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-US" style="color: black; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> </span><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Kent, Lachan and Wittmann. Marc, Time consciousness:
the missing link in theories of consciousness. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">In: Neuroscience of consciousness, Volume 2021, issue
2. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><a href="https://doi.org/10.1093/nc/niab011"><span lang="EN-GB" style="color: #954f72; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none; text-decoration: none; text-underline: none;">https://doi.org/10.1093/nc/niab011</span></a><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Marshall. </span><span style="color: black; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">M. Hersenloze sponzen
bevatten mogelijk evolutionaire voorloper van zenuwcellen. </span><span lang="EN-US" style="color: black; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">I</span><s><span lang="EN-US" style="color: red; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><span class="msoDel"><del cite="mailto:Alberts,%20drs.%20M.E.%20(Marlies)" datetime="2023-06-18T13:21">i</del></span></span></s><span lang="EN-US" style="color: black; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">n: New Scientist, 2021. </span><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><a href="https://www.newscientist.nl/nieuws/hersenloze-sponzen-bevatten-mogelijk-evolutionaire-voorloper-van"><span lang="EN-US" style="color: #954f72; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none; text-decoration: none; text-underline: none;">https://www.newscientist.nl/nieuws/hersenloze-sponzen-bevatten-mogelijk-evolutionaire-voorloper-van</span></a><span lang="EN-US" style="color: black; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> </span><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-US" style="color: black; mso-ansi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> </span><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Piccinnini, G ., Craver, C. Integrating psychology and
neuroscience: functional analyses as mechanism sketches. Synthese 2011,
183 (3) 283-311. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Piccinini, G. Computational explanation in
neuroscience. Synthese 2006, 153 (3), p. 343-353. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Pösel, Markus, Changing places-space and time inside a
black hole, in: Einstein online band 4. </span><span style="color: black; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Potsdam,
2010. https://www.einstein-online.info/en/spotlight/changing_places/ <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span style="color: black; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">Temporal Consciousness, in: Stanford Encyclopedia of
Philosophy;</span><span lang="EN-GB" style="background: white; color: #1a1a1a; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> First published Aug. 6, 2010; substantive
revision March 17, 2023</span><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> </span><a href="https://plato.stanford.edu/entries/consciousness-temporal/#AwarSimp"><span lang="EN-GB" style="color: #954f72; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none; text-decoration: none; text-underline: none;">Https://plato.stanford.edu/entries/consciousness-temporal/#AwarSimp</span></a><u><span lang="EN-GB" style="color: blue; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">.</span></u><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: 11.75pt;"><span lang="EN-GB" style="color: black; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="EN-GB" style="color: black; font-family: "UICTFontTextStyleTallBody",serif; font-size: 13.0pt; mso-ansi-language: EN-GB; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-ligatures: none;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><!--[if mso & !supportInlineShapes & supportFields]><span
style='mso-element:field-begin;mso-field-lock:yes'></span><span
style='mso-spacerun:yes'> </span>SHAPE <span
style='mso-spacerun:yes'> </span>\* MERGEFORMAT <span style='mso-element:field-separator'></span><![endif]--><!--[if gte vml 1]><v:rect
id="Rechthoek_x0020_1" o:spid="_x0000_s1026" style='width:149.7pt;height:.6pt;
visibility:visible;mso-wrap-style:square;mso-left-percent:-10001;
mso-top-percent:-10001;mso-position-horizontal:absolute;
mso-position-horizontal-relative:char;mso-position-vertical:absolute;
mso-position-vertical-relative:line;mso-left-percent:-10001;mso-top-percent:-10001;
v-text-anchor:top' o:gfxdata="UEsDBBQABgAIAAAAIQC75UiUBQEAAB4CAAATAAAAW0NvbnRlbnRfVHlwZXNdLnhtbKSRvU7DMBSF
dyTewfKKEqcMCKEmHfgZgaE8wMW+SSwc27JvS/v23KTJgkoXFsu+P+c7Ol5vDoMTe0zZBl/LVVlJ
gV4HY31Xy4/tS3EvRSbwBlzwWMsjZrlprq/W22PELHjb51r2RPFBqax7HCCXIaLnThvSAMTP1KkI
+gs6VLdVdad08ISeCho1ZLN+whZ2jsTzgcsnJwldluLxNDiyagkxOquB2Knae/OLUsyEkjenmdzb
mG/YhlRnCWPnb8C898bRJGtQvEOiVxjYhtLOxs8AySiT4JuDystlVV4WPeM6tK3VaILeDZxIOSsu
ti/jidNGNZ3/J08yC1dNv9v8AAAA//8DAFBLAwQUAAYACAAAACEArTA/8cEAAAAyAQAACwAAAF9y
ZWxzLy5yZWxzhI/NCsIwEITvgu8Q9m7TehCRpr2I4FX0AdZk2wbbJGTj39ubi6AgeJtl2G9m6vYx
jeJGka13CqqiBEFOe2Ndr+B03C3WIDihMzh6RwqexNA281l9oBFTfuLBBhaZ4ljBkFLYSMl6oAm5
8IFcdjofJ0z5jL0MqC/Yk1yW5UrGTwY0X0yxNwri3lQgjs+Qk/+zfddZTVuvrxO59CNCmoj3vCwj
MfaUFOjRhrPHaN4Wv0VV5OYgm1p+LW1eAAAA//8DAFBLAwQUAAYACAAAACEAuYYdYIQCAAB4BQAA
HwAAAGNsaXBib2FyZC9kcmF3aW5ncy9kcmF3aW5nMS54bWykVN9v2yAQfp+0/wHx3trukv6w6lZd
1laTurZqNu35golBxcCAOMn++h3Yabxu2kMXKzZwdx/3fXdwfrlpFem489LoihaHOSVcM1NL3VT0
29ebg1NKfABdgzKaV3TLPb28eP/uHMrGgRWSEUTQvoSKihBsmWWeCd6CPzSWa7QtjWsh4NQ1We1g
jcityo7y/DhrQWp6sYf6BAHIysk3QCnDnnk9A92BR0jFyvHKkKNi/48Mpe5unZ3bRxczZ/fdoyOy
rigqp6FFiWg2GAY3nGavopo9wGbp2uhvlkuySSjb+E4YfBMIw8XiLC/wTwlD28nx0WBm4uEvQUxc
/ysMU+m3xMEoDW9jErr7k1ex4/XEmQjC8GdSvFDcuXt7hwXwRJuZAN3wK+fMWnCoPWYfvXE3lKp3
T2rsI1G/xfqLqVE6WAWTGuLNqrzQg9I6H265aUkcVNRxFhI2dHc+9CntXBJ3cyOVSrorTdYVPZse
TVMANnodbcSZ8F0GMRdgMdm8N3pEi/GNJ9Yg3X7Zu2YxU450oCp6lcdnkKHxY+8ij7+E9FvI9Yf4
jEJiuXZbKakJqlzR6aQP79ns8oz4rQzcESXbip6++EAZS3Kt68QygFT9GLGVTjXyQ1uHzTw1RNh8
NPU2Ai7wi5VCCSLFeGWEB3wtlUGpmJKWEmHcz9dr0Q8PHVooWeOFUVH/YwWOU6I+a1TrrJhMEC6k
yWR6gr1N3NiyGFtAM4SqaKDIPw5nAWcYsrJONgJ3KpKU2lxhJy3lUOY+98hC+TAPW8WTAIkh1/Uj
OHhCbippqtXB/d0gPHqgNnsRVp7PLZ6DAbdXCT3i6cle3TkpdLgj48U2nl/8AgAA//8DAFBLAwQU
AAYACAAAACEAkn2H4B0HAABJIAAAGgAAAGNsaXBib2FyZC90aGVtZS90aGVtZTEueG1s7FlLbxs3
EL4X6H9Y7L2xZL1iI3JgyXLcxC9ESoocKYnaZcxdLkjKjm5FcuqlQIG06KEBeuuhKBqgARr00h9j
wEGb/ogOuS9SouIHXCAobAHG7uw3w+HM7Mzs8M7dZxH1jjEXhMVtv3qr4ns4HrExiYO2/2iw/dlt
3xMSxWNEWYzb/gwL/+7Gp5/cQesjSpIhQ3w8CHGEPRAUi3XU9kMpk/WVFTECMhK3WIJjeDZhPEIS
bnmwMuboBBaI6MpqpdJciRCJ/Q2QKJWgHoV/sRSKMKK8r8RgL0YRrH4wmZAR1tjxUVUhxEx0KfeO
EW37IHPMTgb4mfQ9ioSEB22/ov/8lY07K2g9Y6JyCa/Bt63/Mr6MYXy0qtfkwbBYtF5v1JubhXwN
oHIR12v1mr1mIU8D0GgEO011sWW2Vrv1DGuA0kuH7K3WVq1q4Q35tQWdNxvqZ+E1KJVfX8Bvb3fB
ihZeg1J8YwHf6Kx1tmz5GpTimwv4VmVzq96y5GtQSEl8tICuNJq1br7bAjJhdMcJX2vUt1urmfAS
BdFQRJdaYsJiuSzWIvSU8W0AKCBFksSenCV4gkYQk11EyZATb5cEIQRegmImgFxZrWxXavBf/er6
SnsUrWNkcCu9QBOxQFL6eGLESSLb/n2Q6huQs7dvT5+/OX3+++mLF6fPf83W1qIsvh0UBybf+5++
+efVl97fv/34/uW36dLzeGHi3/3y1bs//vyQeNhxaYqz716/e/P67Puv//r5pUP6JkdDEz4gERbe
Pj7xHrIINujQHw/55TgGISImx2YcCBQjtYpDfk+GFnp/hihy4DrYtuNjDqnGBbw3fWop3A/5VBKH
xAdhZAH3GKMdxp1WeKDWMsw8mMaBe3E+NXEPETp2rd1FseXl3jSBHEtcIrshttQ8pCiWKMAxlp56
xo4wduzuCSGWXffIiDPBJtJ7QrwOIk6TDMjQiqaSaYdE4JeZS0Hwt2Wbvcdeh1HXrrfwsY2EdwNR
h/IDTC0z3kNTiSKXyAGKqGnwXSRDl5L9GR+ZuJ6Q4OkAU+b1xlgIF88Bh/0aTn8Aacbt9j06i2wk
l+TIJXMXMWYit9hRN0RR4sL2SRya2M/FEYQo8g6ZdMH3mP2GqHvwA4qXuvsxwZa7z88GjyDDmiqV
AaKeTLnDl/cws+K3P6MThF2pZpNHVord5MQZHZ1pYIX2LsYUnaAxxt6jzx0adFhi2bxU+n4IWWUH
uwLrPrJjVd3HWGBPNzeLeXKXCCtk+zhgS/TZm80lnhmKI8SXSd4Hr5s270Gpi1wBcEBHRyZwn0C/
B/HiNMqBABlGcC+Vehgiq4Cpe+GO1xm3/HeRdwzey6eWGhd4L4EHX5oHErvJ80HbDBC1FigDZoCg
y3ClW2Cx3F+yqOKq2aZOvon90pZugO7IanoiEp/bAc31Po3/rveBDuPsh1eOl+16+h23YCtZXbLT
WZZMdub6m2W4+a6my/iYfPxNzRaaxocY6shixrrpaW56Gv9/39Mse59vOpll/cZNJ+NDh3HTyWTD
levpZMrmBfoaNfBIBz167BMtnfpMCKV9OaN4V+jBj4DvmfE2EBWfnm7iYgqYhHCpyhwsYOECjjSP
x5n8gsiwH6IEpkNVXwkJRCY6EF7CBAyNNNkpW+HpNNpj43TYWa2qwWZaWQWSJb3SKOgwqJIputkq
B3iFeK1toAetuQKK9zJKGIvZStQcSrRyojKSHuuC0RxK6J1dixZrDi1uK/G5qxa0ANUKr8AHtwef
6W2/UQcWYIJ5HDTnY+Wn1NW5d7Uzr9PTy4xpRQA02HkElJ5eU7ou3Z7aXRpqF/C0pYQRbrYS2jK6
wRMhfAZn0amoF1Hjsr5eK11qqadModeD0CrVaN3+kBZX9TXwzecGGpuZgsbeSdtv1hoQMiOUtP0J
DI3hMkogdoT65kI0gOOWkeTpC3+VzJJwIbeQCFOD66STZoOISMw9SqK2r7ZfuIHGOodo3aqrkBA+
WuXWIK18bMqB020n48kEj6TpdoOiLJ3eQoZPc4XzqWa/Olhxsim4ux+OT7whnfKHCEKs0aoqA46J
gLODamrNMYHDsCKRlfE3V5iytGueRukYSumIJiHKKoqZzFO4TuWFOvqusIFxl+0ZDGqYJCuEw0AV
WNOoVjUtqkaqw9Kqez6TspyRNMuaaWUVVTXdWcxaIS8Dc7a8WpE3tMpNDDnNrPBp6p5PuWt5rpvr
E4oqAQYv7OeouhcoCIZq5WKWakrjxTSscnZGtWtHvsFzVLtIkTCyfjMXO2e3okY4lwPilSo/8M1H
LZAmeV+pLe062N5DiTcMqm0fDpdhOPgMruB42gfaqqKtKhpcwZkzlIv0oLjtZxc5BZ6nlAJTyym1
HFPPKfWc0sgpjZzSzClN39MnqnCKrw5TfS8/MIUalh2wZr2Fffq/8S8AAAD//wMAUEsDBBQABgAI
AAAAIQCcZkZBuwAAACQBAAAqAAAAY2xpcGJvYXJkL2RyYXdpbmdzL19yZWxzL2RyYXdpbmcxLnht
bC5yZWxzhI/NCsIwEITvgu8Q9m7SehCRJr2I0KvUBwjJNi02PyRR7Nsb6EVB8LIws+w3s037sjN5
YkyTdxxqWgFBp7yenOFw6y+7I5CUpdNy9g45LJigFdtNc8VZ5nKUxikkUigucRhzDifGkhrRykR9
QFc2g49W5iKjYUGquzTI9lV1YPGTAeKLSTrNIXa6BtIvoST/Z/thmBSevXpYdPlHBMulFxagjAYz
B0pXZ501LV2BiYZ9/SbeAAAA//8DAFBLAQItABQABgAIAAAAIQC75UiUBQEAAB4CAAATAAAAAAAA
AAAAAAAAAAAAAABbQ29udGVudF9UeXBlc10ueG1sUEsBAi0AFAAGAAgAAAAhAK0wP/HBAAAAMgEA
AAsAAAAAAAAAAAAAAAAANgEAAF9yZWxzLy5yZWxzUEsBAi0AFAAGAAgAAAAhALmGHWCEAgAAeAUA
AB8AAAAAAAAAAAAAAAAAIAIAAGNsaXBib2FyZC9kcmF3aW5ncy9kcmF3aW5nMS54bWxQSwECLQAU
AAYACAAAACEAkn2H4B0HAABJIAAAGgAAAAAAAAAAAAAAAADhBAAAY2xpcGJvYXJkL3RoZW1lL3Ro
ZW1lMS54bWxQSwECLQAUAAYACAAAACEAnGZGQbsAAAAkAQAAKgAAAAAAAAAAAAAAAAA2DAAAY2xp
cGJvYXJkL2RyYXdpbmdzL19yZWxzL2RyYXdpbmcxLnhtbC5yZWxzUEsFBgAAAAAFAAUAZwEAADkN
AAAAAA==
" filled="f">
<w:wrap type="none"/>
<w:anchorlock/>
</v:rect><![endif]--><!--[if !vml]--><img height="2" src="file:///C:/Users/alber/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/01/clip_image001.png" v:shapes="Rechthoek_x0020_1" width="201" /><!--[endif]--><!--[if gte vml 1]><v:shapetype id="_x0000_t75"
coordsize="21600,21600" o:spt="75" o:preferrelative="t" path="m@4@5l@4@11@9@11@9@5xe"
filled="f" stroked="f">
<v:stroke joinstyle="miter"/>
<v:formulas>
<v:f eqn="if lineDrawn pixelLineWidth 0"/>
<v:f eqn="sum @0 1 0"/>
<v:f eqn="sum 0 0 @1"/>
<v:f eqn="prod @2 1 2"/>
<v:f eqn="prod @3 21600 pixelWidth"/>
<v:f eqn="prod @3 21600 pixelHeight"/>
<v:f eqn="sum @0 0 1"/>
<v:f eqn="prod @6 1 2"/>
<v:f eqn="prod @7 21600 pixelWidth"/>
<v:f eqn="sum @8 21600 0"/>
<v:f eqn="prod @7 21600 pixelHeight"/>
<v:f eqn="sum @10 21600 0"/>
</v:formulas>
<v:path o:extrusionok="f" gradientshapeok="t" o:connecttype="rect"/>
<o:lock v:ext="edit" aspectratio="t"/>
</v:shapetype><![endif]--><!--[if mso & !supportInlineShapes & supportFields]><v:shape
id="_x0000_i1025" type="#_x0000_t75" style='width:149.7pt;height:.6pt'>
<v:imagedata croptop="-65520f" cropbottom="65520f"/>
</v:shape><span style='mso-element:field-end'></span><![endif]--><span style="color: black; font-family: "UICTFontTextStyleTallBody",serif; font-size: 13.0pt; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><sup><span lang="EN-GB" style="color: black; font-size: 10.0pt; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">[1]</span></sup><span lang="EN-GB" style="color: black; font-size: 10.0pt; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> The origin of these ideas
are from Edmund Husserl, elaborated in his book Phenomenology of temporality
(Galagher & Zahavi 261/839, 262/839). <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><sup><span lang="EN-GB" style="color: black; font-size: 10.0pt; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;">[2]</span></sup><span lang="EN-GB" style="color: black; font-size: 10.0pt; mso-ansi-language: EN-GB; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"> Maybe spatio-temporality
itself has a pixel-like structure on Planck scale, but I wonder whether brains
can operate on this unbelievable small scale. On the other hand, everything is
possible. </span><span style="color: black; font-size: 10.0pt; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-ligatures: none;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-font-kerning: 0pt; mso-ligatures: none;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-35165280184588717102023-03-17T20:14:00.003+01:002023-03-17T20:14:15.949+01:00<p> Kill Putin!!</p>archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-49974493712190431842022-11-05T00:58:00.006+01:002022-11-05T01:02:17.042+01:00<p> My friends from Russia, stop the war. Please.</p>archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-80969106281795074752021-11-26T00:07:00.005+01:002022-11-05T01:13:24.071+01:00<p><br /></p><p><br /></p><table align="center" cellpadding="0" cellspacing="0" class="tr-caption-container" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><tbody><tr><td style="text-align: center;"><a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Gilles_Deleuze.png" style="margin-left: auto; margin-right: auto;"><img border="0" data-original-height="539" data-original-width="800" height="377" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Gilles_Deleuze.png" width="480" /></a></td></tr><tr></tr></tbody></table><p><br /></p><p>Gilles Delleuze, foto Wikipedia</p><p><b><br /></b></p><p><b>DE BEVRIJDING VAN TIJD UIT DE COPERNICIAANSE WENDING.</b></p><p>Hoe Deleuze tijd als op zichzelf staand weet te denken. Het gebeuren in de mens of de mens in het gebeuren? </p><p>Een langere blog met een interpretatie van Gilles Deleuze. Geschreven als paper.</p><p> <b>Abstract</b></p><p> De kenbare wereld vormt zich naar de zintuigen, aldus Kant. Hij noemde dit inzicht een
Copernicaanse wending. Deleuze verwerpt dit idee van een transcendentale kenbare wereld naast
een onkenbarenoumenale “wereld in zichzelf”.
Hij komt uit bij Spinoza, de denker van het immanente bij uitstek. In de Goddelijke substantie als
natura naturans is alle zijn gelijk zonder transcendentie, in een gesloten immanent systeem van
expressie in attributen en modaliteiten, als oorzaak in zichzelf. Deleuze laat in zijn filosofie deze
Spinozistische substantie in zekere zin herleven in de vorm van tijd2noot .
Om deze visie te effectueren waarin tijd een rol speelt als een opzichzelf bestaande factor moet
Deleuze aan twee voorwaarden voldoen: </p><p>-1
e. Hij moet aantonen dat tijd geen vorm van de zintuigen is, maar op zichzelf bestaat. </p><p>-2
e
. Zoals “gelijkheid van het zijn” in de substantie van Spinoza een noodzakelijk uitgangspunt voor
expressie door deze substantie is, moet in de filosofie van Deleuze het “zijn”, maar ook de tijd zelf,
een zodanig karakter hebben dat een substantieel expressieve rol mogelijk is.
Mijn onderzoeksvragen zijn: </p><p><br /></p><p> -Op welke wijze probeert Deleuze in zijn filosofie aan bovengenoemde twee voorwaarden te
voldoen; zodat men aan tijd een substantiële expressieve rol kan toeschrijven? </p><p>-Wat zou de invloed van deze ideeën op de philosophy of mind kunnen zijn, wat is het actuele belang
van deze visie? Dit thema, dat een apart paper zou rechtvaardigen, behandel ik kort. </p><p>Tijd is geen superidentiteit maar speelt bij Deleuze dezelfde rol als de goddelijke substantie bij
Spinoza. Bij doorredeneren echter lost tijd bij Deleuze als het ware op in het verschil dat ze steeds
weer creëert en uiteindelijk ook is.
Aan de hand van de gestelde onderzoeksvragen trek ik een aantal conclusies, waarvan de
belangrijkste zijn:</p><p> -Dankzij het feit dat Deleuze het paradoxale karakter van tijd inziet, is hij in staat is om tijd als op
zichzelf bestaand te denken. </p><p>-Door de eeuwige wederkeer van het verschillende als principe, kan tijd een expressieve rol spelen.
-Het structurerende element binnen het subject bij Kant, de pure rede, is immanent; daarentegen de
wereld “zoals deze op zichzelf bestaat” noumenaal. Bij Deleuze werkt het andersom, het
structurerende element, het pure verleden, is noumenaal en de wereld als resultaat van expressie
daarvan immanent. Wat tot een totaal ander beeld leidt. Bij Deleuze vervalt het strikte onderscheid
tussen subject, tijd en wereld.</p><p><b>DE PAPER</b> </p><p>De gekende wereld vormt zich naar de zintuigen, aldus Kant. Hij noemde dit inzicht een
Copernicaanse wending. De wereld zoals hij "is in zichzelf” is transcendent en onkenbaar. Het
menselijk subject in deze visie is geen deel meer van de gekende wereld, maar de gekende wereld
deel van het menselijk subject. Kant gaat niet langer uit van de empirische objecten zoals Hume,
maar plaatst de filosofie terug in een transcendentaal subject3
, hij is transcendentaal idealist. Een
onoverbrugbaar lijkende kloof tussen de wereld in zichzelf en de mens tekent zich af.
De vraag is, hoe de mens binnen de filosofie weer immanent in de wereld te denken in plaats van de
kenbare wereld in de mens? Treffend is een opmerking van Marx: “Dat het fysieke en geestelijke
leven van de mens in wisselwerking met de natuur staat betekent niets anders dan dat de natuur in
wisselwerking met zichzelf staat, want de mens is een deel van de natuur4
”.
Een van de meer gedateerde aspecten van de Kantiaanse filosofie is zijn behandeling van ruimte en
tijd. Omdat ruimte en tijd slechts vormen van onze zintuigen zouden zijn5
, bestaan ze niet op zichzelf;
de dingen zoals ze op zichzelf bestaan (los van onze waarneming dus) zijn niet ruimtelijk of in de
tijd6
. Met de kennis van nu op het gebied van ruimte-tijd, zwarte gaten etc. kan men gerust stellen
dat deze visie steeds twijfelachtiger wordt. </p><p> Deleuze heeft een totaal andere visie op tijd. Hij komt uit bij Spinoza, de denker van het immanente
bij uitstek. In de Goddelijke substantie als natura naturans is alle zijn gelijk zonder transcendentie, in
een gesloten immanent systeem van expressie in attributen en modaliteiten als oorzaak in zichzelf7
.
Deleuze laat in zijn filosofie deze Spinozistische substantie in zekere zin herleven in de vorm van tijd8
.
Expressie vindt plaats door syntheses en contracties van tijd; representatie in de menselijke geest is
daarvan slechts een onderdeel. De filosofie van Deleuze wil de mens weer in het “gebeuren” denken
in plaats van het “gebeuren” in de mens.
Om deze visie te effectueren waarin tijd een rol speelt als een opzichzelf bestaande factor moet
Deleuze aan twee voorwaarden voldoen: </p><p>-1
e. Hij moet aantonen dat tijd geen vorm van de zintuigen is, maar op zichzelf bestaat. Niet zoals
Kant dacht het resultaat van een innerlijk proces verbonden met het waarnemen, een beleving die
geen betrekking heeft op iets dat onafhankelijk van onze waarnemingen bestaat. Enigszins
gechargeerd gesteld: hij moet aantonen dat tijd de oorzaak is van tijdsbeleving en niet tijdsbeleving
de oorzaak van tijd. </p><p>-2
e
. Zoals “gelijkheid van het zijn” in de substantie van Spinoza een noodzakelijk uitgangspunt voor
expressie door deze substantie is, moet in de filosofie van Deleuze het “zijn”, maar ook de tijd zelf,
een zodanig karakter hebben dat een substantieel expressieve rol mogelijk is; passend binnen zijn ontologisch denkkader. Deleuze zou tegen het behandelen van tijd als superidentiteit zijn, door tijd
gelijk te stellen met de Goddelijke substantie van Spinoza. </p><p>Hij ziet tijd niet als een identiteit maar een
proces van contracties9
, voor tijd zou men “worden en verschil” in kunnen vullen. Tijd speelt dezelfde
rol als de goddelijke substantie bij Spinoza. Bij doorredeneren echter lost tijd bij Deleuze als het ware
op in het verschil dat ze steeds weer creëert en uiteindelijk ook is.
Mijn onderzoeksvragen in het kader van deze voorwaarden zijn: </p><p>-Op welke wijze probeert Deleuze in zijn filosofie aan bovengenoemde twee voorwaarden te
voldoen, zodat men aan tijd deze substantiële expressieve rol kan toeschrijven?
-Wat zou de invloed van deze ideeën op de philosophy of mind kunnen zijn, wat is het actuele belang
van deze visie? Dit thema dat een apart paper zou rechtvaardigen behandel ik kort.
Ik ga uit van zijn boek“Différence et Répétition”.
Aan de hand van de gestelde onderzoeksvragen trek ik een aantal conclusies, waarvan de
belangrijkste zijn: </p><p> -dankzij het feit dat Deleuze het paradoxale karakter van tijd inziet, is hij in staat is om tijd als op
zichzelf bestaand te denken; </p><p> -door de eeuwige wederkeer van het verschillende als principe kan tijd een expressieve rol spelen. </p><p> -Het structurerende element bij Kant, de pure rede, is immanent en wereld op zichzelf noumenaal. </p><p> Bij Deleuze werkt het andersom, het structurerende element, het pure verleden, is noumenaal en de
wereld als resultaat van expressie daarvan is immanent. Wat tot een totaal ander beeld leidt. Bij
Deleuze vervalt het strikte onderscheid tussen subject, tijd en wereld. </p><p><b>2. Tijdsbeleving overstijgende tijd </b></p><p>De essentie van muziek is dat in de context van een muziekstuk in elke actuele toon alle vorige tonen
doorklinken10, daarnaast schept elke toon verwachting ten aanzien van de komende muziektonen.
Elke ten gehore gebrachte toon draagt als het ware het hele muziekstuk. Als je er tonen tussen uit
haalt of door stilte vervangt klopt de hele compositie niet meer. De (muziek)episoden worden in
elkaar waargenomen.
Om gebeurtenissen samen te trekken, hier muziektonen in elkaar door te laten klinken, is een geest
nodig aldus Hume. Hij stelt: “De herhaling verandert niets in het object dat wordt herhaald, maar
verandert wel iets in de geest die het aanschouwt”
11
. Zonder de samentrekkende geest zou
bijvoorbeeld elke muziektoon op zich staan, immers niets in de afzonderlijke toon zelf heeft
betrekking op zijn eventuele herhaling of welk muziekstuk ook. Een muziekstuk zonder geest is een
zinloze reeks op zichzelf staande tonen.
Met het aanvoeren van een geest als noodzakelijke voorwaarde voor deze samentrekking verschuift
men echter de vraag waar deze samentrekking op berust. “Worden samengetrokken” in de geest. De
vraag blijft dan hoe deze samentrekking in de geest zelf tot stand komt. Een endless regress ligt op
de loer12
. Dit wordt door Williams terloops gebracht, maar hier speelt iets cruciaals.Met geheugen valt dit probleem van samentrekking in de geest schijnbaar op te lossen. Door
herinnering zouden we, om bij het voorbeeld van muziek te blijven, alle geïsoleerde tonen door
middel van het geheugen integreren tot een muziekstuk en ervaring van opeenvolging hebben. De
opeenvolging van de afgespeelde tonen zou dus niet waargenomen maar wel herinnerd worden.
Maar geheugen is de representatie van waarnemingen en een waarneming is gebonden aan een
ogenblik, hoe kort ook.
Wat vertaalt bijvoorbeeld film in beweging? De film zelf vertaalt niets, die geeft alleen snapshot
beeldjes. Als we alleen van elkaar geïsoleerde snapshot waarnemingen hebben, dan zouden we ook
alleen maar van elkaar geïsoleerde “snapshot herinneringen” hebben. Wat in de geest zou deze
gesegmenteerde herinneringen op hun beurt in het geheugen dan moeten verbinden en
samentrekken? Een daar weer boven geplaatst geheugen dat zich alle “snapshot herinneringen” zou
herinneren? Een oneindige reeks geheugens zou niet in staat zijn om de snapshot herinneringen tot
een eenheid te maken, er is geen verbindend element in de geest13
. Wat is de oorzaak van de
connectie tussen ogenblikken om bijvoorbeeld herhaling te herkennen?
Er zijn diverse oplossingen voor dit probleem geopperd. Deleuze zet een gedurfde stap, hij stelt dat
er niet zozeer een geest14 als derde nodig is om afzonderlijke dingen samen te trekken, maar een
proces van contracties, een passieve synthese die niets met geheugen/begrip te maken heeft. Hij
spreekt in dit kader over “het levende heden”, de eerste synthese15
. Humes verwijzing naar de
contemplatieve geest, contractie en gewoonte om causaliteit te verklaren, is slechts een speciaal
geval van contractie, onderdeel van een oneindig groter proces. Daarmee doet Deleuze iets
merkwaardigs met tijd. Waaruit bestaat tijd die deze contracties mogelijk maakt? Volgens Deleuze is
tijd door contractie gemaakt, tijd pre-existeert niet vóór contractie, noch is tijd een voorwaarde voor
contractie16
.
Hoe rechtvaardigt Deleuze deze werking in de tijd buiten representatie in de geest? Hoe bewijst hij
het bestaan van tijd de tijdsbeleving overstijgend? In“Verschil en herhaling” van Deleuze, aangevuld
met informatie uit het boek van James Williams “Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical
introduction and Guide” heb ik daarvoor drie methoden kunnen onderscheiden, namelijk: </p><p>-1. Door een ander gebruik van het begrip subject. Deleuze “subjectiveert” tijd zelf in wat hij noemt
“levend heden”. Het tot subject maken van een proces, een subject zonder actieve of bewuste
component. Hij verruimt en breidt het subject uit en spreekt van larvale subjecten die systemen
vormen. </p><p>-2. Door middel van een analyse van datgene waarop de activiteit van het denken wordt uitgeoefend,
het “passieve zelf”17
. Tegen wie of wat denk ik als ik zeg “ik bedenk me”? De paradox van de
introspectie.</p><p>-3. Door het paradoxale karakter van tijd als verleden, heden en toekomst te analyseren is Deleuze in
staat om een onderliggende structuur te deduceren, het “pure verleden”. </p><p>Geen structuur van het
bewustzijn, maar een structuur waarvan onder meer het bewustzijn deel uitmaakt.
In feite combineert hij Hume, met zijn begrip van synthese in de gewoonte met de ideeën van
Spinoza over expressie, beïnvloed door Nietzsche en Henri Bergson18
.
In de volgende drie paragrafen bespreek ik deze methoden van Deleuze; paragraaf 4, over de analyse
van het passieve zelf, is vanwege de overzichtelijkheid in vier subparagrafen onderverdeeld. </p><p><b>3. Ander gebruik van de term subject </b></p><p>Aan het menselijke subject ligt een oneindig aantal processen ten grondslag. Het is niet te bepalen
wanneer nu precies het bewust menselijk subject uit deze processen tevoorschijn komt, een
duidelijke grens bestaat helemaal niet. Vergelijk het met zandkorrels, wanneer worden die een berg?
Met het begrip “levend heden”, introduceert Deleuze een nieuw gebruik van de term subject. Het
subject is niet altijd het subject van een actie, als het menselijk subject in bijvoorbeeld “ik bedenk
me” dat wel is; met “me” als onderwerp van de activiteit bedenken. Subject kan ook subject van een
bepaling zijn in bijvoorbeeld het regent.
Deleuze spreekt in dit kader van de “illusie van de psychologie die van de activiteit haar fetish heeft
gemaakt”
19. Er is volgens hem ook een passief samentrekkend subject, namelijk het subject van een
bepaling20, een subject dat geen actieve beslisser of het zelfvoorzienend principe is van deze
bepaling. Deleuze heeft het over de contemplatieve geest, aan alle herinneringen voorafgaand. Hij
ziet contemplatie als een niet bewuste vorm van receptiviteit en voorwaarde voor bewuste actie.
Bewuste actie is in dit verband slechts één bepaalde vorm van actie, dit soort passiviteit is een
voorwaarde voor elke actie. Menselijke passieve contemplatie is een onderdeel van passieve
contemplatie als zodanig, processen die in verschillende entiteiten kunnen plaatsvinden, menselijk,
dierlijk, plantaardig, mineraal, computersystemen, biologische systemen21
. Zo spreekt Deleuze van
larvale subjecten22 en bedoelt daarmee de passieve synthesen die samen het systeem vormen. Deze
systemen en larvale subjecten kunnen van allerlei aard zijn “zelfs de filosoof is het larvaal subject van
zijn systeem”.23Een veelheid van subjecten van actie in bovengenoemde zin gaat vooraf aan reflectie,
representatie en begrijpen24. Ik denk dan bijvoorbeeld aan de hersenen: een systeem vol larvale
subjecten, maar ook alle larvale subjecten van de hersenen zijn geen grens. Wij zijn geconstitueerd
door een enorme hoeveelheid larvale subjecten van allerlei aard.
Om Deleuze te citeren:
“In de orde van de constituerende passiviteit gaan de zintuigelijke synthesen terug op organische
synthesen, zoals de gevoeligheid van de zintuigen teruggaat op een oorspronkelijke gevoeligheid die
wij zijn. Wij bestaan uit samengetrokken aarde, water, licht en lucht, niet alleen voordat we ze
herkennen of representeren, maar zelfs voordat we ze hebben gevoeld. Elk organisme is in zijnreceptieve en waarnemende elementen, maar ook in zijn ingewanden een optelsom van
samentrekkingen, retenties en verwachtingen”
25
. </p><p>Bijvoorbeeld de ook op zichzelf synthetiserende
passiviteit van het “me” in “ik bedenk me” (los gezien dus van het actieve element in de persoon)
gaat als zodanig terug op het voorbewuste: in de mens, de eencelligen of zelfs nog verder. Deze
eerste synthese van de tijd trekt als het ware de door Hume als noodzakelijke voorwaarde voor
contractie geachte geest26
, waarin de syntheses werkzaam zijn als passief component, dóór tot
organische processen en verder. Ook Hume zag al dat deze syntheses in de geest niet actief bewust
waren, Deleuze trekt het geheel door. Wat is het verschil tussen in de geest en buiten de geest met
betrekking tot passieve synthesen27? Deze “eerste synthese van tijd” is universeel, integreert de
menselijke geest in een veel groter geheel, maar zit ook in de mens, als gewoonte. Dit geheel noemt
hij het levend heden. Tijd is hier dus als water, het water in de zeeën is hetzelfde water als het water
in de mens. </p><p><b>4. Analyse van het passieve zelf </b></p><p><b>4.1 Wat is het passieve zelf? </b></p><p>Verhelderend in dit kader is het verschil tussen het Cartesiaanse en het Kantiaanse cogito28, waarin
het gaat om bepaling, onbepaalbaar en het bepaalbare. Het IK in het cogito van Descartes is niet
bepaalbaar, hoe dit IK bestaat blijft open. Het is niet bepaald in de tijd, maar verdwijnt ook niet in het
moment, het is geborgd door God, die de continuïteit van de identiteit kan creëren. Hij is in staat om
alles op elk moment te (her)scheppen.
Het “IK” in “ik denk dus ik besta” van Descartes is dus onbepaald. Anders is dat in de zin “ik bedenk
me” hier wordt bedenken (het bedenken van de IK) bepaalbaar door “me”29, dat een in de tijd
bepaalbare entiteit is. Er is verschil tussen de bepaling “bedenken”, of welke andere activiteit ook, en
datgene dat daardoor wordt bepaalt: het “me”. De vraag is: wie denkt, loopt, eet etc.. Er is sprake
van een inwendig verschil binnen het handelend IK tussen een actieve en passieve component30
.
De vorm waarin het onbepaalde bestaan (me) bepaald kan worden door het ”ik denk” is de vorm van
de tijd aldus Kant31. Kant plaatst mijn onbepaalde bestaan als bepaalbaar in de tijd, als een passief
ontvankelijk fenomenaal subject. “Ik denk” is dan een affect ondergaan door een passief zelf.
Datgene waardoor het “ik “zegt wordt niet door hem maar op hem uitgeoefend. “IK is een ander, de
paradox van het innerlijk gevoel, de introspectie”
32
. “(…)De activiteit van het denken wordt
uitgeoefend op een ontvankelijk wezen, een passief subject, dat haar als een ander in zichzelf beleeft.
Aan het Ik denk en ik ben moet het zelf worden toegevoegd, dat wil zeggen het passieve standpunt;
aan de bepaling en het onbepaalde moet de vorm van het bepaalbare worden toegevoegd, dat wil
zeggen de tijd. En zelfs dan is “toevoegen” niet het juiste woord, want het is eigenlijk een kwestie van
verschil maken en een verinnerlijking in het zijn en het denken. Het lijkt alsof er door het hele IK een
barst loopt: het is gebarsten door de zuivere lege vorm van de tijd.33
”</p><p>Deleuze wil het IK onttrekken aan algemene concepten. De belangrijkste items voor hem zijn tijd,
passiviteit en bepaalbaarheid. De voorwaarde voor het determineren van het IK is dat het in de tijd
is, dat had Kant dus reeds gezien34
.
Deleuze stelt:
-1e dat activiteit passiviteit veronderstelt;
-2e deze passiviteit staat tegenover het actieve bewustzijn als een andere vorm en is niet
toegankelijk voor dit bewustzijn.
Dit bewustzijn is altijd actief, ook dan als het (vergeefs) toegang probeert te verkrijgen tot het
passieve waardoor het bestaat. Het actieve bestaat dankzij het passieve en via het actieve
(waarnemen, denken etc..) kan het passieve derhalve nooit bereikt worden anders zou het actieve
niet meer bestaan. Het passieve zou het denken opheffen. Beiden staan in contradictie tot elkaar. Dit
is de paradox van de introspectie (inner sense), je wordt altijd naar buiten geworpen35
.
Alle activiteiten, van bedenken tot lopen worden in de tijd geplaatst. Er is in dit opzicht sprake van
een dubbele passiviteit. Niet zozeer het subject van de activiteit is direct passief maar allereerst de
(zelf)positionering van elke activiteit in de tijd. Deleuze spreekt dus van een “gebarsten ik”
veroorzaakt door de invoering van tijd in het denken. </p><p><b>4.2. Deleuze versus Kant </b></p><p>Het is Kant die het IK in de tijd plaatst, maar waar scheiden zich de wegen van Deleuze en Kant nu
precies36?
Kant bekritiseert het steunen op het goddelijke door Descartes, maar reïntroduceert in het zelf het
begrip “identiteit”, hij wil daarmee het gebarsten ik herstellen. Hij doet dit op twee manieren:
1. Het actieve (moreel)handelend vanuit het noumenale Ding an sich volgens de praktische rede zet
de identiteit van de actor neer.
2. Bij Kant is het passieve zelf uitsluitend ontvankelijk, er vinden binnen dit passieve zelf geen
syntheses plaats.
Deleuze nu wijst er op dat dit passieve zelf nu juist resultaat is van een synthese, namelijk
aanschouwing en samentrekking van die aanschouwing. Bijvoorbeeld in “ik verbaas me”, waarin de
aanschouwing waardoor je je verbaast en verbazen zelf in een passief “me”wordt samengetrokken.
Bij dit samentrekken komt geen wil of wat dan ook kijken, dat samentrekken gebeurt gewoon, het
passieve “me”wordt juist gevormd door die samentrekking van gewaarwordingen. De mogelijkheid
om ontvankelijk te zijn voor indrukken of gewaarwordingen vloeit juist uit die passieve synthese
voort, iets waar Kant dus niet aan wil.
Waarom dan deze verdeling bij Kant in een actieve synthetsche identiteit en een alleen ontvankelijk
en niet synthetiserend passief zelf? Om de wereld van de identiteit en representatie te redden. “…de
synthese wordt hier als actief opgevat en roept in het IK een nieuwe vorm van identiteit in het leven,
terwijl passiviteit wordt opgevat als simpele ontvankelijkheid zonder synthese”, aldus Deleuze37
. In plaats van het gebroken IK komt bij Kant een niet synthetiserend louter ontvankelijk zelf in de tijd38
,
als belangrijkste identiteit, met alle (transcendentale) voorwaarden voor die uitsluitende
ontvankelijkheid, zoals restricties met betrekking tot wat wel en niet kan worden gedacht39
. Dit is de
kern van de Copernicaanse revolutie. Kant gaat niet langer uit van de empirische objecten (als
Hume), alles draait om het transcendentaal subject40, eigenlijk een Ptolemaeïsche41 contrarevolutie.
Deleuze is het niet eens met deze reparatie van de identiteit door Kant en staat een volkomen
andere evaluatie van het passieve zelf voor, in de vorm van tijd. “Alleen in een volkomen andere
evaluatie van het passieve zelf kan het Kantiaanse initiatief worden opgenomen en kan in de vorm
van de tijd tegelijkertijd de dode God en het gebarsten IK in stand worden gehouden”
42
. </p><p><b>4.3. Passieve zelf als lege zuivere tijd</b> </p><p>Wat houdt die totaal andere evaluatie van het passieve zelf van Deleuze dan precies in?
Volgens Deleuze is het passieve subject geen identiteit maar zuivere lege tijd. Zuivere lege tijd is
immuun voor representatie en identiteit en is niet te determineren op dezelfde manier als dingen in
de tijd43. Kant maakte het subject bepaalbaar in de tijd, Deleuze vervangt het subject door zuivere
lege tijd zelf. Hij toont dit aan met een paradox die luidt: “Ik is (altijd) een ander, of de paradox van
de introspectie”
44
.
Zoals we gezien hebben is het passieve zelf een altijd open blijvende bepaalbaarheid. Tot de kern van
de passiviteit zullen we door activiteit nooit komen. Deze vorm van de tijd die bij Deleuze het subject
van Kant vervangt moet wel puur en leeg zijn, als er bijvoorbeeld een “ding als zelf” in die tijd zou
zijn, dan zou dat leiden tot een bepaling van dat zelf in plaats van het zelf als een open
bepaalbaarheid. We zouden niet langer naar buiten geworpen worden bij introspectie maar een
relatie met het eigen zelf als met een object zou mogelijk zijn. De essentie van de paradox is hier de
onbepaalbare “bepaalbaarheid in de tijd” omdat je bij dit soort introspectie de tijd zelf als iets in de
tijd probeert te bepalen45
. Kant bepaalt een transcendentaal subject in de tijd, Deleuze bepaalt ook
iets in de tijd, namelijk de onvatbare synthetiserende tijd zelf.</p><p><b>4.4. Dramatisering van de zuivere lege tijd </b></p><p>Het gaat bij Deleuze echter om gedramatiseerde lege en pure tijd. Een kringloop ontstaat van
wederzijdse conditionering. Het actieve deel van Ik maakt door zijn dramatische acties het zelf
determineerbaar in de tijd. Het subject is gebroken door zijn afhankelijkheid van het passieve zelf.
Het subject is derhalve niet het fundament van de bepaalbaarheid maar het medium daarvan,
waarvan de acties geconditioneerd worden door de passiviteit. Een passiviteit die door Deleuze
omschreven wordt als bestaande onder andere uit “larvale subjecten46”. Dit wijst naar de eerste
synthese, die van de gewoonte, als niet gerepresenteerde synthese in tijd. Hierbij valt bijvoorbeeld te
denken aan conditionerende orgaanfuncties zoals vurende neuronen in de hersenen. De actor is
geconditioneerd door het passieve zelf (uiteindelijk gedramatiseerde tijd) dat op zijn beurt weer
gecreëerd wordt door de dramatische actie van de actor. Bijvoorbeeld ik leer een taal, dit leren
vormt mij en mijn hersenen die mij weer in staat stellen een taal te leren. De syntheses van Deleuze
behelzen in feite een bouwwerk van gedramatiseerde tijd, al dan niet gerepresenteerd.
Belangrijk in dit kader is Deleuzes derde synthese van tijd. Deze synthese betekent een
herwaardering van de gebeurtenis, en wel als bepalend element in verband met de dramatisering
van de tijd. Ook voor niet (in de geest) gerepresenteerde tijd.
Een gebeurtenis kan een resetfunctie hebben waardoor er zich een cesuur vormt. Er ontstaat
serievorming van gebeurtenissen ervoor en erna 47
. In feite is lege tijd niet denkbaar, er gebeurt altijd
wel iets, je kunt niet niets ervaren/denken want dan kun je jezelf ook niet meer opstarten, dan ben je
dood48
. Het “uit zijn voegen raken van de tijd” door de gebeurtenis, waardoor alle voorheen vaste
identificatiepunten die de tijd vorm geven verdwijnen (dat kan een verhuizing zijn maar ook een
allesvernietigende asteroïde inslag) toont echter de terugkeer van de niet te denken oningevulde
zuivere lege tijd als voorwaarde voor de wederkeer van het verschillende in een open toekomst. In
de cesuur openbaart zich de lege openheid van de tijd, na het ervoor en vóór het erna; de toekomst. </p><p><b>5. Analyse verleden, heden en toekomst in het puur verleden </b></p><p>Deleuze concludeert dat er synthese van tijd zelf is, dus niet alleen van de tijd in een geest, die
noodzakelijk is om actieve herinneringen door middel van representatie mogelijk te maken, de
tweede synthese. Daarvoor moet volgens hem een subject overstijgende structuur bestaan.
Deze tweede syntese is ook een passieve synthese, hij ziet deze niet als een synthese vol
gerepresenteerde voorbije hedens, maar als een syntese van de voorwaarden voor het ordenen van
deze voorbije hedens. De hedens worden daardoor geordend in opeenvolgende niveaus; in elkaar
ingekapseld49. Als voorbeeld kan men weer nemen de toon van een muziekstuk, waarin het hele stuk
als het ware is ingekapseld in elke afzonderlijke toon. Dit voorbeeld is een concrete invulling van een
actieve representatie, Deleuze denkt in abstracties. Het verleden, het hele muziekstuk in dit concrete
geval, is aanwezig (klinkt door) in het actuele heden, hier de toon. Deleuze spreekt over “Memory”met een hoofdletter of het “pure verleden”50
. Door middel van het formuleren van drie paradoxen51
deduceert Deleuze dit pure verleden. In feite legt hij het paradoxale karakter van de tijd zelf bloot.
De geformuleerde paradoxen leiden tot de conclusie dat het verleden contemporain is met het
geheel van de tijd en preexisteert aan elk voorbijgaand heden, een paradoxale conclusie dus.
Door middel van deze paradoxen richt Deleuze zich tegen het gangbare idee dat het verleden een
collectie afzonderlijke voorbije hedens is als resultaat van een serie actieve geheugens met het
vermogen deze voorbije hedens te representeren52. Het verleden moet integendeel contemporain
zijn met het heden anders zou het verleden later verschillend zijn met het heden dat het was.
Verleden en heden bestaan tegelijk, maar als verleden en heden hetzelfde zijn, hoe kan het heden
dan in het verleden verdwijnen in plaats van eeuwig te duren? Iets kan alleen maar in iets anders
verdwijnen anders blijft het gewoon hetzelfde. Als je water in water gooit is het eindresultaat water.
De oplossing van Deleuze is, “Daarom is het verleden allesbehalve een tijdsdimensie: het is een
synthese van de volledige tijd waarvan het heden en de toekomst slechts dimensies zijn”
53
. Heden en
toekomst zijn dus twee zijden van dezelfde munt, het verleden; het heden is meteen ook verleden als
het verschijnt. Het absolute heden waar alles in leeft heeft een oneindig korte duur, nog vóór je het
woord heden hebt uitgesproken is het al lang verleden. Omdat heden een dimensie van het verleden
is, begeleidt het hele verleden elk heden. In elk heden klinkt derhalve het geheel van de tijd door.
Het pure verleden is dus een voorwaarde voor actuele voorbijgaande hedens maar het is zelf niet
actueel. Het pure verleden is daarom noumenaal; het is iets in zichzelf, hier pikt Deleuze Kants idee
van het noumenale op54
. Het heden als eindeloos gecontraheerd deel van het pure verleden is
onbereikbaar, een singulariteit 55
. Deleuze gebruikt in navolging van Bergson het beeld van een kegel.
Het duurloze heden is dan de eindeloze contractie in de top van de kegel, het meest
gecomprimeerde deel van het pure verleden. De hele kegel bestaat alleen in zichzelf in een eindeloze
reeks graden van contractie en ontspanning56
. Het pure verleden is virtueel, in de zin van relaties
tussen de niveau’s, er zijn veel mogelijkheden ten aanzien van het geactualiseerde in een heden57
.
Dit pure verleden heeft dus een relatie van wederkerige determinatie met het heden (als eerste
synthese van de tijd compleet met alle subjecten, larvale subjecten etc..) aldus wordt het een domein dat alle geactualiseerde zaken “determineert en erdoor wordt gedetermineert”
58
. Een
virtueel en ideeël domein voor alles, niet alleen voor het menselijk geheugen59
.
Deleuze schrijft in dit kader “Iedereen kiest zijn eigen toonhoogte of toonsoort, en wellicht ook zijn
tekst, maar de melodie blijft hetzelfde en onder al die teksten klinkt hetzelfde deuntje in alle
mogelijke toonsoorten en toonhoogten”60
. </p><p>Ik houd het voor mogelijk dat Deleuze doelbewust van “Puur verleden” spreekt in navolging van
Kants “pure rede”, om de belangrijke rol van tijd in zijn denken benadrukken. Wat mij hierbij opvalt is
dat bij Kant het immanente, de vormen van zintuigen en categorieën van het verstand het ordenend
principe is en bij Deleuze andersom, bij hem is het noumenale het ordenend principe, door middel
van contracties en synthesen in het noumenale pure verleden. In het pure verleden gaat het over
graden van relaties tussen niveaus. Deze graden en niveau’s zijn dus oningevuld, net als bij Kant het
concept Pure Rede met zijn categorieën en vormen niet vooraf is ingevuld met het empirische, maar
dit structureert. Actuele gebeurtenissen kunnen veranderen in belang gedurende de tijd, veranderen
in graad en niveau. Het pure verleden kan men desgewenst als invullen bijvoorbeeld met
representaties uit geheugens, maar vergeet niet dat dat uiteindelijk weinig zoden aan de dijk zet,
achter deze ingevulde identiteiten zit uiteindelijk verschil/tijd. Dan val je bij doorredeneren toch
weer terug in het abstracte, hoewel de transcendente volledige dus ongeactualiseerde abstractie
nooit bereikt zal worden. </p><p><b>6. Eenduidigheid van het zijn</b> </p><p>Johannes Duns Scottus (1266-1308) formuleerde de leer van de eenduidigheid van het zijn in de
Opus Oxoniense. Het “zijn” maakt geen onderscheid tussen het eindige en het oneindige, het
singuliere en het universele, het geschapene en het niet geschapene, het is neutraal. Het is eenduidig
ten opzichte van God en zijn attributen. De zijnden zelf zijn meerduidig in een eenduidig zijn.
Spinoza brengt hier verandering in. “In plaats van het zijn als neutraal en onverschillig voor te stellen
maakt hij er een object van zuivere affirmatie van. Het eenduidige zijn valt samen met de unieke
universele en oneindige substantie: het wordt voorgesteld als Deus sive Natura”. De Goddelijke
substantie is expressief en drukt zich uit in modi en attributen61
.
Iets soortgelijks vindt bij Deleuze plaats met tijd. Hij schakelt het zijn in de tijd gelijk door middel van
zijn theorie van de eeuwige wederkeer van het verschillende. “Het verschil gaat achter alle dingen
schuil maar achter verschil is er niets”
62. In tijd bestaat dus alleen maar verschil.
Dit gaat onder meer als volgt in zijn werk63: De virtualiteit in het verleden (het noumenale pure
verleden) conditioneert het geactualiseerde in het heden dat door de aard der zaak verleden wordt
en het verleden daardoor verandert, zodat de dingen verschillend geconditioneerd in het door het
voorbije verleden geconditioneerde nieuwe heden geactualiseerd worden. Dit geldt ook voor
herhaling; het herhaalde conditioneert de herhaling die daardoor -als herhaling- verschillend is aan
de vorige herhaling, in het verleden geraakt en de volgende herhaling weer verschillend maakt64
. Hetvirtuele conditioneert het geactualiseerde dat op zijn beurt het virtuele weer verandert etc. Dit
steeds opnieuw. Alles in dit proces is worden en in de aard der zaak verschillend.
Tijd is de bron van het inherente verschil, maar tijd is ook het enige mogelijke medium voor dit
verschillende, in feite is tijd uiteindelijk dit verschillende zelf65
. “Het verschil gaat achter alle dingen
schuil maar achter verschil is er niets66
”. Als ze bijvoorbeeld in de deeltjesversneller van CERN een
ruimtelijk absoluut elementair materiedeeltje hadden ontdekt, dan zou alles daaruit opgebouwd zijn,
dan zou dat het fundament van materie zijn, met ruimte als medium67
. Als verschil echter het enige is
en verder niets, redeneer je uiteindelijk ruimte weg en blijft alleen lege tijd over, die dan ook niet
meer bestaat. Dat punt zul je dus nooit bereiken. Tijd is uiteindelijk het verschil dat nooit vereffend
zal worden, de wederkeer van het verschil is eeuwig. Zolang je iets geactualiseerds in de ruimte hebt
zit daar verschil achter, de eeuwige wederkeer van het verschil treedt in werking. Vergeet niet,
wederkeer is een temporeel begrip. </p><p><b>7. Philosophy of mind </b></p><p>De filosofie van Deleuze is volgens mij uitermate relevant voor de philosophy of mind.
John Searle en Galen Strawson stellen dat het onmogelijk is dat uit formele syntactische
(brein)structuren bewustzijn voort zou kunnen komen. Beiden huldigen desondanks een monistisch
materialistisch standpunt. Een computer bestaat uit formele systemen en zou in hun visie nooit
bewustzijn kunnen genereren.
“Syntax by itself is neither constitutive of nor sufficient for semantics”, aldus de conclusie van John
Searle in zijn artikel.68 Hij onderbouwt dit met het beroemde beeld van de Chinese kamer.
Vervolgens verklaart hij intentionaliteit als volgt: “Whatever else intentionality is, it is a biological
phenomenon and it is as likely to be as causally dependent on the specific biochemistry of its orgins
as lactation, photosynthesis, or any other biological phenomena”. Intentionaliteit kan men hier
opvatten als bewustzijn.
Strawson stelt dat bewustzijn een onherleidbare en overal aanwezige inherente eigenschap van de
materiële natuur is69 : “If everything that exists is intrinsically experience involving, well, that is what
the physical turns out to be; it is what the energy (another name for physical stuff) turns out to be”
70
. Hij duidt zijn denken aan als realistisch fysicalisme.
Hoewel ze vanuit een andere achtergrond redeneren, hebben deze tot de analytische stroming
behorende filosofen het over dezelfde zaken als Deleuze. Zoals we gezien hebben ziet Deleuze het
bewustzijn als onderdeel van de syntheses van de tijd. Onder meer door de wisselwerking van het
levende heden en het pure verleden. Strawson en Searle zien bewustzijn als inherente eigenschap
van materie, Strawson gaat nogal ver in die zin dat hij een soort panpsychisme aanneemt.
Zou het mogelijk zijn om de temporale processen door Deleuze beschreven en ook in materie
werkzaam, als oorzaak van bewustzijn aan te wijzen? Strawson heeft het over een onherleidbare
eigenschap van de materiële natuur, de in materie geactualiseerde natuur is volgens Deleuze gelijk aan de door hem beschreven temporale processen, op dezelfde manier waarop chemische processen
fysische processen zijn. Deleuze plaatst de bron van bewustzijn al op dit niveau.
Misschien dat deze temporale processen een reden zijn waarom een computer kan denken, beter
dan wij zelfs, maar alleen in onze tijd71
. Op welke wijze is ons denken anders met tijd verbonden dan
dat van de computer? Helaas ontbreekt hier de ruimte om dit verder uit tewerken. </p><p><b>Concluderend</b> </p><p>-Door deductie, vooral ook aan de hand van paradoxen, weet Deleuze aan te tonen dat tijd op
zichzelf bestaat, dus niet als vorm van de zintuigen. Het is het paradoxale karakter van de tijd zelf dat
hem in staat stelt tot deze deductie. De paradoxen zijn: de paradox van de introspectie en de
paradoxen met betrekking tot verleden, heden en toekomst. </p><p>-Door de paradox van de introspectie toont Deleuze aan dat het passieve subject niets meer of
minder is dan gedramatiseerde zuivere lege tijd. We maken de tijd niet, maar zijn van tijd gemaakt. </p><p>-Alles draait bij Kant om het actieve subject: de bron van alle kennis over de wereld.
Deleuze spreekt niet over subject als identiteit, maar over actieve representatie, slechts een
onderdeel van de talloze expressies door passieve contracties waardoor de tijd gevormd wordt.
Door verandering en verruiming van de betekenis van het begrip “subject” tot meer dan alleen een
actief bewuste subject weet hij tijd als expressief en op zichzelf bestaand neer te zetten. </p><p>-Door de paradoxen die aantonen dat heden en verleden één zijn is Deleuze in staat om, in navolging
van Kants “pure rede”, het “pure verleden” te formuleren. In feite legt hij daarbij het paradoxale en
noumenale karakter van de tijd zelf bloot. Mijn conclusie is dat Deleuze, omdat hij het paradoxale
karakter van tijd inziet, in staat is om tijd als bestaand op zich te beschouwen en een prominente
plaats in zijn denken te geven.
Hij draait daarom het systeem van Kant om. Het “pure verleden” van Deleuze is equivalent aan de
“pure rede” van Kant, hoewel de werking en achtergrond van beiden totaal verschillend is. Het
structurerende element bij Kant, de pure rede, is immanent en “wereld op zichzelf”, die erdoor
binnen het subject wordt gestructureerd, noumenaal”. Bij Deleuze is het structurerende element, het
pure verleden, noumenaal maar de wereld die er door wordt gestuctureerd immanent en een
expressie ervan. </p><p>-Tijd vervult voor Deleuze dezelfde expressieve rol als substantie bij Spinoza.
Spinoza kon tot zijn expressieve substantie komen dankzij gelijkschakeling van het “zijn” door Duns
Scottus. Deleuze doet iets soortgelijks, hij schakelt het zijn in de tijd en de tijd in het zijn gelijk, en wel
door middel van zijn theorie van de eeuwige wederkeer van het verschillende.
Tijd is in essentie zelf geen identiteit, maar de wederkeer van het verschil dat ze zelf genereert. “Het
verschil gaat achter alle dingen schuil maar achter verschil is er niets72”. </p><p>-John R. Searle en Galen Strawson spreken over bewustzijn als een onherleidbare eigenschap van de
materiële natuur. De materiële natuur zelf is echter herleidbaar tot de temporele processen die
Deleuze schetst. Het is wellicht mogelijk om bewustzijn in materie, door Strawson en Searle niet
verder uitgewerkt, op het conto van de onderliggende temporale processen van de tot materie
geactualiseerde natuur te schrijven. Doet Deleuze dit al niet?</p><p>-Door het menselijk bewustzijn te relativeren is Deleuze in staat om bewustzijn te zien als onderdeel
van een oneindig veelvormige natuur. Hij plaatst de mens in het gebeuren en niet langer het
gebeuren in de mens. In feite vervalt bij Deleuze het strikte onderscheid tussen subject, tijd en
wereld. We maken deel uit van een onderliggende structuur waar alles deel van uitmaakt.
Deleuze drukt dit kernachtig uit in de vergelijking:
“Iedereen kiest zijn eigen toonhoogte of toonsoort, en wellicht ook zijn tekst, maar de melodie blijft
hetzelfde en onder al die teksten klinkt hetzelfde deuntje in alle mogelijke toonsoorten en
toonhoogten”
73
.</p><p><br /></p><p>NOTEN.</p><p>1
Deleuze, G. Practical Philosophy, San Franscisco 1988; pag. 97-104
2 Todd May, Gilles Deleuze, an introduction, New York 2008; pag. 61. Deleuze is in zijn ideeën over tijd
beïnvloed door Henri Bergson</p><p>3 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
pag. 82.
4 Marx, Parijse Manuscripten, 1e manuscript https://www.marxists.org/nederlands/marx engels/1844/manuscripten/1.htmt.)
5 Deleuze, G, Kant’s Critical Philosophy, Minneapolis 2015 10e druk
6
Immanuel Kant, Kritiek van de zuivere rede, Amsterdam 2014 3e oplage; pag. 131 en 132.
7 Deleuze, G. Practical Philosophy, San Franscisco 1988; pag. 97-104
8 Todd May, Gilles Deleuze, an introduction, New York 2008; pag. 61. Deleuze is in zijn ideeën over tijd
beïnvloed door Henri Bergson</p><p>9 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
Pag. 25.
10 Shaun Gallagher & Dan Zahavi, The Phenomenological Mind, 2e druk Abingdon 2012; hoofdstuk getiteld “A
phenomology of time-consciousness”.
11 Deleuze, G Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 116
12 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
Pag. 24</p><p>13 Stanford Encyclopedia of Philosophy, Temporal Consciousness, revision 2017;
https://plato.stanford.edu/entries/consciousness-temporal.
14 Overigens is het de vraag wat buiten/binnen de geest betekent. In de 1e
synthese speelt dat een rol zo zullen
we zien. De geest is geen afgebakende identiteit maar is een functie in een geheel van larvale subjecten (en
donkere voorlopers).
15 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
pag. 21-30.
16 Ibid. pag 25.
17 Deleuze, G Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 139</p><p> 18 Todd May, Gilles Deleuze, an introduction, New York 2008; pag. 41.
19 Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 121.
20 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012,
pag; 29.
21 Ibid. pag. 29.
22 Hij spreekt ook uitgebreid over duistere voorlopers van elk systeem, altijd aanwezige onbepaalbaarheden
die vooraf als een omgekeerde mal het verloop van iets bepalen. Een nogal technisch betoog. Deleuze, G.
Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 185-189
23 Ibid. pag. 185.
24Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012,
pag; 49-50</p><p>25 Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 120.
26 Ook Hume zag echter in dat de syntheses binnen de geest niet actief bewust waren. Je verbindt onbewust
een oorzaak aan een gevolg of je nu wilt of niet. Bijvoorbeeld als je je stoot en de pijn etc..
27 Deze visie zou passen in de theorie van David Chamlers over de extended mind.
28 Deleuze, G Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 139.
29 Zinnen met verschillende betekenis, maar het gaat hier om het voorbeeld.
30 Deleuze, G. Kant’s Critical Philosophy, Mineapolis 2015 10e druk; pag IX.
31 Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 139.
32 Ibid. pag 139
33 Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 140</p><p> 34 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
pag. 81.
35 Sartre beschrijft bewustzijn als een actieve explosie in de richting van de objecten. Een directe intentie
richting objecten, hij verwierp de voorstelling van de geest en zijn inhoud als dingen of dingachtig. Zoals
Deleuze dus het subject van Kant verwerpt. Zie West, D. Continental Philosophy, An Introduction, Cambridge
2017; pag. 156
36 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
pag. 83-83.
37 Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 141.</p><p>38 Overigens merkwaardig dat Kant een subject in de tijd plaatst, die dat zelfde subject als vorm van de
zintuigen zelf bij zich draagt. Het subject bevindt zich dus in de tijd die het als het ware zelf veroorzaakt heeft.
Dat is een paradox.
39 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
pag. 83.
40 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
pag. 82.
41 Een term van Russell.
“Russell daarentegen was van mening dat subjectiviteit een ondeugd was in de wetenschappelijke beschrijving
van de wereld. Zijn stelling van een 'Ptolemaeïsche contrarevolutie' van Kant, omdat deze de mens met een
antropocentrische manier van denken terugplaatst naar het centrum van waaruit Copernicus hem
'onttroonde', kan nauwelijks worden begrepen zonder Nietzsches ontvangst”.
https://denl.abcdef.wiki/wiki/Kopernikanische_Wende 2 aug. 2021. Verder kon ik er nergens iets over deze
volgens mij rake typering vinden.
42 Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 141.
43 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
pag. 83.
44 Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 139.
45 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
pag. 83.</p><p>46 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
pag. 87.
47 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
Hoofdstuk 4 The third Synthesis of time.
48 Wellicht speelt Heidegger hier op in met zijn behandeling van de existentiële “verveling” als het zich laten
gelden van de zuivere lege tijd/het zijn als zodanig. Rudiger Safranski, Heidegger en zijn tijd, vertaling Mark
Wildschut, Amstel Uitgevers B.V. 5e druk 2010; pag. 245.
49 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
pag. 58</p><p>50 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
pag. 73-76.
51 Deze paradoxen zijn: 1
e Het verleden moet contemporain zijn met het heden dat het was; 2e alle verleden
moet coëxisteren met het nieuwe heden ten opzichte waarvan het verleden is; 3e Het pure element van het
verleden preexisteert het voorbijgaande heden.
Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012;
pag. 63. En Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 133-134.
52 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012,
pag. 63.
53 Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 133.
54 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012,
pag. 73.
55 Een term uit de wiskunde en kosmologie. Het gaat hier niet om een filosofisch maar natuurkundig
verschijnsel dat misschien niets met wat Deleuze bedoeld te maken heeft. Toch interessant om even te
vermelden. Een singulariteit is in de kosmologie een punt met een oneindig klein volume en een oneindig
grote dichtheid. De ruimtetijd is hier zó sterk gekromd, dat ruimte en tijd feitelijk ophouden te bestaan. Dit
heeft onder meer tot gevolg dat ook de in de gewone natuurkunde geldende wetten in een singulariteit niet
meer geldig zijn. Wellicht vinden er in of in de buurt van een singulariteit allerlei processen plaats die in de
huidige exacte wetenschap nog onbekend zijn. https://nl.wikipedia.org/wiki/Singulariteit_(natuurkunde) 7-08-
2021.
56 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012,
pag. 67.
57 Ibid pag. 73 Hierbij is Deleuze beinvloed door Henri Bergson.</p><p>58 Vandaar dus ook de eeuwige wederkeer van het verschillende.
59 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012,
Pag. 73.
60 Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 136.
61 Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 72-73.
62 Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 97.
63 Williams, J. Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, a critical introduction and Guide, Edinburgh reprinted 2012,
Pag. 60-62, 75, 125.
64 Ibid. pag. 75.</p><p> 65 Er bestaan geen identiteiten, slechts niveau’s van gecontraheerde verschillen die zich in het heden
actualiseren. Todd May, Gilles Deleuze, an introduction, New York 2008; pag. 61.
66 Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 97.
67 Dat zal niet gebeuren, berekeningen wijzen uit dat op Planckniveau, het kleinst mogelijke niveau, onze
natuurkundige begrippen ruimte en tijd plastisch worden. Zie ook Gerardt ’t Hooft, De Bouwstenen van de
schepping, een zoektocht naar het allerkleinste, Amsterdam 2002. Overigens vraag ik me af hoe een massaloos
deeltje als de foton bestaat.
68 Searle, J.R. Minds, Brains, and Programs. The Behavioral and Brain Sciences, Vol 3, 1980; pag. 424.
69 Strawson, G. Realistic Monism: Why Phisicalism Entails Panpsychism+ appendix. In: Consciousness and its
Place in Nature, Thorverton 2006; pag. 59-60.
70 Ibid. pag. 57.</p><p>71 Vermeldenswaardig is in dit kader de these van de extended mind van David Chalmers, die goed bij de 1e
synthese van Deleuze zou passen. Volgende keer.
72 Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag. 97. 73 Deleuze, G. Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011; pag.136</p><p><br /></p><p><b>BIBLIOGRAFIE </b></p><p>Gilles Deleuze, Verschil en herhaling, Boom/Amsterdam 2011. </p><p>Gilles Deleuze, Nietzsche and philosophy, uitg.: Continuum New York, 2006. </p><p>Gilles Deleuze, Expressionism in philosophy: Spinoza, uitg.: Zone Books, New York, 1990. </p><p>Gilles Deleuze, Spinoza: practical philosophy, uitg.: City Lights Books, San Franscisco, 1988. </p><p>Gilles Deleuze. Kant’s Critical Philosophy, University of Minesota Press Minneapolis 2015 10e druk. </p><p>James Williams, Gilles Deleuze’s Philosophy of Time, A critical Introduction and Guide, Edinburgh
University Press, reprint 2012. </p><p>Todd May, Gilles Deleuze, an introduction, uitg.: Cambridge University Press, New York, 2008.
Stanford Encyclopedia of Philosophy, Temporal Consciousness, revision 2017; </p><p> https://plato.stanford.edu/entries/consciousness-temporal. </p><p>Shaun Gallagher & Dan Zahavi, The Phenomenological Mind, 2e druk Abingdon 2012; hoofdstuk
getiteld “A phenomology of time-consciousness </p><p>-John Rogers Searle, Minds, Brains, and Programs. The Behavioral and Brain Sciences, Vol 3, 1980. </p><p>-Galen John Strawson, Realistic Monism: Why Phisicalism Entails Panpsychism+ appendix. In:
Consciousness and its Place in Nature, Thorverton 200</p><p><br /></p><p><br /></p>archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-61474966679404390372021-03-02T18:41:00.001+01:002021-03-04T11:10:24.015+01:00Een verhaal kan voor en achteruit verteld worden. De clou kan ook in het verleden liggen.<br />
Het heelal heeft sinds George Lemaitre 1931 een clou, de oerknal.<br />
Daarvoor was het beeld van een altijd bestaand iets, een statisch theater van ruimte en tijd waar dingen gebeurden.<br />
<br />
Het einde is ongewis.<br />
<br />
De natuur kent dus clou's, een begin waarin alles is samengevat. Alle gebeurtenissen zijn terug te redeneren, hebben via een gemeenschappelijk begin betreekking op elkaar en hangen uiteindelijk niet in de lucht. Ook naar de toekomst te redeneren tot een eind, alleen dat weten we niet.<br />
<br />
Voor ons prive leven geldt ook een begin en een eind.<br />
Gebeurtenissen hebben een begin in ons leven, kleuterschool etc. en een eind, ziekenhuis etc.<br />
<br />
Alleen ontbreekt in de verhalen voor zover we weten de clou.<br />
Ineens zijn we er en ineens zijn we er niet meer.<br />
Veel mensen sterven plotseling. Er zit een enigszins logisch begin in, het einde is vaak absurd.<br />
We groeien, krijgen onze eerste herinneringen, schooltijd, pubertijd etc.<br />
Zoals er een clou aan het begin is, willen we ook een clou aan het einde.<br />
Misschien dat het heelal ook plotseling doodgaat, dat de tijd op is.<br />
Maar de zaak blijft uiteenjagen.<br />
<br />
Ook ons leven, willen oud worden etc.<br />
Willen nog lang en gelukkig leven.<br />
Pas aan het einde geslaagd omdat er voor die tijd van alles nog kan gebeuren etc.<br />
<br />
Gebeuren lijkt op geboren, de eerste gebeurtenis is een geborenis.<br />
<br />
Tijd en ruimte zijn scheidende elementen. Ze maken dood. Iedereen verdwijnt in de tijd.Tijd is de ultieme moordenaar van iedereen.<br />
Door clou's probeert men verhalen in één punt samen te ballen. Gebeurtenissen worden gekoppeld.<br />
<br />
Stel er is eeuwig ondood zijn.<br />
Eeuwig geheugen is onmogelijk.<br />
Het geheugen vormt de mens.<br />
Op een gegeven moment faalt het geheugen, 100 jaar gat nog, 200 jaar, 100.000 jaar vergeet het maar.<br />
De electronische opslagcapaciteit van de hersenen is niet toereikend.<br />
Ook een ondode zou meerdere levens leiden, het geheel zou leiden tot blijvende achteruitgang.<br />
Het beeld van de vampier als tragische ondode is zo gek nog niet n<br />
De dood is in feite een reset mechanisme. Evenals een clou rest. Na de clou kan een volgend verhaal beginnen.<br />
<br />
Sterfelijkheid heeft te maken met het vermogen tot informatie-opslag van een biologische unit.<br />
U heeft ongeveer 250 jaarlange termijn informatieopslagcapaciteit in het leven in het tempo als u het nu leidt.<br />
.<br />
Tijd die we graag onbeperkt zouden willen hebben vermoordt on überhaupt, stelt onze geheugencapaciteit.in het niet. Een geologische tijdsschaal zou voor onze geheugens niet te behappen zijn.<br />
Een geheugenbaan binnen een menselijke tijdsbelevingseenheid heeft een beperkte geheugencapaciteit..<br />
Iemand die al 20.000 jaar met onze geheugencapaciteit leeft heeft 200 geheugenbanen doorgemaakt.<br />
In feite is hij dan 200 individuen, maar dan zonder dat 1 individu gestorven is.<br />
Families hebben stambomen. Hij is dan een 1 persoonsstamboom. Om echter gegevens uit 1600 te reproduceren is ook hij grotendeels van documenten afhankelijk.<br />
Hij is 200 maal alles kwijtgeraakt maar het is steeds uitgewist, zaken zijn in zijn geheugen gestorven, ook de mooie. Er hebben geen clou's geen glanspunten geweest. Hij is niet gestorven maar wel de gebeurtenissen, en dat is erger.<br />
<br />
De liefde zou altijd sterven omdat het geheugen sterft, nu sterft de mens voor de liefde sterft .<br />
Dracula is een tragische eb te weinig overdachte figuur.<br />
<br />
<br />
Nu sterven wij in tradities, in verhalen. Zouden wij eeuwig leven dan zouden tradities altijd in ons sterven. <br />
<br />
Dieren horen tot onze morele gemeenschap omdat ze kunnen lijden, maar ook omdat ze tijd beleven, onze tijd, hun tijd.<br />
Machines en planten doen dat niet.<br />
Waar zijn de natuurwetten?<br />
<br />
De lengte van een mop is niet belangrijk, de tijd die hij duurt niet, maar de clou.<br />
Eeuwigheid is onzinnig, een clou aan het einde van de tijd is echter eeuwig.<br />
Nu zitten er miljoenen clous in onze tijd, maar de clou aller clous?<br />
<br />
ooit en nooit zij bepalingen in de tijd.<br />
als je dood bent is er geen tijd meer, dus er is geen ooit dat je dood bent.<br />
<br />
stel een bibliotheek met een enorm boek. veelheid is een techniek ook van bovenliggende eenheid.<br />
je hebt de geschiedenis, niet een gygantisch boek maar velen.<br />
<br />
Om te weten wat niets is moet je eerst weten wat iets is.archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-92157684080287811142020-12-02T22:20:00.003+01:002020-12-02T22:26:06.025+01:00<p><b> <span style="font-family: Calibri;">TIJDSBELEVING ALS SUBSTANTIËLE EIGENSCHAP VAN BEWUSTZIJN</span></b></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">INLEIDING</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">John Searle en Galen Strawson stellen dat het onmogelijk is dat de uit formele syntactische (brein)structuren bewustzijn voort zou kunnen komen. Beiden huldigen desondanks een monistisch materialistisch standpunt.</span></p><p class="20"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"> “Syntax by itself is neither constitutive of nor sufficient for semantics”, a</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';">ldus de conclusie van John Searle in zijn artikel “Minds, brains and programs”.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Vervolgens verklaart hij intentionaliteit als volgt: “Whatever else intentionality is, it is a biological phenomenon and it is as likely to be as causally dependent on the specific biochemistry of its orgins as lactation, photosynthesis, or any other biological phenomena”. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Strawson stelt dat bewustzijn een onherleidbare en overal aanwezige inherente eigenschap van de materiële natuur is</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> : “If everything that exists is intrinsically experience involving, well, that is what the physical turns out to be; it is what the energy (another name for physical stuff) turns out to be”</span><sup><span class="15" style="font-family: Calibri; mso-spacerun: 'yes'; vertical-align: super;"> </span></sup><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="20"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="20"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';">In dit paper ga ik in op de door Strawson en Searle aangevoerde verbinding van materie en bewustzijn. Wat impliceert materialisme in het licht van de moderne natuurwetenschap? Mijn hoofdconclusie is dat niet zozeer het denken, maar aspecten van tijd en tijdsbeleving constitutief zijn voor bewustzijn.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="20"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="20"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="20"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';">COMPUTERS EN BEWUSTZIJN</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="20"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="20"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';">Wat schort er aan computers en andere formeel syntactische systemen waardoor ze geen bewustzijn kunnen genereren?</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="20"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';">Waarnemen gaat bij formeel syntactische systemen vooraf aan reageren: indien A dan gebeurt B, C dan D, eventueel in miljardvoud, ԫ dan Ԭ in de Chinese kamer van Searle. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="20"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';">Deze opeenvolging van waarnemingen betekent echter nog geen ervaring van opeenvolging. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="20"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';">Elke tijdsepisode met bijbehorende handeling staat in deze systemen op zich, door deze segmentatie is er is geen sprake van tijdsbeleving. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Hoogstens is het resultaat van de vorige waarneming/handeling de beginsituatie van de volgende. Bij tijdsbeleving daarentegen is er sprake van ononderbroken waarneming van de ene tijdsepisode, met de gedachte/handeling die in die episode plaats vindt, </span><u><span style="font-family: Calibri;">in</span></u><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> de andere; gedachten/handelingen worden in elkaar en tijd in zichzelf begrepen. Hier kom ik verder in dit paper uitgebreid op terug. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Ervaring van opeenvolging of tijdsbeleving is een noodzakelijke voorwaarde voor bewustzijn. Veel computerprogramma’s denken op bepaalde gebieden beter, sneller en nauwkeuriger dan wij. Juist omdat hun processen in keurige ultrakorte vaste elkaar niet beïnvloedende dan wel verstorende momenten zijn opgedeeld. Maar ze doen dit dan wel in </span><i><span style="font-family: Calibri;">onze</span></i><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> tijdsbeleving.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="20"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">MATERIALISME MET DE KENNIS VAN NU</span></p><p class="20"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">Wat betekent een monistisch materialistische opvatting vertaald naar het huidige wereldbeeld zoals geïmpliceerd in de huidige fysica?</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Het oude tijd/ruimtetheater met materie als actor bestaat al lang niet meer. Tijd, ruimte, massa/energie en krachten staan niet op zichzelf maar interageren. Tijd/ruimte is onlosmakelijk verweven met materie, die zich misschien wel in extra dimensies manifesteert (hoewel het bestaan van extra dimensies niet bewezen is)</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Het verder ontleden van elementaire deeltjes, bijvoorbeeld in deeltjesversnellers, leidt tot theorieën die de aard van materie als iets concreets en duidelijk aanwezig verder onderuithalen. Wat is de aard van materie op de allerkleinst theoretisch meetbare schalen, de Planck eenheden</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. Zijn het multidimensionale trillende snaren of wat dan ook? Waarschijnlijk dat het vaste- en duidelijk aanwezige karakter van materie op deze schalen nog meer gaat verdwijnen, om plaats te maken voor abstracte tijd/ruimtelijke gegevenheden, bedenk ook dat eigenschappen van tijdruimte als zodanig aan de basis van onze wiskunde en meetkunde liggen. De wereld zou wel eens Platonistischer kunnen zijn dan we denken. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Op de veel grotere schaal van atomen speelt dit al, een atoom is vooral tijd/ruimte, als we een atoom met zijn elektronenschillen zouden kunnen opblazen tot de grootte van een kathedraal, dan zou de kern niet groter zijn dan een vlieg, die duizendmaal zwaarder is dan de hele kathedraal.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> Materie in de 21</span><sup><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes'; vertical-align: super;">e</span></sup><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> eeuw is compleet ander “spul” dan materie anno 1800. De materiële substantie van Descartes en Locke is door de kwantummechanica en relativiteitstheorie achterhaald. Strawson spreekt over het zich manifesteren van materie als energie “(another name for physical stuff)”, ik denk dat je kunt stellen dat materie daarnaast vooral ook een tijd-ruimteaspect heeft, waarin tijdruimte meer is dan leegte. Het is niet alleen zo dat materie in wisselwerking met tijdruimte verkeert, maar ook dat materie zelf een sterk inherent tijdruimte-aspect bezit. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Bij ruimte horen objecten, bij tijd gebeurtenissen. Op elementair niveau wordt een object uiteindelijk een gebeurtenis, een trillende snaar of wat dan ook. Als er dus een protopanpsychistisch aspect in materie zit heeft dit misschien zijn oorsprong in een bepaald soort uitwerking van dit tijdruimte-aspect inherent aan materie.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Als je bewustzijn als een inherente eigenschap van biochemie/materie beschouwd, dan is het misschien ook interessant om dit verweven tijdruimteaspect in ogenschouw te nemen. Zijn het kenmerken van tijd/ruimte die een aanzet kunnen geven tot de verklaring van bewustzijn? Het antwoord daarop is met de huidige stand van wetenschap nog niet te geven. Wel kan men erover reflecteren.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="20"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">TIJD EN DENKEN</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">Bewustzijn kan niet zonder tijd, maar tijd bestaat ook in ons bewustzijn. Bestaat er ook tijd zonder bewustzijn?</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Wat wij als beleefde tijd beschouwen, wordt als model toegepast op het heelal. Men spreekt in de natuurkunde bijvoorbeeld over enkele seconden na de oerknal. Een seconde is een objectieve tijdseenheid maar we gebruiken hem om een voorstelling van de feiten analoog aan onze beleef-criteria te geven. Het ervaren van opeenvolging in ons, dat het ene moment in het andere wordt ervaren, wordt doorgetrokken naar gebeurtenissen buiten ons, die tel na de oerknal. Maar wat is de zin van door niemand beleefde tijd? Hoe krijgt die seconde zijn betekenis? </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">In de term beleefde tijd zit het woord beleven, om iets te beleven moet je ergens van bewust zijn. Als ik een gebeurtenis beleef ben ik me van die gebeurtenis bewust. Tijdsbeleving en bewustzijn kunnen niet zonder elkaar. Tijdsbeleving zonder meer bestaat echter niet, het is een noodzakelijke maar geen voldoende voorwaarde voor bewustzijn. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Martin Heidegger analyseert in het Metafysicacollege 1929-1930 pure tijd via het begrip existentiële verveling. Rüdiger Safranski schetst Heideggers ideeën als volgt: “</span><i><span style="font-family: Calibri;">Hij vat verveling op als een uitdrukking voor de volkomen afwezigheid van een gevulde en vullende tijd, als er niets meer is dat je aanspreekt of opeist. Door uitleg van het wezen van verveling wil hij doordringen tot het wezen van de tijd. Door verveling krijgen we een blik op de pure tijd, die we niet meer voltrekken omdat niets ons dan meer opeist”.</span></i><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> Heidegger beschrijft hier existentiële verveling dus als een grondhouding, die ons in staat stelt pure tijd enigszins te ervaren. Hij merkt echter op dat het proces van tijdsvoltrekking op de tijdsstroom die we zelf zijn betrokken blijft. Die tijdsstroom zijn we dus zelf. Het stokken van die tijdsvoltrekking door verveling is volgens hem nooit totaal en altijd tijdelijk</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Misschien kan een gedachte-experiment de onmogelijkheid van “pure tijdsbeleving verduidelijken, stel dat je radicaal en absoluut alle gedachten</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">uit je hoofd zou kunnen zetten, pure tijdsbeleving zou dan overblijven. Maar stel dat dit echt zou lukken, dan zou de “aanzetgedachte” om weer te gaan denken ook niet meer kunnen ontstaan. Immers de “aanzetgedachte” om de “aanzetgedachte” te krijgen ook niet etc. etc.., er kan gewoon niets gedachte-afhankelijks meer gebeuren. In deze situatie zou je eeuwig lege tijd beleven, althans beleven, wat overblijft is dan de onpersoonlijke tijd zonder-meer, je kunt dan niet eens meer over beleving spreken</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Zo geredeneerd zou je pure tijd kunnen zien als een -weliswaar onbereikbaar- nulpunt primair aan het denken. Alle geestinhouden zijn gebeurtenissen, alle gebeurtenissen vinden plaats in de tijd en de oer gebeurtenis is tijd zonder meer. Gedachten vinden in </span><u><span style="font-family: Calibri;">de</span></u><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> tijd plaats. Natuurprocessen als evolutie zijn vormen van denken, door selectie wordt steeds de geschiktste variant gekozen, een schaakcomputer doet hetzelfde. Gedachten worden echter mijn gedachten omdat ze in </span><u><span style="font-family: Calibri;">mijn beleefde tijd</span></u><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> plaatsvinden. Maar wat dan maakt de tijd waarin bepaalde gedachten ontstaan mijn tijd, oftewel “mijn tijdsstroom die ik zelf ben”, om met Heidegger te spreken? Dit komt door breinvorming, omdat ze geproduceerd worden door een bepaalde omgrensde fysieke organisatiestructuur, een organisme, een brein. Dit wil niet zeggen dat mijn denken uitsluitend in het brein plaatsvindt, de wisselwerking denken/wereld blijft bestaan, de wereld denkt als het ware mee maar in mijn tijd, met behulp van mijn, door de tijd gevormd brein</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Samengevat, materie/ruimtetijd heeft het vermogen om via evolutie structuren tot stand te brengen, namelijk hersenen, waardoor het “mijn tijd”, een subject van gebeurtenissen/gedachten wordt. Materie/ruimtetijd (als eenheid) heeft het vermogen en misschien zelfs de dispositie om door breinvorming bewust te worden, de exacte wijze waarop dat proces in zijn werk gaat, zo stellen ook Strawson en Searle, is voorlopig een blackbox. Misschien dat de speciale koppeling tijd/materie tot beleving de onderscheidende eigenschap van leven is, “it is a biological phenomenon” aldus Searle. De term beleven zou dan een term zijn die intuïtief altijd al de spijker op de kop heeft geslagen, een staaltje folkpsychology.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Komt het subject voort uit tijdsbeleving? Wij zouden dan eenheden tijdbeleving zijn verweven met allerlei modules (instincten, denken, voelen etc..), kwalitatief en kwantitatief, al naargelang het organisme/mens dat we zijn</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">DE TEGENGESTELDE VISIE VAN KANT</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">Of ligt tijd ten grondslag aan het subject in plaats van het subject aan tijd, zoals hierboven gesuggereerd?</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Het transcendentale subject van Kant kan alleen een subject zijn dankzij een object? Tijd met daarin gebeurtenissen als veranderend object. Het veranderen van de wereld en verstrijken van de tijd is de manier waarop het subject zich stelt in de wereld, niet het subject veranderd steeds in een gelijkblijvende wereld, maar de wereld veranderd ten opzichte van een subject dat een vast gegeven is</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. Tijd en ruimte zijn volgens Kant dan ook verbonden met zintuigelijke waarneming, hij noemt ze categorieën van de zintuigen</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. Tijdsvolgorde wordt dus toegevoegd door activiteit uitgaande van het subject. Het “ding an sich” staat buiten de tijd/ruimte, elementen die pas in de waarneming worden toegevoegd. Als subject maken wij ook deel uit van het tijdloos “ding an sich” en als zodanig ziet hij het subject als bron van de praktische rede</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. Kant verondersteld dus een tijdloos fundament voor het subject. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Op het transcendentaal niveau ontstaat in het systeem van Kant het idee substantie uit de “categorieën van het verstand” en is tijd een “categorie van de zintuigen”. Beide categorieën hebben dus een andere bron</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. Kwantummechanica en relativiteitstheorie zetten deze scheiding op losse schroeven, zoals we hierboven gezien hebben. Bevindingen van de wetenschap zijn ook fenomenen, maar zelfs zodanig bezien denk ik dat Kants idee over tijd als categorie van de zintuigelijke waarneming achterhaald is. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Een andere visie is dat tijd dus allerminst een -door de zintuigelijke waarneming van het subject- toegevoegd aspect van de wereld is. Tijdsbeleving is in deze visie een primaire en noodzakelijke voorwaarde voor het subject zelf. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Dus </span><i><span style="font-family: Calibri;">geen verschijnsel</span></i><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> in de vorm van een losstaande categorie dat door een al buiten de tijd bestaand subject a-priori aan zintuigelijke waarnemingen wordt toegevoegd.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri;">HOE WERKT TIJDSBELEVING</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">Over hoe tijdsbeleving in zijn werk gaat bestaat een breed scala aan ideeën, met elk hun eigen pluspunten en bezwaren</span><span style="font-family: Calibri;">. Ik ga niet alle modellen van tijdsbeleving, met hun varianten, die elkaar ook vaak overlappen in detail beschrijven, maar vermeld hier een paar kwesties en opvattingen en beschrijf zeer globaal de belangrijkste modellen.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">De hoofdthema’s en kwesties met betrekking de werking van tijdsbeleving zijn:</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Opeenvolging van ervaringen is nog geen ervaring van opeenvolging. Hoe kan het dan dat de ene tijdsepisode in de andere wordt waargenomen</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">?</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Het onderscheid tussen realisme en anti realisme, respectievelijk tijd/verandering wordt direct waargenomen, of niet. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Gebeurtenissen die kort na elkaar plaatsvinden in de ruimte worden als eenheid waargenomen. Bijvoorbeeld opeenvolgende muzieknoten</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> (diachronic unity thesis).</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Kost tijdswaarneming de tijd die het waarnemen waarneemt? Nemen we als het ware de tijd live, één op één waar?</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Hoe scherp is de grens tussen ervaring en geheugen</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">De “cinematic models”, gaan er van uit dat tijd en verandering niet direct waargenomen worden, maar dat ze berusten op een opeenvolgend continuüm van kortstondige fasen</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. Deze fasen presenteren zelf geen beweging of verandering en zijn verwant met statische snapshots. Hun verschijnen in snelle opeenvolging zou ons de ervaring van daadwerkelijke verandering, opeenvolging en beweging leveren. </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">De schijnbare beweging van een film wordt pas beweging door de werking (traagheid) van ons brein. Bijvoorbeeld twintig beeldjes worden door het brein vertaald als één armbeweging. De vraag is echter hoe creëer je deze eenheid in het brein zelf. Opeenvolging van ervaring is immers nog geen ervaring van opeenvolging, hoe kort de tijdsegmenten ook zijn, ze zijn geïsoleerd van elkaar</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. Een waarnemer volgens dit model zou een muziekstuk als een losse verzameling onbetekenende noten waarnemen (dat hij het zo waarneemt zou hij niet eens waarnemen). </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">De essentie van bijvoorbeeld muziek is immers dat in elke nieuwe noot de vorige noten doorklinken, de ene (muziek)episode wordt in de andere waargenomen. Dit waarnemen van het voorafgaande in het volgende geldt voor alles dat zich in de tijd uitstrekt, geluid en beweging.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Met geheugen valt dit schijnbaar op te lossen, door herinnering zouden we, om bij het voorbeeld van muziek te blijven, alle geïsoleerde noten integreren en ervaring van opeenvolging hebben. De opeenvolging van de afgespeelde noten zou dus niet waargenomen maar wel herinnerd worden. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Deze theorie kan echter niet kloppen. Waarom zouden we ons wel iets als een doorlopende beweging herinneren en niet als zodanig waarnemen? Herinneringen gaan primair over waarnemingen. Als we alleen van elkaar geïsoleerde snapshot waarnemingen zouden hebben, dan zouden we ook alleen maar van elkaar geïsoleerde “snapshot herinneringen” hebben. Wat zou deze gesegmenteerde herinneringen dan moeten verbinden? Een daar weer boven geplaatst geheugen dat zich alle “snapshot herinneringen” zou herinneren? Een oneindige reeks geheugens zouden niet in staat zijn om de snapshot herinneringen tot een eenheid te maken, er is geen verbindend element</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">Andere opvattingen die er van uitgaan dat we tijd onmiddellijk waarnemen, zijn de extensionele en retentionele modellen. Het extensionele model stelt dat episodes van ervaring zelf in de tijd uitgestrekt zijn. De waarneming van bijvoorbeeld een beweging vindt één op één plaats met de beweging zelf. Hierbij is het de vraag hoe we dan precies die opeenvolging waarnemen en het blijft de vraag hoe de ene episode in de andere kan worden waargenomen. Diverse oplossingen zijn daarvoor aangedragen, geen echter is helemaal waterdicht gebleken.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">Russell en C. D. Broad waren beiden realisten. Volgens Russell, die niet zeer diep op deze materie is ingegaan, is tijdsvolgorde een niet verder te analyseren gegeven. Hij geloofde niet dat de data werden gegeven en vervolgens de tijdsvolgorde toegevoegd door onze subjectieve activiteit (zoals Kant dus wel dacht).</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Broad, die een variant van het extensioneel model aanhing, vergeleek het waarnemen van beweging en verandering met het waarnemen van kleur. Beweging en verandering waarnemen is even moeilijk uit te leggen aan iemand die dat niet kan, als de kleur rood aan een kleurenblinde</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. Tijdsbeleving als een qualia. Later ontwikkelde hij zich meer in de richting van het retentional model in 1938.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Ook Galen Strawson en D. Dennett geloven dat opeenvolging rechtstreeks waarneembaar is, maar niet als een geleidelijke stroom. Volgens Dennett is juist discontinuïteit een kenmerk van het bewustzijn</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Het “retentional model” gaat uit van een heden zonder uitgestrektheid in de tijd, maar waarvan de inhoud temporeel uitgestrekte fenomenen veroorzaakt</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. Retentie betekent opstoppen of vasthouden. Tijd is als het ware een soort nagloeiend absoluut heden, een heden dat zelf nog geen milliseconde duurt en dat een verleden als het ware achter zich aansleept. Vergelijk het met het een seconde pal in de zon kijken waarna je meteen je ogen sluit. De zonneschijf gloeit als het ware nog enige tijd na op je netvlies</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. Daar komt geen geheugen aan te pas. Retenties hebben echter wel het karakter van herinneringen, ze vertegenwoordigen immers een ultra recent verleden, maar dan levendiger dan herinneringen, hoe meer iets in het verleden ligt hoe minder levendig het beeld wordt. Een retentie is echter in tegenstelling tot een herinnering nooit uit ons bewustzijn geweest, bovendien staan ze niet onder controle van de wil. Je bent niet de baas over je waarnemingen, die kras op je auto neem je waar of je nu wilt of niet, maar je kunt wel zelf bepalen of je al dan niet aan het huis van je grootmoeder denkt. Bij Husserl speelt wat er komen gaat, de “protentie” ook een belangrijke rol. Het bewustzijn is medebewust van wat er geweest is en wat komen gaat, het anticipeert</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. Als we naar muziek luisteren of naar een gesproken zin, speelt het voorafgaande, maar ook het te verwachten een rol. Dit blijkt bijvoorbeeld bij het verassingselement van een verkeerde toon of verhaspeld woord. Husserl onderscheidt waarneming, retentie en protentie.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Het retentional model biedt een oplossing voor het in elkaar waarnemen van afzonderlijke tijdsepisoden. Waarnemen zelf is nu immers een tijdloze handeling en vorige retenties dan wel herinneringen kunnen zonder problemen in de recentere retenties aanwezig zijn. Er wordt niets gesegmenteerd, alleen door een tijdloos heden in een soort “retentionele ruimte” gepompt. Perceptuele aanwezigheid is dus niet puntsgewijs; het is een veld waarin het nu, het niet nu en het nog niet nu worden gegeven. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Dit is volgens mij een plausibel model, onze zintuigen bieden ons immers informatie alleen in zoverre de waargenomen objecten en gebeurtenissen zich in het absolute heden bevinden</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. Het idee van een tijdloos heden is op zich nog niet zo gek denk ik, “In welke tijd neem je tijd waar” is een analoge vraag met “in welke ruimte verschijnt ruimte”.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Bronnen voor deze opvatting kan men tot in de oudheid en middeleeuwen terugleiden. Augustinus merkte al op dat het absolute heden geen duur heeft</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">, Thomas van Aquino sprak van phantasmata als eerste stap van de verwerkelijking van zintuigelijke indrukken</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. Geen fantasiebeelden maar een beeld dat zich vormt als resultaat van bijzondere indrukken. Wellicht kan men het door Husserl omschreven veld waarin het nu, het niet nu en het nog niet nu wordt gegeven en dat dan gecombineerd met gedachten die in zichzelf begrepen worden, gelijkstellen met bewustzijn. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">BELEEFDE TIJD VERSUS TIJD</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">Met bovenstaande ideeën corresponderen diverse theorieën over de tijd zelf, de metafysica van de tijd. Een viertal hoofdmodellen kan men onderscheiden.</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Het “eternalisme”, dat uitgaat van een vierdimensionaal “block universe”, waarin geen ontologisch verschil is tussen verleden, heden en toekomst. Alles is er gewoon aanwezig. Het verstrijken van de tijd voor ons als verschijnsel houdt niet automatisch in dat de tijd ook echt fysiek verstrijkt</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Hier tegenover staat het “presentisme”, dat stelt dat alleen het absolute heden bestaat.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Volgens het “growing blockmodel” bestaat alleen het heden en verleden. Het totaal bestaande neemt steeds meer toe, het heden is de meest recente bijdrage daaraan en de scheidingslijn tussen zijn en niet zijn. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Het “moving spotlightmodel” is verwant aan het “block universe” alleen stelt dit model, in tegenstelling tot het block universe, een steeds vooruitgaand heden, als een spotlight, dat objectieve passage in het heelal belichaamd. Zowel toekomst als verleden bestaan, alleen gebeurtenissen in het heden zijn zintuigelijk waarneembaar.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Op het gebied van tijds</span><u><span style="font-family: Calibri;">beleving</span></u><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> veronderstelt het extensionele model een block universum of een moving spotlight model. Hier wordt immers iets één op één waargenomen, dan moet het ook als zodanig als entiteit bestaan.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Als je ervan uitgaat dat tijd zelf totaal geen uitgestrektheid bezit, dat verleden niet meer en toekomst nog niet bestaat, dan faalt het extensionele model.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Het cinematic model, dat de tijdswaarneming gefragmenteerd voorstelt en het retentional model, waarin dus wordt gesteld dat onze ervaring van tijd geen tijd vergt, kunnen daarom worden gecombineerd met het presentisme</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Voor het blockmodel zou je meerdere dimensies moeten veronderstellen waarbinnen dit blockuniversum bestaat, een soort multiversum, wat nogal speculatief is.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Als je denkt dat verleden en toekomst nog- en al bestaan buiten de geest, dan is het de vraag “waar dan”? Je zou daarvoor een soort Platonische ideeënwereld kunnen veronderstellen. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Voor het presentatisme zijn de minste additionele aannames noodzakelijk. Wellicht is het goed om het scheermes van Ockham toe te passen? </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span><span style="font-family: Calibri;">OVER HET HEDEN EN HET SUBJECT</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Het heden is universeel. Het heden hier is hetzelfde heden als het heden verderop. Het is datgene waar elke waarnemer in waarneemt, het verbindt. In een ononderbroken tijdsverloop wordt het al door de tijd gesmoord tot verleden voor dat het ontstaat</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Interessante aan het retentional model is het waarnemen buiten de tijd, in een conceptueel duurloos heden</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">. Wat is dit eeuwig wijkende heden? </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Het is duurloos, maar indirect beleefd dankzij de retentie; wat aan het heden passeert gloeit daarin als het ware na. Het absolute duurloos heden valt niet te denken, de bron van alle waarneming is niet in de tijd waarneembaar, net zoals het oog zichzelf niet kan waarnemen. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Zonder bewuste waarneming bestaat er geen heden, een steen heeft geen heden. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Dit heden heeft eigenschappen van het bewustzijn dat altijd intentioneel is, op iets gericht nooit op zichzelf. Vanuit het heden nemen we de wereld waar tot aan onze eigen gedachten. Het lijkt op het voor het denken steeds wijkende subject zelf, proberen het subject te denken leidt tot oneindige regressie dan wel tot niets</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">CONCLUSIES</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">- Op elementair natuurkundig niveau verschijnt een object uiteindelijk als een gebeurtenis en een gebeurtenis hoort bij tijd. Het onderscheid tussen vaste materie en tijd/ruimte vervaagt in het modern wereldbeeld, ruimte/tijd is niet iets dat is toegevoegd door onze subjectieve activiteit maar een onlosmakelijk onderdeel van materie.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Tijdsbeleving is een noodzakelijke maar geen voldoende voorwaarde voor bewustzijn, zonder denken blijft geen pure tijdsbeleving maar alleen pure tijd over. Tijd en denken bestaan buiten mij, natuurprocessen evenals AI-processen zijn vormen van denken.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">- Onze hersenen slagen erin om tijd tot mijn beleefde tijd te maken en daardoor het denken in “mijn tijd” tot mijn denken in mijn hoofd. Hoe dat in zijn werk gaat is voorlopig voor een groot deel nog een black box; de schakel tussen de noumenale wereld en de fenomenale wereld. Dit wil niet zeggen dat mijn denken uitsluitend in het brein plaats vindt, de wisselwerking denken/wereld blijft bestaan, de wereld denkt als het ware mee maar met behulp van mijn brein. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Tijdsbeleving is ervaring van opeenvolging en niet alleen maar opeenvolging van ervaring.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Niet waarnemen en het denken per gesegmenteerde tijdsperiode, maar het waarnemen van de ene tijdsepisode in de andere, zodat er directe reflectie op het denken in het denken en op het handelen in het handelen kan ontstaan, is de basis van bewustzijn. Bijvoorbeeld het horen van de ene noot in de andere als basis voor “muziekbewustzijn” dat verder gaat dan een verzameling van beoordelingen van de afzonderlijke noten. Het retentional model van tijdsbeleving is daar het meest geschikt voor. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Het is het samenspel van denken in het denken en herinnering, mogelijk gemaakt door tijdsbeleving, is ons bewustzijn, waaraan ons denken en waarnemen is gericht. Dit geheel komt over als een homunculus, een mannetje waar we onze gedachten aan richten en die naar de film van onze zintuigen kijkt.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Tijdwaarneming zelf vindt buiten de tijd plaats, gevoed door een duurloos universeel “heden”.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Tijd is anders dan bijvoorbeeld water. Je hebt water in ons en buiten ons, net als tijd. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Water consumeren we, net als tijd. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">We gebruiken tijd, verdelen tijd, bestuderen tijd, hebben de tijd etc.. </span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Maar we vergeten iets, tijd consumeert ook ons. Tijd gebruikt onze lichamen en breinen om bewuste tijd te worden. Tijd is niet alleen geld, we zijn het voor een groot deel zelf. Als we zouden weten hoe tijd die wij consumeren ons consumeert, met welk mechanisme we te maken hebben, dan zouden we het ontstaan van bewustzijn en hoe de noumenale wereld een fenomenale wereld werd kunnen verklaren.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">Helaas zijn de voetnoten weggevallen. </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri;">BIBLIOGRAFIE</span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Searle, J.R. Minds, Brains, and Programs. The Behavioral and Brain Sciences, Vol 3, 1980.</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';">-Strawson, G. Realistic Monism: Why Phisicalism Entails Panpsychism+ appendix. In: Consciousness and its Place in Nature, Thorverton 2006</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Gerardt ’t Hooft, De Bouwstenen van de schepping, een zoektocht naar het allerkleinste, Amsterdam 2002</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';">-Stanford Encyclopedia of Philosophy, Temporal Consciousness, revision 2017; </span><span style="background: rgb(255, 255, 255); color: #111111; font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-fareast-font-family: 'Times New Roman'; mso-shading: rgb(255,255,255); mso-spacerun: 'yes';">https://plato.stanford.edu/entries/consciousness-temporal</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';">-S</span><span style="background: rgb(255, 255, 255); font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-shading: rgb(255,255,255); mso-spacerun: 'yes';">haun Gallagher & Dan Zahavi, </span><i><span class="16" style="font-family: Calibri;">The Phenomenological Mind</span></i><span style="background: rgb(255, 255, 255); font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-shading: rgb(255,255,255); mso-spacerun: 'yes';">, 2</span><sup><span style="background: rgb(255, 255, 255); font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-shading: rgb(255,255,255); mso-spacerun: 'yes'; vertical-align: super;">e</span></sup><span style="background: rgb(255, 255, 255); font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-shading: rgb(255,255,255); mso-spacerun: 'yes';"> druk Abingdon 2012</span><span style="background: rgb(255, 255, 255); font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-shading: rgb(255,255,255); mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="background: rgb(255, 255, 255); color: #666666; font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-shading: rgb(255,255,255); mso-spacerun: 'yes';"><o:p> </o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';">-Rudiger Safranski, Heidegger en zijn tijd, vertaling Mark Wildschut, Amstel Uitgevers B.V. 5</span><sup><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes'; vertical-align: super;">e</span></sup><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"> druk 2010</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';">-David West, Continental Philosophy an Introduction, Cambridge 2010</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';">-A. Kenny, The Rise of Modern Philosophy, Oxford 2008</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';"> </span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-bidi-font-family: 'Times New Roman'; mso-spacerun: 'yes';">-H.J. Störig, Geschiedenis van de filosofie, Utrecht 2000</span><span style="font-family: Calibri; font-size: 11,0000pt; mso-spacerun: 'yes';"><o:p></o:p></span></p>archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-58593850802688893222020-08-29T23:41:00.003+02:002020-08-29T23:55:25.387+02:00<p> </p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: helvetica; font-size: 12pt; line-height: 107%;">STEL JE VÓÓR<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><o:p> </o:p>Wat ligt ten
grondslag aan het bewuste subject? Bij het
beantwoorden van deze vraag ga ik uit van het “cogito ergo sum” van Descartes. In
het verlengde hiervan bespreek ik onder meer aan de hand van citaten de ideeën
van Rousseau, die expliciet voortbouwt
op de bevindingen van Descartes. Rousseau ontdekt
“een actieve kracht”<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn1" name="_ftnref1" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[1]</span></span></span></a>,
een wil voorafgaand aan het denken, als grondslag van het subject. Daarop voortbouwend
kan men volgens mij stellen dat de werking van deze actieve kracht pas mogelijk
is door ruimte-tijdsbeleving<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn2" name="_ftnref2" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[2]</span></span></span></a>;
de uiteindelijke grondslag van het subject en het bewustzijn.</span></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><o:p> </o:p>Descarte’s uitgangspunt
is: “Denken? Hier vind ik het: het denken bestaat; dit is het enige dat niet
van mij kan worden afgenomen. Ik ben, ik besta dat is zeker. Maar hoelang?
Natuurlijk zolang ik denk; want het zou wel eens kunnen dat ik plotseling
helemaal ophoud te bestaan, als ik ermee ophoud enige gedachte te hebben“. Hij
stelt “…ik ben dus in stricte zin alleen maar een denkend ding .. .”<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn3" name="_ftnref3" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[3]</span></span></span></a>. Ik besta dus
inzoverre ik denk. Denken is hier substantieel, ik ben een denkende substantie,
een res cogitans<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn4" name="_ftnref4" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[4]</span></span></span></a>.</span></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><o:p> </o:p>Descarte’s visie
is het startpunt voor Rousseau. In zijn
roman Emile voert Rousseau een Savoyardse priester op die in een staat van
onzekerheid en twijfel belandt, “door Descartes als essentieel beschouwd in de
zoektocht naar de waarheid”<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn5" name="_ftnref5" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[5]</span></span></span></a>. De priester
vraagt zich af wie hij is en waarop zijn oordelen gebaseerd zijn. “Ik besta en
heb zintuigen waarmee ik indrukken ontvang. Dit is de eerste waarheid die mij
treft en ik ben gedwongen hem te accepteren<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn6" name="_ftnref6" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[6]</span></span></span></a>.
(…) Ik neem duidelijk waar dat de indruk, die in mij is, en de oorzaak of het
object daarvan dat buiten mij is, verschillende dingen zijn. Dus niet alleen ik
besta, maar andere entiteiten bestaan ook, althans, de objecten van mijn zintuigen;
en zelfs als deze objecten alleen maar ideeën zijn, dan zijn die ideeën niet ik<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn7" name="_ftnref7" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[7]</span></span></span></a>.
(…) Ik ben nu even overtuigd van het bestaan van het universum als van mijzelf.
Vervolgens neem ik de objecten van mijn ervaringen in ogenschouw en constateer dat
ik het vermogen heb ze met elkaar te vergelijken, zo neem ik waar dat ik begiftigd
ben met een actieve kracht waarvan ik me voorheen niet gewaar was”<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn8" name="_ftnref8" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[8]</span></span></span></a>.</span></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><o:p> </o:p>Let op de
terloopse, maar voor het begrip van Rousseau’s gedachtengang cruciale opmerking
aan het einde van dit citaat, “waarvan ik me <i>voorheen</i> niet gewaar was”. De
Savoyardse priester heeft zichzelf onderscheiden van het universum waarna hij pas
ontdekt dat hij een onderscheidend vermogen heeft als actieve kracht. Met
betrekking tot deze kracht was er een “voorheen”, deze bestond dus al vóórdat
hij zich hiervan gewaar werd en wel bij het onderscheiden van “ik en niet ik”.
Het gewaarworden kwam daarna, er moet immers eerst een “zich” zijn alvorens “zich
gewaarworden” mogelijk is. De onderscheidende activiteit van het prebewust stellen
van zichzelf door het onderscheiden tussen “ik” en “niet ik” ligt ten grondslag
aan de eveneens onderscheidende activiteit van het bewust onderling kunnen vergelijken
van de objecten in de wereld. Na de ervaring van zichzelf en de wereld blijkt
het bovendien een vrij aanwendbaar vermogen. Hij schrijft “Hoewel ik gedwongen
ben om al dan niet te ervaren, ben ik vrij om datgene dat ik ervaar meer of
minder te onderzoeken”<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn9" name="_ftnref9" style="mso-footnote-id: ftn9;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[9]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;">Rousseau
ziet het onderscheidend vermogen als de kracht om het zijn te verstaan “Ik zie
het zo, het onderscheidend vermogen van een actief of intelligent wezen is de
kracht om het volgende woord te begijpen “is”<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn10" name="_ftnref10" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[10]</span></span></span></a>.</span></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="Standaard1" style="line-height: 107%; margin: 0cm;"><span style="font-family: helvetica; line-height: 107%;">Volgens Safranski draait Rousseau Descarte’s
cogito ergo sum om tot “ik ben dus ik denk”. Rousseau ontdekte volgens hem een
“fundamenteel activisme dat de waarneming en het kennen pas op gang brengt”.
Safranski vervolgt: “Ook al vereist de logica tussen twee voorstellingen een
nog zo dwingend verband, <i>ik</i> moet het tot stand <i>willen</i> brengen<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn11" name="_ftnref11" style="mso-footnote-id: ftn11;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: NL;">[11]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>. Er
is tussen twee punten geen rechte lijn, tenzij ik haar trek”<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn12" name="_ftnref12" style="mso-footnote-id: ftn12;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: NL;">[12]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>. <o:p></o:p></span></p>
<p class="Standaard1" style="line-height: 107%; margin: 0cm;"><span style="font-family: helvetica; line-height: 107%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="Standaard1" style="line-height: 107%; margin: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><span style="line-height: 107%;">Is dit activisme waarover Rousseau
spreekt fundamenteel? </span>Het tot rechte
lijnen kunnen verbinden van punten door de meetkunde veronderstelt ruimtebesef,
begrip van opeenvolging van getallen en algebra veronderstelt tijdsbesef. Zonder
ruimte en tijdsbesef/beleving kan men zich niet stellen ten opzichte van de wereld,
die in onze beleving altijd ruimte- en/of tijd gerelateerd verschijnt<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn13" name="_ftnref13" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[13]</span></span></span></a>.</span></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="Standaard2" style="line-height: 107%; margin: 0cm;"><span style="font-family: helvetica; line-height: 107%;">Is ruimte- en tijdsbeleving noodzakelijk
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>voor bewust denken? <o:p></o:p></span></p>
<p class="Standaard2" style="line-height: 107%; margin: 0cm;"><span style="font-family: helvetica; line-height: 107%;">Het onderscheiden tussen opeenvolging
van ervaring en ervaring van opeenvolging kan deze vraag wellicht verhelderen<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn14" name="_ftnref14" style="mso-footnote-id: ftn14;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: NL;">[14]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>. Neem
als voorbeeld muziek. <o:p></o:p></span></p>
<p class="Standaard2" style="line-height: 107%; margin: 0cm;"><span style="font-family: helvetica; line-height: 107%;">Door tijdsbeleving worden muzieknoten
als het ware in elkaar verstaan tot een muziekstuk. Als we alleen opeenvolgingen
van ervaringen zouden hebben, dan zou elke noot afzonderlijk beleefd worden. Muziek
zou onbegrijpelijk zijn. Elke noot draagt immers een deel van het gehele
muziekstuk. Een muzieknoot refereert aan de voorbije maar ook aan de te
verwachten komende noten, we beleven muziek als een “samenhangend geluiden-samenstel”
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>dankzij perceptie van verleden, heden en
toekomst<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn15" name="_ftnref15" style="mso-footnote-id: ftn15;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: NL;">[15]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>.<o:p></o:p></span></p>
<p class="Standaard2" style="line-height: 107%; margin: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><span style="line-height: 107%;">Wat voor muziek geldt, geldt ook voor
het denken. Elke gedachte draagt, door tijdsbeleving, een deel van geheel in
zich, we kunnen op onze afzonderlijke gedachten reflecteren in het kader van
een samenhangend gedachtencomplex, een “samenhangend denk- en ervaar-samenstel”.</span>
<span style="line-height: 107%;">Reflectie van gedachten op- en
in elkaar is een voorwaarde voor zelfbewustzijn, het zichzelf als een eenheid ervaren,
de essentie van een subject.<o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><o:p> </o:p>Wat is het
verschil tussen ruimte- en tijdsbeleving en ruimte en tijd als zodanig? Het is
onmogelijk om uit onze ruimte-en tijdsbeleving te stappen en vanuit een
Archimedisch punt te <i>vergelijken</i> met (al dan niet bestaande) objectieve ruimtetijd
buiten onze beleving<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn16" name="_ftnref16" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[16]</span></span></span></a>.
Dat laat ons bewustzijn niet toe (geen moment), tijdsbeleving is een
noodzakelijke voorwaarde voor bewustzijn en andersom. Uiteraard leveren
natuurwetenschap, astronomie en kosmologie wél informatie over ruimtetijd, maar
daarbij gaat het om deduceren en induceren, wat alleen mogelijk is vanuit ons
eigen perspectief. Bovengenoemd
Archimedisch punt is “onvoorstelbaar”,
het zou een God’s eye view vereisen zoals Descartes in zijn tijd nog kon aanwenden,
of een hogere dimensie, maar die zijn eveneens niet voorstelbaar<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn17" name="_ftnref17" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[17]</span></span></span></a>en
bestaan misschien alleen in de wiskunde. We kunnen
ons immers pas als subject stellen als er iets is “waarvóór” we ons in tijd en
ruimte kunnen “stellen”. Zowel het begrip “vóór” als het begrip “stellen” in het
woord “voorstellen” bergt impliciet een tijd- dan wel ruimte-aspect in zich. </span></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;">Hier is de
grens van het denken en willen bereikt<a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftn18" name="_ftnref18" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[18]</span></span></span></a>.
De actieve kracht, waarvan de Savoyardse priester zich gewaar werd en die hem
in staat stelde zichzelf van de wereld te onderscheiden en de objecten van zijn
waarnemingen te vergelijken, werkt alleen in het kader van ruimte- en
tijdsbesef. Dit moet dan ook tegelijk met de actieve kracht aanwezig zijn.</span></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><br /></span></p><div style="mso-element: footnote-list;"><hr align="left" size="1" width="33%" />
<span style="font-family: helvetica;"><!--[endif]-->
</span><div id="ftn1" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref1" name="_ftn1" style="mso-footnote-id: ftn1;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> Jean
Jacques Rousseau, Emile, Dover Publications, inc Mineola, New York 2013. p. 279.<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn2" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref2" name="_ftn2" style="mso-footnote-id: ftn2;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[2]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>
Descartes kende alleen res-extensa, hij ontkende het bestaan van lege ruimte .<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn3" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref3" name="_ftn3" style="mso-footnote-id: ftn3;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[3]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> <a name="_Hlk37695617">René Descartes, Meditaties, Meppel, Boom, 1989, vertaling
uit het Latijn: W. van Doorn</a>; AT27.<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn4" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref4" name="_ftn4" style="mso-footnote-id: ftn4;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[4]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> Ibid
AT78.<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn5" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref5" name="_ftn5" style="mso-footnote-id: ftn5;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[5]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> Jean
Jacques Rousseau, Emile, Dover Publications, inc Mineola, New York 2013. p. 275.<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn6" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref6" name="_ftn6" style="mso-footnote-id: ftn6;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[6]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> <a name="_Hlk42462231">Ibid. p. </a>278.<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn7" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref7" name="_ftn7" style="mso-footnote-id: ftn7;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[7]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> Ibid. p.
278.<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn8" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref8" name="_ftn8" style="mso-footnote-id: ftn8;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[8]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> Ibid. p.
279.<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn9" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref9" name="_ftn9" style="mso-footnote-id: ftn9;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[9]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> Ibid. p.
280.<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn10" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref10" name="_ftn10" style="mso-footnote-id: ftn10;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[10]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> Ibid.
p. 279.<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn11" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref11" name="_ftn11" style="mso-footnote-id: ftn11;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[11]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> De wil
speelt bij Rousseau een heel andere rol dan bij Descartes. Dit thema zou een
aparte paper rechtvaardigen.<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn12" style="mso-element: footnote;">
<p class="Standaard3" style="margin: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref12" name="_ftn12" style="mso-footnote-id: ftn12;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 10pt; line-height: 106%;"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: NL;">[12]</span></span><!--[endif]--></span></span></span></a><span style="font-size: 10pt; line-height: 106%;"> Rüdiger Safranski, Arthur
Schopenhauer, de woelige jaren van de filosofie, 4<sup>e</sup> druk
Atlas/Vertaalgroep Bergeyk 2010. 160.<o:p></o:p></span></span></p>
</div>
<div id="ftn13" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref13" name="_ftn13" style="mso-footnote-id: ftn13;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[13]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> Ik
spreek hier over ruimte- en tijdsbeleving. Ruimte en tijd echter zijn met
elkaar verweven zo leert de relativiteitstheorie. Derhalve gaat het hier over één
beleving van ruimtetijd. In de tijd van Rousseau uiteraard onbekend. <o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn14" style="mso-element: footnote;">
<p class="Standaard3" style="margin: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref14" name="_ftn14" style="mso-footnote-id: ftn14;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 10pt; line-height: 106%;"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: NL;">[14]</span></span><!--[endif]--></span></span></span></a><span style="font-size: 10pt; line-height: 106%;"> </span><span style="font-size: 10pt; line-height: 106%; mso-bidi-font-family: Calibri;">Stanford Encyclopedia of
Philosophy, Temporal Consciousness, revision 2017. pag. 6.<o:p></o:p></span></span></p>
</div>
<div id="ftn15" style="mso-element: footnote;">
<p class="Voetnoottekst1" style="margin: 0cm;"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref15" name="_ftn15" style="mso-footnote-id: ftn15;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 10pt; mso-bidi-font-family: Calibri;"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: NL;">[15]</span></span><!--[endif]--></span></span></span></a><span style="font-size: 10pt; mso-bidi-font-family: Calibri;"> S<span style="background: white; color: black; mso-color-alt: windowtext;">haun Gallagher & Dan
Zahavi, </span><span class="15">The Phenomenological Mind</span><span style="background: white; color: black; mso-color-alt: windowtext;">, 2<sup>e</sup>
druk Abingdon 2012; hoofdstuk getiteld </span><span style="background: white; color: #666666;">“</span>A phenomology of time-consciousness”.<o:p></o:p></span></span></p>
</div>
<div id="ftn16" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref16" name="_ftn16" style="mso-footnote-id: ftn16;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[16]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> Kant
verwierp dit idee.<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn17" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref17" name="_ftn17" style="mso-footnote-id: ftn17;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face="" style="font-size: 10pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: NL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[17]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> Hoe zou
een voorwerp eruit zien dat een driedimensionale schaduw werpt? Alles immers een
dimensie extra.<o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn18" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><span style="font-family: helvetica;"><a href="https://d.docs.live.net/4229893d7642217b/Documenten/Lange%20paper%20definitief.docx#_ftnref18" name="_ftn18" style="mso-footnote-id: ftn18;" title=""></a><span style="background: white; color: #111111; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri;"><o:p> </o:p></span></span></p>
<p class="MsoFootnoteText"><o:p><span style="font-family: arial;"> </span></o:p></p>
</div>
</div>archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-21583726177780981092017-08-06T12:40:00.002+02:002017-08-22T11:48:51.707+02:00REGELMATIGHEDEN, TAAL EN WAARNEMEN<br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-size: large;"><span style="font-family: "calibri";">We denken in
taal en de taal denkt in ons. Je hebt lichaamstaal, gebarentaal, kleurentaal
vormentaal etc.. Wat is taal, wat is de oorsprong van taal?</span><o:p><span style="font-family: "calibri";"> </span></o:p></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Grofweg
honderdduizend jaar geleden waren de hersenen van de mens (mensachtigen) ver
genoeg ontwikkeld voor het ontstaan van taal. Men ging dingen verklanken, benoemen,
voorwerpen etc. . Deze ontwikkeling betekende een revolutie, jachttechnieken verbeterden door meer
communicatie, werktuigen verbeterden en nog later ontstonden de eerste
creatieve uitingen, getuige de grottekeningen.</span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Waarom is
deze voorstelling van zaken <u>fout</u>?<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Het volgende
ter verduidelijking.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Grofweg
vijftig miljoen jaar geleden was de echolokatie van vleermuizen ver genoeg
ontwikkeld zodat ze ook ’s nachts gingen vliegen.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Grofweg 30
miljoen jaar geleden kregen walvisachtigen vinnen zodat ze in zee gingen leven.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Baleia_Jubarte.jpg/260px-Baleia_Jubarte.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="173" data-original-width="260" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Baleia_Jubarte.jpg/260px-Baleia_Jubarte.jpg" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Hier treedt
de redeneerfout duidelijker aan het licht. Vleermuizen kregen echolokatie <u>omdat</u>
ze ’s-nachts vlogen, walvisachtigen kregen vinnen <u>omdat</u> ze al in zee
zwommen.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Iets
soortgelijks geldt voor taalgebruikende organismen, taal is niet in de hersenen
ontwikkeld, maar andersom, hersenen ontwikkelen zich <u>omdat</u> ze met taal
bezig zijn. Zoals walvisachtigen in zee gingen leven, duiken organismen als het
ware in de taal. De omstandigheden in de zee vereisen vinnen, de omstandigheden
van de taal vereisen adequate hersenen, een ontwikkelde frontaalkwab
bijvoorbeeld. Wel is er sprake van wederkerigheid, taal ontwikkelt hersenen, geschiktere
hersenen ontwikkelen taal, een soort zichzelf instandhoudend multipliereffect.</span></span></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Bij
onderzoek (ongeveer in 2011) van Londonse taxichaufeurs is gebleken uit MRI
scans dat er tijdens het studeren op de uitgebreide informatie, nodig om aan de
slag te mogen gaan als taxichaufeur, meer grijze massa werd aangemaakt in de
hippocampus en het geheugen van de deelnemers vervolgens verbeterde. Verwerkingen
door de chaufeurs van de infrastructuur van London heeft invloed op de
hersenontwikkeling. Hetzelfde geldt voor de verwerking van de infrastructuur
van taal zou je kunnen zeggen. De infrastructuur van taal is iets wat gedurende
duizenden generaties is ontstaan. Iets dat in feite wortelt in de evolutie van
het leven vanaf het eerste begin.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Puzzle-piece.jpg/250px-Puzzle-piece.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="188" data-original-width="250" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Puzzle-piece.jpg/250px-Puzzle-piece.jpg" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Hersenen vormen
zich naar de infrastructuur van de taal.</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Evolutie
draait niet alleen om overleven maar vooral ook om baltsgedrag van mannetjes en
vrouwtjes. De taligsten planten zich het vaakste voort. Taal speelt een
belangrijke rol in het baltsgedrag van mensen. Denk aan complimenten, humor, liefdesgedichten,
zingen, zwoel gepraat, lichaamstaal etc.. De taal houdt zichzelf op deze manier
instant en een taalinfrastructuur vormt zich gedurende generaties.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Pauw-1.jpg/250px-Pauw-1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="188" data-original-width="250" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Pauw-1.jpg/250px-Pauw-1.jpg" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Baltsgedrag</span></div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Op deze
manier vormt de taalinfrastructuur ook de hersenen gedurende generaties. Dat
proces is nog steeds bezig. Een soort stroomversnelling met betrekking tot
hersen/taalontwikkeling moet er op enig punt in de geschiedenis wel geweest
zijn, misschien ongeveer 100.000 jaar geleden.</span><br />
<span style="font-family: Calibri; font-size: large;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Taal heeft
alles te maken met de regelmatigheden (hiermee bedoeld ook de regelmatigheden
in de onregelmatigheden) in de wereld. In een wereld zonder regelmatigheden zou
taal zinloos zijn. Elk voorwerp zou telkens anders zijn, elk combinatie zou
anders zijn, elke gebeurtenis zou anders zijn dan andere. Begrippen met vaste
woorden zouden niet bestaan. Er zou maar één woord bestaan, chaos, taal zou als
het ware niet plakken en onmogelijk zijn. Ook inductie zou onmogelijk zijn,
bijvoorbeeld morgen komt de zon weer op want dat doet hij elke morgen. Een al
dan niet met taal verbonden signaal, bijvoorbeeld een geluid (woord), kleur,
geur etc. hoort bij een regelmatigheid.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/b/ba/Through_The_Chaos.jpg/220px-Through_The_Chaos.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="220" data-original-width="220" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/b/ba/Through_The_Chaos.jpg/220px-Through_The_Chaos.jpg" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Aan de
wortel van de taal en de daar bijbehorende hersenontwikkeling ligt dus de
regelmatigheid gecombineerd met een reactie daarop. Deze reactie kan dus een
klank, geur, kleur gebaar of wat dan ook zijn. Het feit dat er taal bestaat
zegt iets over de wereld.</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Bloemen gaan
open als reactie op de regelmatigheid het opkomen van de zon. Hanen kraaien als
reactie bij het opkomen van de zon. <o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/236x/3b/4c/ca/3b4cca0e0854d5accb4b54965cf53527--picasso-art-pablo-picasso.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="314" data-original-width="236" src="https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/236x/3b/4c/ca/3b4cca0e0854d5accb4b54965cf53527--picasso-art-pablo-picasso.jpg" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Haan van Picasso</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Regelmatigheid
en reactie zijn niet altijd even duidelijk. Een marsbewoner zou kunnen denken
dat stoplichten reageren op de situatie van het kruispunt. Als het veilig is om
door te rijden springt het op groen. Het is echter andersom, omdat het op groen
springt rijdt men door. Combineer miljarden grote en kleine reacties op
regelmatigheden en de door deze reacties die nu zelf regelmatigheid zijn, op
hun beurt veroorzaakte reacties tot een samenhangend systeem en je krijgt een
taal. Met woorden, gebaren, kleuren, geluiden, vormen, tekens maar andere media
zijn ook te verzinnen. Het systeem, de manier waarop je combineerd is de syntaxis.</span></span><o:p><span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"> </span></o:p></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Taal is een
communicatiemiddel. De ontwikkeling van taal heeft alles te maken met het geven
van signalen. Sommige zoogdieren en vogels geven elkaar doelbewust signalen
zonder dat je nog van een echte taal kunt spreken. Apen kunnen elkaar zelfs bewust
bedriegen met valse signalen. In de evolutie gaan aan bewuste signalen, instinctieve
automatische signalen vooraf, signalen die een dier instinctief geeft als zich
iets voordoet. Een haan moet kraaien als de zon opkomt, bij een zonsverduistering
doet hij hetzelfde, het is een instictief automatisme. Het kraaien maakt als
het ware deel uit van de waarneming van de ondergaande zon. Vraag is inhoeverre
je het kraaien nog als signaal kunt aanmerken, hij ziet en hij kraait. Wij
onderscheiden bij de haan waarneming en signaal en zeggen bij zonopkomst kraait
hij. Vanuit de haan is het echter één proces. Vogels, vissen, garnalen,
zeesterren etc., allemaal kennen ze reflexmatige signalen. Nog verder terug in
de evolutie gaan de reacties op gebeurtenissen die steeds plaatsvinden maar ook
in onze ogen geen signaal meer zijn.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/17/Preisch_met_tulpen.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="532" data-original-width="800" height="212" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/17/Preisch_met_tulpen.JPG" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Wikipedia</span></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Een plant
gaat open bij opkomende zon. Het opengaan van de plant vindt plaats bij het
waarnemen van de zon door de plant, of beter gezegd is het waarnemen van de zon
door de plant.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Een veld met
planten neemt als het ware als een serie sensors de opkomende zon waar doordat
alle bloemen opengaan.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">De sensoren
die bijvoorbeeld die ons zicht regelen reageren ook als het ware “plantaardig” (“plantaardig”
is like a plant) op licht. Zenuwcellen geven pulsen af bij lichtdetectie, net zoals als planten opengaan. Ze kunnen als het ware niet anders.</span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/BulbFields.jpg/260px-BulbFields.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="182" data-original-width="260" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4a/BulbFields.jpg/260px-BulbFields.jpg" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Wikipedia</span></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">De
automatische reacties op gebeurtenissen als kraaien, blaffen, piepen worden bij
voortschrijdende hersenontwikkeling steeds meer als het ware uit hun
geconditioneerde context gehaald en aangewend tot bewuste signalen, zotdat deze
signalen een leven op zichzelf gaan leiden en taal kan ontstaan.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Als je teruggaat
in de evolutie verdwijnt het verschil tussen taal en waarnemen/perceptie
(waarnemen in dutch and perception in English is the same word). Het kraaien
van de haan is een inherent onderdeel van het waarnemen van de opkomende zon. Hij
ziet en kraait reflexmatig het hoort bij zijn waarnemingstaal (inderdaad een
fout gebruik van het woord taal, zie het als metafoor). The language of his
perception.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Het opengaan
van de bloemen is het waarnemen van de zon in de waarnemingstaal van bloemen. Hetzelfde
geldt voor onze censoren en zenuwcwellen. Ons waarnemen is als het ware een
soort “plantaardige” waarnemingstaal van onze sensoren. Ze reageren op hun
manier op onregelmatigheden (licht, luchttrillingen). Bij de haan zorgen de
censoren dan voor een kraaireflex. <o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Orpington_chicken_1.jpg/220px-Orpington_chicken_1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="165" data-original-width="220" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/52/Orpington_chicken_1.jpg/220px-Orpington_chicken_1.jpg" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Als wij
horen trilt ons trommelvlies, daar kunnen we niets aan doen. We kunnen ons
trommelvlies niet stilzetten bij het horen van slechte muziek, helaas. De
reflexmatiege “waarnemingstaal” van het trommelvlies is trillen. Wijzelf hebben
de keus om te zeggen “rotmuziek”. Ergens is de reflexmatige waarnemingstaal,
het trillen van het trommelvlies losgekoppeld van echte taal, de reactie “wat
een rotmuziek”.<o:p></o:p></span></span><br />
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Gray909-labels.png/260px-Gray909-labels.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="260" data-original-width="260" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Gray909-labels.png/260px-Gray909-labels.png" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Trommelvlies wikipedia</span></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Bij taal
worden dus de waarnemingen gekoppeld aan de van automatisme losgekoppelde signalen.
We kunnen als we wensen zeggen “kijk de zon komt op”. </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Wanneer dat
in de geschiedenis van de mens gebeurt is? Misschien zijn we geluiden van verschijnselen
na gaan doen en zijn de oudste woorden onomatopeeën (sis, boem, splash etc.).<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Taal en
waarnemen wortelen aldus feitelijk in hetzelfde, waarneming is een reactie op
een onregelmatigheid, taal is een reactie op de waarneming maar ook verwant aan
een waarneming.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Taal beeldt
de wereld niet af en het is ook geen eigen wereld. De oudste taaluiting was een
onbewuste reactie naar aanleiding van een regelmatigheid/onregelmatigheid. In feite is
waarnemen al een taaluiting bijvoorbeeld door planten en cellen op microniveau.
Onze cellen reageren als het ware “plantaardig” en (ver)<u>talen</u> tot waarnemingen.
<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Taal zit wat
dat betreft reeds in de eerste waarneming die ooit door een organisme is gedaan
besloten.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Van onze
taal/denken in het algemeen kun je niet zeggen dat hij de regelmatigheden van
de wereld fout of goed afbeeldt. Als een bloem opengaat naar aanleiding van het
opkomen van de zon dan is dat zo, daar valt geen waardeoordeel juist/fout aan
toe te kennen, dat is nu eenmaal de waarnemingstaal van een bloem.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Hetzelfde
geldt voor onze primaire perceptie, deze berust immers op miljarden bloemopengaan
achtige reacties (the same reactions as opening of flowers) in ons
zenuwstelsel.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Als wij
morgenrood zien gevolgd door een gloeiende bol dan is dat zo. Zo openbaart zich
de regelmatigheid opkomende zon aan ons. Iets anders kunnen we met onze
zintuigen niet waarnemen. Alleen met de secundaire (talige) beoordeling van
waarnemingen kunnen we fouten maken, als we bijvoorbeeld de zon voor de maan
aanzien etc.. Ons geheugen is dan in de war.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Morgenr%C3%B6te_%C3%BCber_Chemnitz_6-12-2006.jpg/220px-Morgenr%C3%B6te_%C3%BCber_Chemnitz_6-12-2006.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="240" data-original-width="220" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/65/Morgenr%C3%B6te_%C3%BCber_Chemnitz_6-12-2006.jpg/220px-Morgenr%C3%B6te_%C3%BCber_Chemnitz_6-12-2006.jpg" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Tegen een
veld met opengaande planten kun je niet zeggen dat het fout op de zon reageert
dus dat de waarneming van het veld door een wereld wordt veroorzaakt die anders
is dan het waarneemt. Het verschijnsel zon veroorzaakt nu eenmaal opengaan,
verschijnsel en waarneming zijn één.</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">De
regelmatigheid van het opkomen van de zon en opengaan van de planten is één
proces, er is geen sprake van een veldwereld en daarvan afgescheiden een
wereld. Bloemen kunnen niet anders dan opengaan, kraaien kunnen ze bijvoorbeeld
niet.</span></span><o:p><span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"> </span></o:p></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Avondrood_delft_003.jpg/220px-Avondrood_delft_003.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="166" data-original-width="220" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Avondrood_delft_003.jpg/220px-Avondrood_delft_003.jpg" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Evenzo de
regelmatigheden waar wij op reageren. Het enige wat een bloem doet bij het
opkomen van de zon is opengaan. Het enige dat ons zenuwstelsel doet bij een
regelmatigheid is miljarden malen en gekoppeld bloemachtig reageren. Regelmatigheid
(de zon) en reactie is één proces, daar valt geen waardeoordeel aan te verbinden.</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Net als
bloemen alleen kunnen opengaan en niet kraaien, kunnen wij horen, zien voelen,
ruiken maar bijvoorbeeld niet gnuizen zoals de bewoners van de<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>denkbeeldige planeet Blor (wat dat is kunnen
we ons niet voorstellen, zoals een totaal kleurenblinde die zo geboren is zich
niet kan voorstellen wat een kleur is).<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Maar net als
bloemen geen onjuiste zonperceptie hebben ten opzichte van hanen hebben wij
geen onjuiste reactie op regelmatigheden ten opzichte van Blorianen. De natuur
als <u>geheel</u> echter gaat open als bloem, kraait, kan wat wij kunnen en wat
de Blorianen kunnen. Niemand weet hoeveel manieren er zijn om de
regelmatigheden van de wereld waar te nemen of nog zullen ontstaan. Als je een
regelmatigheid op alle mogelijke manieren die er zijn zou kunnen waarnemen dan
heb je de essentie, de waarheid te pakken. Niemand en niets kan dat.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-size: large;"><span style="font-family: "calibri";">Wat aan dit
alles ten grondslag ligt, waardoor dit alles, taal en waarnemen gecreeërd
worden zijn ontegenzeggelijk regelmatigheden of regelmatige onregelmatigheden.
Vergelijk het met geluiden in muziek, ook een taal, niet de geluiden zijn daarin
leidend maar de regelmatigheden (regelmatige onregelmatigheden) van het geluid.
Geluid met heel weinig regelmatigheden/regelmatige onregelmatigheden) is
geloei, gebrom of kakofonie.</span><o:p><span style="font-family: "calibri";"> </span></o:p></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Graduale_Aboense_2.jpg/220px-Graduale_Aboense_2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="333" data-original-width="220" height="320" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Graduale_Aboense_2.jpg/220px-Graduale_Aboense_2.jpg" width="211" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Gregoriaanse muziek Wikipedia</span></div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">In zekere
zin zijn de drie elementen, de regelmatigheden in de wereld, waarnemen en taal
een eenheid. Er is nooit een vaststaand moment geweest dat de mensheid genoeg hersencapaciteit had om een taal te ontwikkelen die correspondeert met zijn
waarnemingen, in die zin dat je kunt zeggen "toen had de mens geschikte hersenen voor taal, daarvoor niet". Taalvermogen en hersencapaciteit zijn gelijk opgegaan, wel waren er versnellingen in ontwikkelingen. Taal correspondeert niet zozeer met onze waarnemingen,
taal wortelt in onze waarnemingen. Is daar een onderdeel van.</span> <o:p></o:p></span></div>
archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-46826432091623288902017-03-08T15:08:00.000+01:002019-12-18T12:23:01.822+01:00TIJD IS GEEN BRIL<br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Wederom een
speculatieve blog.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Vroeger was
het heelal netjes en duidelijk, een ding in de eeuwige ruimte en tijd. Materie
was de speler, ruimte en tijd het toneel. Sinds Einstein is die visie
veranderd. Materie, tijd en ruimte interageren met elkaar. Er zijn zwarte gaten
waar zich ongekende fenomenen voordoen met betrekking tot materie, ruimte en
tijd. Materie is niet langer de speler in een ruimte/tijdtheater, het hele theater
speelt mee. Ruimte, tijd, materie en krachten spelen één groot “spel”. <o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Er is als
ware sprake van één grote Spinozistische substantie, Einstein refereerde ook aan
Spinoza.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Laten we
echter voor het gemak “tijd” isoleren.</span></span><o:p><span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"> </span></o:p></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Vroeger
bevond men zich in de tijd, men was als materie een speler in de eeuwige
ruimte/tijd.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Toen gaf
Kant ons een bril op. </span></span><br />
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Alles wat we kennen verschijnt aan ons dankzij die “bril”(van a-priori
oordelen gevormd met behulp van de vormen van het verstand en zintuigen). Waardoor datgene buiten ons, "de wereld” a-priori
gerangschikt wordt om aan ons te verschijnen zoals we deze wereld kennen. Met name <u>met</u> ruimte en tijd, die Kant als vormen van de zintuigen aanduidde. Die "bril"
hebben we op omdat we met ons verstand (brein) en zintuigen tot een bepaalde
soort horen. Zonder die bril bestaat er alleen maar één groot tijdloos "ding an sich" waarover we niets kunnen weten omdat het niet aan ons verschijnt. Objecten, soorten en andere specificaties maar bijvoorbeeld ook causaliteit nemen we dus alleen
maar waar omdat ons verstand en zintuigen ons de wereld op een bepaalde manier laat zien.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Zonder die
"bril" is de wereld dus onkenbaar volgens Kant.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Google_Glass_Explorer_Edition.jpeg/260px-Google_Glass_Explorer_Edition.jpeg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/25/Google_Glass_Explorer_Edition.jpeg/260px-Google_Glass_Explorer_Edition.jpeg" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Google bril, Wikipedia</span></div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Vreemd is
dat hier sprake is van een bril die opgezet wordt door iets dat alleen door die
bril zichtbaar is, namelijk een “soort”. Een bril tovert dus iets te
voorschijn, dat datgene dat tevoorschijn is getoverd (soort) opzet om zichzelf
tevoorschijn te toveren om die bril op te zetten etc. .</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">De
Kantiaanse circel dus.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/45/Crocheted_doily,_representing_ears_of_ripe_wheat.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/45/Crocheted_doily,_representing_ears_of_ripe_wheat.jpg" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">circel van kant Wikipedia </span><br />
<span style="font-size: large;">(Kant and lace is the same word in dutch :-))</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Met tijd en
ruimte is het nog vreemder gesteld. Tijd en ruimte zijn aldus Kant de vormen van de
zintuigen. Maar dat kan nooit kloppen. We kunnen immers alles wegdenken, behalve tijd en ruimte, tijd en ruimte zijn
we zelf, zonder tijd en ruimte zijn we er niet. Vanuit die positie kun je ook
geen bril opzetten. Tijd en ruimte zijn de bestaansvoorwaarden, de bron van de zintuigen,
van welke aard dan ook. Zintuigelijke waarneming is niet de bron van de tijd, maar tijd(en ruimte etc.) is de bron van zintuigelijke waarneming. We voegen tijd en ruimte niet toe aan onszelf, we zijn
het zelf.</span></span><o:p><span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"> </span></o:p></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Door Einstein
blijkt dat tijd en ruimte geheel met materie verweven is.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Eerst werd
dus gesteld dat we <u>in</u> de tijd leven. Kant stelt dat we <u>met</u> de
tijd leven, onze zintuigelijke waarneming zou ons tijd laten beleven, het is een modus van de zintuigen. Ieder van ons draagt dus een eigen, maar wel overeenkomstige, tijds/ruimtebril
mee.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">In de
huidige visie zou je kunnen zeggen dat we <u>van</u> de tijd zijn
(vereenvoudigd omdat het begrip tijd dus niet te isoleren is zo blijkt).</span></span><o:p><span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"> De tijd bezit ons niet wij bezitten de tijd (ruimte etc.).</span></o:p></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">In feite
zijn we in ons denken een soort metselaars. Met het op de juist manier stapelen
van bouwstenen bouw je een paleis, villa of kathedraal. Met digitale bouwstenen
bouw je een computer en als je maar genoeg bouwstenen aansleept kun je ook een “mind”
met tijdsbesef en intentionaliteit bouwen.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Bouwen met
bouwstenen is een formele, procedurele activiteit.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">John Searles
schreef een artikel in 1980 “Minds, Brains, en Programs.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Met het
beeld van een Chinese kamer toont hij aan dat er onderscheid is tussen formele (Chinese)
taalkennis en intentionele taalkennis. Procedurale kennis, dus puur formele
kennis berustend op het procedurele combineren van de juiste zinnen zonder de
intentie te kennen. De lettercombinaties kloppen, de beelden en begrippen ontbreken, de manier waarop een computer taal kent. Een (niet Chinees kennende) ambtenaar in de kamer combineert feilloos de juiste
lettertekens op basis van een handboek, zonder wat Searle noemt over intentionele
taalkennis te beschikken. Als de ambtenaar het hele systeem compleet met handboek uit zijn hoofd
leert dan zit het hele systeem welliswaar in een intentioneel wezen gevat,
de ambtenaar zelf dus, maar is er nog steeds geen sprake van een intentioneel systeem. De ambtenaar kent zijn eigen taal echt, maar Chinees alleen tot en met de formele tekencombinaties. </span></span><br />
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Hoeveel procedurele
elementen je ook combineert in bijvoorbeeld een computer, je zult nooit tot een “intentioneel”systeem komen.
Intentionaliteit is, aldus Searles, een biologisch fenomeen, als fotosynthese
of lactatie. <o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3a/Calvin-cycle2-NL.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="274" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3a/Calvin-cycle2-NL.png" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Fotosynthese</span></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Wat hij met
intentioneel bedoeld maakt hij niet duidelijk in het artikel.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">De terechte
kritiek van Searles is dat je imitatie en simulatie door elkaar haalt en dat
het idee dat met formele en procedurele bouwstenen intentionaliteit kunt creëren berust op dualisme.
Een materieel systeem genereert in dit geval een “mind”. Je hebt dus twee
dingen, het materieel systeem en de mind. </span></span><o:p><span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"> </span></o:p></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Intentionaliteit
zit dieper in het systeem, zo werd met weinig succes vervolgens beweerd. Als je
maar genoeg blijft stapelen en bouwen, tot op nano-niveau aan toe, zou je een
intentioneel systeem krijgen. Een hoop niet altijd even zinnige dingen werden
geschreven over “het Quantumbrein”etc..De Quantumwereld als een soort
wonderwereld van waaruit veel verschijnselen die er in wortelen verklaard
kunnen worden.</span></span><o:p><span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"> </span></o:p></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Terug naar
tijd. Volgens mij kun je een systeem tijd laten meten, maar nooit laten
beleven. Een systeem is datgene wat het doet, maar kan nooit afstand van
zichzelf nemen (in de tijd).</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Een systeem
kent alleen maar afgeleide tijd, wij beleven de tijd in een systeem. </span></span><span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Volgens mij
zijn wij, mensen en dieren, modules van de tijd (versimpeld beeld dus omdat
tijd interwoven is met materie, krachten etc..). Een insect is tijd met een
insectenmodule, een olifant tijd met een olifantenmodule en wij tijd met een
mens (Jan, Piet, Kees) module. <o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Wat ons
intentioneel maakt is dat wij niet samenvallen met onze eigen module. Als die
niet of half werkt zijn we er nog. We kunnen er tegenaan kijken, zelfs een
insect (misschien in mindere mate en insectenperceptie van tijd zal sneller gaan).</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Wij zijn
modules vanuit de tijd, de modules die wij maken zijn afgeleid en zullen nooit
een eigen tijdsbesef krijgen.</span></span><o:p><span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"> </span></o:p></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/236x/6e/02/3c/6e023c33daea812c104dd02953011bc7.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://s-media-cache-ak0.pinimg.com/236x/6e/02/3c/6e023c33daea812c104dd02953011bc7.jpg" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Modules</span></div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Interessant
is Kant visie op rekenkunde en meetkunde als functies van tijd en ruimte. </span></span><span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Dat is de
rede waarom wiskundige en meetkundige waarheden ons overstijgen, het zijn functies
van datgene wat we uiteindelijk zelf zijn. Als we sterven vindt er als het ware een
lokale harde reset plaats, de tijd blijft voortbestaan en vormt nieuwe modules,
misschien ook dankzij de eerder besproken denkfactoren. Wij dragen echter niet
de tijd, ruimte en rekenkunde, tijd, ruimte reken- en meetkunde dragen ons. De
tijd, ruimte, reken- en meetkunde in ons is dezelfde als die buiten ons, om met
de Stoïcijnen te spreken.</span></span><o:p><span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"> </span></o:p></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Biological_cell.svg/400px-Biological_cell.svg.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="194" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1a/Biological_cell.svg/400px-Biological_cell.svg.png" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Cel Wikipedia</span></div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Hoe deze
verbinding tussen tijd en leven in elkaar zit? We weten dat leven, zoals wij
het kennen, een verbinding is tussen koolstof en elektromagnetisme is (dus
inderdaad wel verschijnselen op nano-niveau). In een cel vinden elektromagnetische
verschijnselen plaats. Wellicht zullen we meer van ruimte tijd en materie
moeten weten om een en ander te duiden. <o:p></o:p></span></span></div>
archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-67384784221578808242016-09-03T11:29:00.009+02:002016-09-09T12:52:14.414+02:00OBJECTVORMEND OBJECT ALS DWANGBURCHT<br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Een bekende vorm van gezichtsbedrog is, dat als je in een stilstaande trein op een station zit, je dan
denkt dat de trein waarin je zelf zit wegrijdt, terwijl het de trein naast je op de parallelle spoorbaan is die wegrijdt. Je kunt je ook
voorstellen dat als je eigen trein wegrijdt, de trein stilstaat en het station met de hele
wereld onder je vandaan beweegt.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; margin: 0cm 0cm 10pt; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/VIRM6.jpg/266px-VIRM6.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c7/VIRM6.jpg/266px-VIRM6.jpg" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; margin: 0cm 0cm 10pt; text-align: center;">
Wikipedia</div>
<div class="separator" style="clear: both; margin: 0cm 0cm 10pt; text-align: left;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Hetzelfde geldt voor de beweging van hemellichamen. Vroeger
dachten we dat de aarde stilstond en de zon eromheen draaide. We hebben toen de
aarde om de zon <u>laten</u> draaien. Inderdaad, laten draaien, in het heelal is geen
enkel referentiekader, je kunt de aarde met zon en al rond de maan laten
draaien, je kunt de maan en aarde en alles rond een draaimolen op de maan laten
draaien, net als je de hele wereld onder een trein kunt laten bewegen, al naar gelang het standpunt dat je inneemt. </span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; margin: 0cm 0cm 10pt; text-align: center;">
<a href="http://wikikids.nl/images/thumb/1/1a/Zonnestelsel.jpg/400px-Zonnestelsel.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://wikikids.nl/images/thumb/1/1a/Zonnestelsel.jpg/400px-Zonnestelsel.jpg" height="240" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; margin: 0cm 0cm 10pt; text-align: center;">
Wikipedia</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Het feit dat we de aarde rond de zon hebben laten draaien en
uit het middelpunt van het heelal hebben weggehaald noemen we de Coperniciaanse
wending. </span></span><span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Kant sprak ook van een Coperniciaanse wending toen hij
stelde dat onze waarnemingen zich niet naar de wereld richten, maar dat de
wereld zich naar onze waarnemingen richt. Te kennen objecten richten zich naar de trancendentale kennisvoorwaarden van het subject. Buiten het menselijk
kenvermogen houdt hij dan nog een onkenbare noumenale wereld over, een ding an
sich, waarover we niets kunnen weten. Niet eens "dingen" an sich, want het onderscheid, dat afzonderlijke dingen voortbrengt, maar ook de toevoeging van ruimte, tijd, en de perceptie van oorzaak en gevolg, vindt
pas bij de menselijke waarneming plaats, aldus Kant.</span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Nikolaus_Kopernikus.jpg/266px-Nikolaus_Kopernikus.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/Nikolaus_Kopernikus.jpg/266px-Nikolaus_Kopernikus.jpg" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt; text-align: center;">
Copernicus, wikipedia</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Bij Gottlieb Fichte wordt zelfs het ding an sich afgeschaft.
Alles klapt als het ware naar binnen, reeds bij George Berkeley vond dat
plaats. De Coperniciaanse wending van Copernicus zelf haalde de aarde uit het middelpunt,
de filosofische Coperniciaanse wending leidde tot een neiging tot solipsisme, het idee dat
er maar één enkel bewustzijn bestaat, dat van de waarnemer. Men kiest ervoor het
hele universum als het ware om een draaimolen op de maan te laten draaien, een
<u>omgekeerde</u> Coperniciaanse wending dus.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><a href="http://www.cubra.nl/edschilders/Literair_Tilburg/Beeldmateriaal/kermisschilderij066.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.cubra.nl/edschilders/Literair_Tilburg/Beeldmateriaal/kermisschilderij066.jpg" height="198" width="320" /></a></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Draaimolen cubra.nl</span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Methodisch scepticisme, zoals bijvoorbeeld beoefend door Descartes en onderdeterminatie-argumenten
(bijvoorbeeld brein in vat van Putnam) maken de zaak er niet beter op. </span></span><span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Echt weerleggen van de daarbij horende argumenten is moeilijk, wellicht uiteindelijk onmogelijk, een andere en even plausibele manier van benaderen van de werkelijkheid is wellicht wel mogelijk. Laten
we de waarnemer uit het midden van het heelal proberen te plaatsen. </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt; text-align: left;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Al deze
opvattingen gaan uit van een stevig omgrensd uiteindelijk monistisch subject, waartoe geen “buitenwereld”
door kan dringen. Waarnemingen, taal etc zijn een wereld op zich, binnen een
soort dwangburcht, waar niets in en niets uit kan, het subject wordt
tot ondoordringbaar object, een objectvormend object dat we menselijk subject
noemen, een contradictio interminis. De eenzaamste en enige entiteit ter wereld.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><a href="http://www.dwangburchten.nl/nuwdoorn/reconst1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.dwangburchten.nl/nuwdoorn/reconst1.jpg" height="198" width="320" /></a></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Huis te Nuwendoorn 13e eeuw Dwangburchten.nl</span></span></div>
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;"></span></span><br />
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">H</span></span><span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">et subject is echter geen object, maar een gebeurtenis. Een
gebeurtenis die er altijd al geweest is. </span></span><span style="color: #454545;"><span style="font-size: large;"><span class="s1"><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">Er wordt
überhaupt gedacht, ook buiten onze hersenen. Vergelijk het met het begrip "productiefactoren" in de economie. Door het combineren van arbeid, kapitaal en natuur ontstaan producten. Tijd, ruimte, materie (veel verder
te ontleden), krachten, natuurwetten en de wetten der logica/ wiskunde zou men analoog aan productiefactoren de
denkfactoren kunnen noemen (en alles wat er is, inderdaad). Bij productiefactoren heb je nog
een intentioneel systeem nodig, de mens om ze te combineren en producten te maken. De denkfactoren genereren het denken spontaan. Daar
is geen intentionele god voor nodig. Ik heb het hier niet alleen over bewust denken, wie zegt dat
denken perse bewust moet zijn? Bewustzijn en denken zijn verschillende dingen.
Denken is een door mensen uitgevonden term, evolutie kun je op die basis rustig een
onbewust denkproces noemen, zoals een computer ook denkt zonder bewustzijn.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"> Er wordt door
eliminatie en voortplanting op het beste geselecteerd. Denken is selecteren.
Als je wat in ons hoofd plaatsvindt denken noemt moet deze selectie (van zetten
in een schaakcomputer of van eigenschappen in de evolutie) dus ook denken noemen. </span></span></span></span><span class="s1"><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><span style="color: #454545;"><span style="font-size: large;">Deze
denkfactoren zijn in het heelal werkzaam, sterren, planeten, zwarte gaten, de
evolutie allemaal uitingen van de denkfactoren, maar configureren ook ons eigen
denken, brengen hun eigen intentioneel systeem voort d</span></span></span></span><span class="s1"><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><span style="color: #454545;"><span style="font-size: large;">oor de
biologische evolutie.</span></span></span></span><span class="s1"><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><o:p><span style="color: #454545; font-size: large;"> </span></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Accretion_disk.jpg/250px-Accretion_disk.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2a/Accretion_disk.jpg/250px-Accretion_disk.jpg" /></a></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Zwart gat wikipedia</span></div>
<br />
<div class="p1" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span class="s1"><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><span style="color: #454545;"><span style="font-size: large;">Deze factoren maken
geen onderdeel uit van ons, maar wij van hen. Ze zitten niet in ons, wij wonen
in hen. Buiten de wetten van de logica bijvoorbeeld is er alleen krankzinnigheid. Hoe verder
je van de logica verwijderd hoe minder denken die naam nog mag hebben,
uiteindelijk verlies je de taal zelf. Als wij de logica verliezen, we worden
bijvoorbeeld dement, dan blijft de logica zelf overeind, buiten ons.<o:p></o:p></span></span></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="p1" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span class="s1"><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><span style="color: #454545;"><span style="font-size: large;">Tijd en
ruimte zijn geen modaliteiten van onze zintuigen, onafhankelijk van hoe de
dingen werkelijk zijn, zoals Kant dacht. Tijd, ruimte, materie en krachten zijn
nauw verweven, zo leert ons de natuurkunde van Einstein, het zijn geen onderdelen waarmee onze zintuigen de wereld
benaderen, wij zijn zelf tijd en ruimte (en materie) die zintuigen gebruiken.
Dit gold van de vroegste levensvormen af tot ons. Er zijn alleen gradueel en
zintuigelijke verschillen tussen mens en dier.</span></span></span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Bicycle_evolution-numbers.svg/350px-Bicycle_evolution-numbers.svg.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="190" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Bicycle_evolution-numbers.svg/350px-Bicycle_evolution-numbers.svg.png" width="320" /></a></div>
<div class="p1" style="margin: 0cm 0cm 0pt; text-align: center;">
De evolutie van de fiets, wikipedia</div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="p1" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span class="s1"><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><span style="color: #454545;"><span style="font-size: large;">Wat wij
bewustzijn/bewust waarnemingsvermogen noemen heeft alles met het gebruik dat tijd en ruimte van onze
zintuigen en denkvermogen maken en
niet andersom (dus met het gebruik dat zintuigen en het denkvermogen van tijd en ruimte zouden maken).
Het is bij veel meer levensvormen aanwezig, wellicht reeds in een bepaalde vorm bij insecten. Hoe dat in zijn werk gaat? Niemand weet het maar het is stof tot nadenken. Vergeet niet, we
hebben ook nooit kunnen ontdekken hoe tijd en ruimte onderdeel van het
zintuigelijk waarnemen zou zijn geworden, wat dus niet waar is.</span></span></span></span></div>
<div class="p1" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span class="s1"><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><span style="color: #454545;"><span style="font-size: large;">Nemen wij kenmerken
van de dingen waar, jazeker we worden erdoor gevormd, we zijn het zelf.</span></span></span></span></div>
<div class="p1" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span class="s1"><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><span style="font-size: large;"><span style="color: #454545;">Bewustzijn
zijn de dingen, tijd en ruimte die ons "omringen", <u>inclusief</u></span><span style="color: #454545;"> onze hersenen.</span></span></span></span><br />
<span style="color: #454545; font-family: "calibri"; font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://assets.kennislink.nl/upload/178111_276_1190035729613-vostokG.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://assets.kennislink.nl/upload/178111_276_1190035729613-vostokG.jpg" height="172" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="color: #454545; font-family: "calibri"; font-size: large;">Joeri Gagarin, Kennislink</span></div>
</div>
<div class="p1" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span class="s1"><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><span style="color: #454545;"><span style="font-size: large;">Vergelijk
het met het volgende, Joeri Gagarin (dacht ik) zou tijdens zijn eerste ruimtevlucht opgemerkt
hebben dat hij nergens God kon zien.</span></span></span></span></div>
<div class="p1" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span class="s1"><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><span style="color: #454545;"><span style="font-size: large;">Zo zien hersenwetenschappers
te beschrijven computerachtige functionaliteit, maar nergens bewustzijn/mens (of dier) in hersenen, daarvoor moet je <u>ook</u> naar buiten kijken.</span></span></span></span><br />
<span class="s1"><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><span style="color: #454545;"><span style="font-size: large;"></span></span></span></span><br /></div>
archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-47398340063143496802016-05-15T18:21:00.003+02:002016-05-17T15:31:32.148+02:00THEATER<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">De tragedie
Julius Caesar van Shakespeare wordt opgevoerd.</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Het decor,
de teksten, het verhaal en de spelers brengen de Caesar van Shakespeare tot
leven,</span><span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"> er zijn mensen die zich
met hem identificeren, spanning voelen omtrent zijn (toneel)lot. Het theater is
een gebeurtenis waar al dan niet verzonnen personen tot leven worden gewekt.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-size: large;"><span style="font-family: "calibri";">Hetzelfde
geldt voor een tempel, kerk of heiligenfeest. </span><span style="font-family: "calibri";">Ook daar
wordt in de hoofden van de mensen een bepaalde geest, een denkbeeldige
godheid of heilige opgeroepen.</span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Cesar-sa_mort.jpg/400px-Cesar-sa_mort.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="178" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ac/Cesar-sa_mort.jpg/400px-Cesar-sa_mort.jpg" width="320" /></a></span></div>
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"></span><br />
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">We
verplaatsen ons naar 52 v. Chr. Julius Caesar zelf is bezig met de verovering
van Gallië</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Ook deze
Caesar leeft in hoofden, en wel in zijn eigen hoofd en dat van zijn soldaten.
In feite is ook hij zelf een gebeurtenis, een soort theaterfiguur, voor zichzelf en zijn
soldaten. De gebeurtenissen scheppen hem. De politiek, de oorlog, de meningen
van zijn tegenstanders, soldaten, familie, maar ook de biologische zenuwpulsen
in zijn hersenen, de toestand van zijn ingewanden etc. etc..<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><a href="http://www.asterix.com/missives/img61-3.gif" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.asterix.com/missives/img61-3.gif" /></a></span></div>
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Een enorme
serie van gebeurtenissen vindt plaats die we later objectiveren tot de “persoon”
Julius Caesar. Hij schiep zichzelf voor zichzelf, heel duidelijk in zijn geval, hij beschreef zijn daden zelfs in de 3<sup>e</sup> persoon in de Bello Gallica(hij, de man etc.).</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Caesar
schiep zichzelf dus bij zichzelf maar ook bij anderen. Zo zijn er honderden
Caesars, één of zelfs meerdere in zij eigen hoofd, en honderden in de hoofden
van zijn soldaten, tegenstanders, Shakespeare, gymnasiasten en lezers van de
strip Asterix en Obelix.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Als het
decor van de "gebeurtenis Caesar" anders was geweest dan zou er een andere
persoon zijn geweest met andere kenmerken. Stel dat het decor van macht, geweld
en rijkdom waarin hij handelde een decor van ziekte, honger, slavernij en armoede
zou zijn geweest (voor anderen heeft hij een dergelijke decors wel geschapen).</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Wat voor Caesar geldt, geldt voor iedereen. De mens is
een biologisch, sociaal, ecologisch en geologisch theaterstuk, voor zichzelf
en voor anderen, wij zijn een reeks gebeurtenissen. Hetzelfde geldt voor dieren, tot
vissen, insecten en zelfs planten aan toe.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.wikikids.nl/images/thumb/4/4a/Tragic_comic_masks_-_roman_mosaic.jpg/270px-Tragic_comic_masks_-_roman_mosaic.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.wikikids.nl/images/thumb/4/4a/Tragic_comic_masks_-_roman_mosaic.jpg/270px-Tragic_comic_masks_-_roman_mosaic.jpg" /></a></div>
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Het is niet
zo dat de buitenwereld als een serie gegevens in onze hersenen binnenkomt, daar
in een soort zenuwpulsentaal wordt omgezet en op een onnavolgbare manier in een
bewustzijn wordt opgenomen, als input die in een computer wordt verwerkt.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Het <u>hele
theater</u> is bewustzijn. De wereld genereert, nee, <u>is</u>, bewustzijn, er
is geen buiten/innerlijk, <u>ook</u> komt bewustzijn tot stand door de
hersenen maar ook die zijn uiteindelijk een element van het gehele theater. Onze
begrenzing als persoon/hersenen van de buitenwereld is slechts schijn, op micro/
kwantumniveau blijft daar helemaal niets van over. Net als in een theater
de decors, de maskers, het publiek, de tekst en de muziek de personages tot leven brengen,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>brengt de wereld als zodanig ons tot leven, zowel voor onszelf als voor anderen
en genereert zo bewustzijn.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://digitalspyuk.cdnds.net/12/36/1600x800/landscape_showbiz_david_tennant_hamlet_1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://digitalspyuk.cdnds.net/12/36/1600x800/landscape_showbiz_david_tennant_hamlet_1.jpg" height="160" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Hamlet (digitalspy.com)</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">De wereld
kent causaliteit, rede. Oorzaak, gevolg, wiskunde etc. Maar dat zijn geen relatieve
en subjectieve zaken die alleen in ons bestaan en door onze hersenen worden
opgeroepen, nee, wij bestaan in de rede. Wij zijn een functie van de rede omdat
buiten haar denken geen denken meer is. Wij beheersen niet het denken, het
denken beheerst ons.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Big-eared-townsend-fledermaus.jpg/266px-Big-eared-townsend-fledermaus.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/77/Big-eared-townsend-fledermaus.jpg/266px-Big-eared-townsend-fledermaus.jpg" /></a></div>
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Thomas Nagel
vroeg zich in 1974 af hoe het is om een vleermuis te zijn. Functioneel kunnen
we de echolocatie van vleermuizen verklaren. Hoe vleermuizen
zelf echolocatie ervaren kunnen we niet weten.</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Hetzelfde
geldt echter voor onze kleuren. Een elektromagnetische golf van een bepaalde
frequentie komt bij ons over als rood. Maar misschien zie ik rood waar een
ander blauw ziet en noemt die ander wat ik blauw noem rood. Dit alles is gegeven
het feit dat de functionaliteit intact blijft, als we bijvoorbeeld uitgaan van
omkering van het spectrum (dat is met kleurenblindheid niet het geval, daar is
de functionaliteit gestoord). <o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b2/Inverted_qualia_of_colour_strawberry.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="183" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b2/Inverted_qualia_of_colour_strawberry.jpg" width="320" /></a></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Wikipedia</span></span></div>
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Eén
oplossing hiervoor stelt dat de roodheid geen eigenschap van de waarneming is, maar
van hetgene dat je waarneemt. Niet de hersenen bepalen dat iets rood is, maar
het waargenomen object, de buitenwereld. Mensen die deze spectrumomkering
mogelijk achten zouden eigenschappen van de waarneming met eigenschappen van
datgene dat we waarnemen verwarren.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://hadoopi.files.wordpress.com/2013/07/how-we-filter.gif" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://hadoopi.files.wordpress.com/2013/07/how-we-filter.gif" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">(Hadoopi.wordpress.com)</span></div>
<span style="font-size: large;"><span style="font-family: "calibri";">Misschien
zijn onze hersenen slechts filters van bewustzijn en eigenschappen buiten de
hersenen. Een vreemd feit is dat we "falende" hersenentoestanden, door drugs of
zuurstoftekort, als “bewustzijnsverruimend” omschrijven. Bewustzijnsonderzoeker
Enzo Tagliazucchi schrijft in een artikel dat psychedelische toestanden en bewusteloosheid
twee uitersten van dezelfde glijdende schaal zijn. Bij psychedelische
toestanden valt de rem op het brein weg. De hersenschors gaat op een
ongecontroleerde manier vuren. Het visuele, en andere systemen doen wat ze
willen, het visuele systeem krijgt input van systemen waar het normaal los van
staat. Het brein is als het ware aan het stuiptrekken, het doet denken aan het
babybrein, tussenschotjes vallen weg, het is vrij en onbeperkt. </span><span style="font-family: "calibri";">Door de
falende hersenen ga je geluiden zien en kleuren horen. “Horen en zien vergaan je” bij wijze van spreken.<o:p></o:p></span></span><br />
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://pre09.deviantart.net/1094/th/pre/f/2010/064/7/1/groovy_psychedelic_funky_trip_by_vvalter.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://pre09.deviantart.net/1094/th/pre/f/2010/064/7/1/groovy_psychedelic_funky_trip_by_vvalter.jpg" height="200" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Psychedelische kunst (purzuit.com)</span></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Ook musici
met een absoluut gehoor beweren inderdaad muziek te kunnen zien. Schilders als
Kandinsky associëren vormen en kleuren met muziek en wilden komen tot een
gesamtkunstwerk waarin alle zintuigen aangesproken zouden worden.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Elke
diersoort/mens heeft dan een eigen zintuig gestuurde specifieke filter. Honden
en andere diersoorten hebben veeleer een geur/bewustzijn, naast door licht en
geluidsgolven worden ze meer door chemische stoffen gestuurd. Voor ons moeilijk
voor te stellen, hoe zou het zijn om een vleermuis maar dus ook hond te zijn, andersom
kunnen zij zich onze verder ontwikkelde ratio niet voorstellen.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><a href="http://www.synesthesiatest.org/wp-content/uploads/2012/07/kandinsky-synesthesia.jpeg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.synesthesiatest.org/wp-content/uploads/2012/07/kandinsky-synesthesia.jpeg" /></a></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Kandinsky</span></div>
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Zonder filterwerking
van de hersenen zouden we een zelfde effect ervaren als verblinding door tegen
de zon in kijken, of doof worden als we de radioknop helemaal open draaien, als
we “het bewustzijn/de wereld” rechtstreeks zouden ervaren. Het ultieme “psychedelische
is dan bereikt.</span></span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Wellicht is er maar één bewustzijn/tijdsbeleven waar levende wezens al naar gelang hun filterende hersenmodule op een verschillende wijze deel aan hebben. Deze bewering is platonisch speculatief en absoluut onbewijsbaar, het lijkt op ideeën van mensen die in bijna doodervaringen geloven, maar is wel leuk. Een blog mag speculeren.</span></span><br />
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Wel kunnen we door de rede ondersteund zeggen dat we deel hebben aan één rede/wiskunde.<o:p></o:p></span></span></div>
archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-72322464197943009402016-03-28T18:40:00.000+02:002016-04-07T10:44:49.956+02:00VIERDIMENSIONALE TIJGERS<br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-size: large;"><span style="font-family: "calibri";">We houden van objecten. Objecten zijn manipuleerbaar en
begrensd. </span><span style="font-family: "calibri";">Van diensten, gebeurtenissen dus, maken we objecten, bijvoorbeeld in de marketing, daar heerst
het in “produkten" denken. </span><span style="font-family: "calibri";">De Nederlandse Spoorwegen leveren een “produkt”,
reisbureau’s leveren een produkt. </span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c7/VIRM6.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="176" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c7/VIRM6.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-size: large;"><span style="font-family: "calibri";">In het bankwezen gaat dat pas echt goed mis, diverse
“produkten” (hypotheken etc.) worden gebundeld tot derivaten en dan verhandeld. Met een enorme
economische crisis als resultaat. </span><span style="font-family: "calibri";">Gezondheidsbehandelingen worden ook als “produkt” gezien,
met als resultaat een enorme commercie, overheidsbezuinigingen waarvan de
zwakkere de dupe worden, een idiote administratie waarvan artsen en patiënten
de dupe worden etc..</span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.gewoon-nieuws.nl/wp-content/uploads/2013/05/derivaten2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.gewoon-nieuws.nl/wp-content/uploads/2013/05/derivaten2.jpg" height="131" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-size: large;"><span style="font-family: "calibri";">De mens is een gebeurtenis en geen object/produkt zo hebben we
gezien in de vorige blog. </span><span style="font-family: "calibri";">In feite zijn alle objecten uiteindelijk waarschijnlijk
gebeurtenissen. Materie bestaat uit krachten, atomen, elektronen, misschien
trillende eendimensionale snaren etc.. Hoe ver je materie ook gaat ontleden (stel
dat men dat zou kunnen), nooit stuit je op basale materie. </span><span style="font-family: "calibri";">De wereld is uiteindelijk van wiskunde.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-size: large;"><span style="font-family: "calibri";">Gebeurtenissen zijn uiteindelijk onderling verbonden. </span><span style="font-family: "calibri";">Alle gebeurtenissen zijn waarschijnlijk causaal te herleiden
tot één oer-gebeurtenis, de big bang. </span><span style="font-family: "calibri";">Als je ver genoeg terug redeneert heeft de ene gebeurtenis
altijd betrekking op de andere, geen een gebeurtenis hangt in de lucht zonder
oorzaak en gevolg. </span><span style="font-family: "calibri";">De mens als gebeurtenis staat ook niet op zichzelf. Wij
maken als gebeurtenis deel uit van de voedselketen, de koolstofketen, het
milieu, het universum. Hoe breder je kijkt des te waarde-vrijer alles is. </span><span style="font-family: "calibri";">Het universum op de grootste schaal kent geen goed of fout,
wat gebeurt dat gebeurt.</span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://s3-eu-west-1.amazonaws.com/natuurkunde-assets/content_files/files/417/original/supportBinaryFiles_referenceId_3_supportId_4812?1427385995" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://s3-eu-west-1.amazonaws.com/natuurkunde-assets/content_files/files/417/original/supportBinaryFiles_referenceId_3_supportId_4812?1427385995" height="131" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-size: large;"><span style="font-family: "calibri";">Op kleinere schaal is het een ander verhaal. </span><span style="font-family: "calibri";">“Stel je voor”, hierbij stel je je als gebeurtenis (hoofd,
benen, gedachten) tegenover een denkbeeldige gebeurtenis. Je kunt jezelf alleen
maar stellen, dus jezelf vóór iets stellen, als je jezelf als afgescheiden
gebeurtenis ziet.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-size: large;"><span style="font-family: "calibri";">Een tijger wil je opeten. Op dat
moment stel je jezelf extreem los van de rest van de wereld. Vooral het intact
blijven van jezelf staat voorop. Je hebt doodsangst. </span><span style="font-family: "calibri";">Je bekommert jezelf niet meer om de voedselketen of het feit
dat je van grote betekenis voor een uitstervend diersoort kunt zijn, je bent je
meer dan ooit bewust van je afgescheidenheid tegenover een bedreigende wereld, je vernietiging is aanstaande. Je krijgt zelfs eenzaamheidsgevoelens en gaat om
hulp roepen, zelfs als er niemand in de buurt is. </span><span style="font-family: "calibri";">Er bestaat op dat moment een heel duidelijk goed en fout.
Goed is als je bijvoorbeeld een geweer bij de hand hebt, slecht is als je
opgegeten wordt. Voor de tijger geldt precies het omgekeerd. Zijn grootste
angst is honger.</span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Panthera_tigris_sumatran_subspecies.jpg/266px-Panthera_tigris_sumatran_subspecies.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/62/Panthera_tigris_sumatran_subspecies.jpg/266px-Panthera_tigris_sumatran_subspecies.jpg" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Wat we doen als we onszelf stellen is grenzen stellen, we
scheiden onszelf meer dan ooit af van de bedreigende buitenwereld, we
“bepalen”, zetten grenspalen. Waar bevindt zich de dreiging, waar liggen mijn
kansen etc. We verzamelen “informatie”, <u>informatie is bepaling van onszelf in
verhouding tot onze omgeving of de bepaling van de omgeving in verhouding tot onszelf.</u></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-size: large;"><span style="font-family: "calibri";">Als je opgegeten wordt is dat afgezet tegenover de grote
schaal helemaal niet goed of slecht. Er gaat geen atoom verloren, het is een
neutrale gebeurtenis die duizenden malen plaatsvindt binnen de voedselketen. </span><span style="font-family: "calibri";">Pas als we het gebeuren met de tijger overleefd hebben en
rustig op een stoel zitten kunnen we deze overwegingen maken. We kunnen de
grenzen tussen ons en de omgeving opschuiven. De informatie wordt breder. Hoe
verder het gevaar, des te makkelijker het is om genuanceerd te denken over
tijgers, prachtige dieren die beschermd moeten worden etc. </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Angst doet ons onszelf op een intensievere manier tegenover
een dreigende wereld stellen. Die dreigende wereld kan bestaan uit een tijger,
maar ook bijvoorbeeld uit een reorganiserende manager, of een boete uitdelende
politieagent. Ook hoge belastingen, potentiële terroristen, beledigingen aan de
“profeet”, hooligans, Donald Trump etc. etc. ondermijnen onze positie en leiden
ertoe dat we ons gaan “stellen”. We stellen grenzen, wie zijn wij, wat zijn de
dreigingen etc.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><a href="https://nonsmokingladybug.files.wordpress.com/2015/09/trump-cartoon.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="257" src="https://nonsmokingladybug.files.wordpress.com/2015/09/trump-cartoon.jpg" width="320" /></a></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-size: large;"><span style="font-family: "calibri";">Dit onszelf stellen is de kern van ons bestaan als levende
organismen. </span><span style="font-family: "calibri";">We zijn niet zozeer onze hersenen maar allereerst ons
stellen. </span><span style="font-family: "calibri";">Asceten beweren dat we dat niet meer zouden moeten doen, angst,
hebzucht etc. moeten we gelijkmoedig langs ons heen laten gaan. </span><span style="font-family: "calibri";">Probleem is echter dat als we onszelf niet meer stellen, we
verder ook niets anders meer kunnen stellen. Jezelf iets voorstellen betekent
letterlijk jezelf “vóór iets stellen”, om iets te zien, ook in je fantasie moet
je het vóór je hebben. Iets dat achter je is kun je niet zien.</span></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.polyvore.com/cgi/img-thing?.out=jpg&size=l&tid=17152257" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.polyvore.com/cgi/img-thing?.out=jpg&size=l&tid=17152257" /></a></div>
<span style="font-size: large;">Magritte</span></div>
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Nu het gedachte-experiment van een niet aan materiële
processen gebonden geest. Om te stellen heb je materie nodig (die inderdaad
uiteindelijk ook niet als zodanig bestaat). Je stelt je auto op bij
voorsorteren, zonder auto kun je niet voorsorteren dan wel parkeren.</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Hetzelfde geldt ook voor de belichaamde mens, een geest zonder
lichaam zou geen vóór, achter, boven of onder kennen, hij zou geen <b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><u>voor</u></b>stellingsvermogen hebben.</span><br />
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://wonderfluit.weebly.com/uploads/3/0/7/1/3071247/8057493.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://wonderfluit.weebly.com/uploads/3/0/7/1/3071247/8057493.jpg" height="260" width="320" /></a></div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-size: large;"><span style="font-family: "calibri";">Wij kunnen ons alleen in de wereld stellen, in tijd en
ruimte. Buiten tijd en ruimte kunnen we ons niet stellen. Hoewel we weten dat
er tijd en ruimte is en we er wel mee kunnen spelen. Belichaming is informatie.
Informatie bestaat alleen ten opzichte van andere informatie. Alleen iets dat
zelf vorm heeft kan zich ten opzichte van andere vormen stellen, vergaart informatie. Wel moeten er
meer objecten zijn voor zinvolle en gedetailleerde informatie. Een trein bijvoorbeeld, is
alleen maar een trein omdat er ook auto’s, fietsen, huizen etc. zijn. Als die
trein het enige was in het universum, dan zou hij niet langer een “trein” zijn
maar “alles”. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Hij zou wel verschijnen
als hij alles was, maar dan alleen ten opzichte van niets. W</span><span style="font-family: "calibri";">ij als waarnemer van deze wereld zouden dan dit niets in deze wereld met alleen deze trein brengen. We zouden onszelf naast deze trein stellen in dit absurde universum en de trein afzetten, niet tegenover onszelf, maar als alles tegenover niets.</span></span><br />
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.wieringernieuws.nl/gfx/nieuws/201010/spooktrein.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.wieringernieuws.nl/gfx/nieuws/201010/spooktrein.jpg" height="320" width="213" /></a></div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Buiten de wereld, ook buiten de superkleine singulariteit
vlak na de oerknal is er niets dan wel geen informatie, ook geen tijd en ruimte
geen informatie (alles, alle informatie, verschijnt immers als iets ten
opzichte van niets). De wereld, alles, drijft in en komt voort uit het
informatie-loze niets. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">Zouden echter de wetten van logica en wiskunde wel aan tijd,
ruimte en belichaming, dus aan informatie, voorafgaandd/ten grondslag liggen? </span><br />
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">V</span><span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">oorafgaand
is dan overigens een zinloze uitdrukking want zonder tijd is er geen voorafgaand,
er is geen eerder en later meer. Onze informatie, ruimte en tijdsgebonden
berust dan in iets dat nog fundamenteler is. Er zou dan een Platoonse basisstructuur
buiten ruimte en tijd zijn, waarin informatie in de vorm van ruimtetijd/materie
verschijnt.</span><br />
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www-tc.pbs.org/wgbh/nova/proof/puzzle/images/example.gif" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www-tc.pbs.org/wgbh/nova/proof/puzzle/images/example.gif" /></a></div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">In drie dimensies, in de ruimte en tijd kunnen we “(voor)stellen”.
In meer dimensies kunnen we ons niet stellen, kunnen we ons niets <b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><u>voor</u></b>stellen. Maar als er nu daadwerkelijk
meer dimensies bestaan, wat niet zeker is ,hoewel deze in de wiskunde kunnen
worden uitgebeeld, dan is dat misschien de reden waarom sommige metingen met
betrekking tot kwantumdeeltjes zulke vreemde uitkomsten hebben? We bereiken dan
de grenzen van informatie zoals wij die kennen. </span><br />
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://s3.natuurkunde.nl/question_attachments/files/190/original/image_id_11978?1412029757" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://s3.natuurkunde.nl/question_attachments/files/190/original/image_id_11978?1412029757" height="240" width="320" /></a></div>
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri"; font-size: large;">We stellen onszelf in de meting die we verrichten ten aanzien van iets buiten ons, maar meten
iets buiten de grenzen van de normale informatie. Wellicht hebben we zelf niet
de juiste “vorm” om deze informatie op de juiste manier te duiden, om ons
tegenover die informatie te stellen.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Gelukkig bestaan er geen vierdimensionale tijgers.<o:p></o:p></span></span></div>
archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-24843375623317110292016-02-14T22:27:00.001+01:002016-02-14T23:54:37.423+01:00NAMEN<br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">In de vorige
blog hebben we gezien dat dat de mens steeds probeert het heden te “grijpen”,
een steeds wijkend heden. Onze waarneming loopt altijd achter op het absolute heden.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: large;">Het beeld
van een kind dat lopen leert of van iemand die struikelt en aan de ruimte vergeefs steun zoekt is op ons
van toepassing. In feite zoeken wij nog steeds tevergeefs steun in de tijd,
zoals we als baby steun zochten in de ruimte. We plannen, proberen de tijd te
bevriezen, halen de tijd op.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.annemariesips.nl/wordpress/wp-content/uploads/2013/03/pesten.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.annemariesips.nl/wordpress/wp-content/uploads/2013/03/pesten.jpg" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Net als een
kind uiteindelijk steun zoekt bij objecten doen wij hetzelfde met betrekking
tot de tijd. Zoals objecten bij ruimte horen zo horen gebeurtenissen bij tijd. Toch maken we van gebeurtenissen objecten of geven we ze objectachtige trekken. Om houvast aan het voorbijgaande te krijgen. Een object is immers op elk moment van de tijd benoembaar en concreet. Een gebeurtenis daarentegen ontwikkeld zich, is verbonden met andere gebeurtenissen, geeft minder houvast.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Een levend
organisme, de mens is een gebeurtenis.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Hersenpulsen,
de buitenwereld, cultuur, taal, allemaal in elkaar grijpende gebeurtenissen die
zichzelf in stand houden en ons tot datgene maken wat we zijn, net als een
tropische orkaan bestaat uit meteorologische gebeurtenissen die een zichzelf
instant houdend systeem van gebeurtenissen vormt.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;"></span> </div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Hurricane_Floyd_1999-09-14.jpg/300px-Hurricane_Floyd_1999-09-14.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Hurricane_Floyd_1999-09-14.jpg/300px-Hurricane_Floyd_1999-09-14.jpg" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">In een
fractie van een seconde bestaan we alleen als een serie impulsen, insecten ontplooien
zich als gebeurtenis in tijdsbestekken van seconden/minuten. In een minuut
kunnen mensen denken, in een uur nog meer, in een jaar kunnen we plannen. In
feite ontplooit de mens zich, door zijn geheugen, gedurende zijn hele leven als
gebeurtenis, als geschiedenis. We veranderen, zijn geen dag precies dezelfde.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: large;">Objecten
bestaan in het heden, een stoel is in een seconde evenveel stoel als in honderd
jaar.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Rietveld_chair_1.JPG/250px-Rietveld_chair_1.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/00/Rietveld_chair_1.JPG/250px-Rietveld_chair_1.JPG" width="214" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Rietveldstoel</span></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Om houvast
op de serie gebeurtenissen te krijgen waar we uit bestaan objectiveren we. We
maken onszelf tot object, we geven namen, “Peter”, “John”, “Alexander”, “Iwan”,
vat ons in de seconde samen die het duurt om de naam uit te spreken, afgegrensd
van andere gebeurtenissen. Door namen te geven hebben we vat op gebeurtenissen, omgrenzen en markeren (be<u>palen</u>) we gebeurtenissen.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: large;">Als
gebeurtenis maken we echter deel uit van andere gebeurtenissen, we zijn niet strikt te
scheiden van andere gebeurtenissen, bijvoorbeeld het weer, de natuur, de
mensheid, de sociale omgeving beïnvloeden ons; het weer , de mensheid, de
sociale omgeving etc. maken deel van ons uit.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Kwaliteit_van_Leven.png/220px-Kwaliteit_van_Leven.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Kwaliteit_van_Leven.png/220px-Kwaliteit_van_Leven.png" /></a></div>
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: large;">We geven de
serie gebeurtenissen die ons constitueren (net als andere gebeurtenissen) een
naam, mensen krijgen een naam “John” etc. en een soortnaam “geest”, (“mind”).
De gebeurtenissen die ons vormen, handelingen, zintuigprikkels, breinpulsen, de
buitenwereld, worden dus geobjectiveerd en geest (mind, soul) genoemd.<o:p></o:p></span></span><br />
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: large;">Hetzelfde
doen we met het geheel waar de serie gebeurtenissen die ons constitueren deel
van uitmaken, dat duiden we aan met supergeest (super mind), “god”. We
objectiveren aldus de wereld met alle gebeurtenissen en objecten, het geheel
analoog zoals we onszelf als gebeurtenissen objectiveren. Wij zijn dan John,
Peter etc.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>of geest, het geheel is de
supergeest/god.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">
</span><br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Ook
objectiveren we series gebeurtenissen die ons overstijgen, oorlog wordt Mars,
vruchtbaarheid Demeter, liefde Aphrodite, wijsheid en helderheid Athene etc..</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: large;">Deze goden
verschenen dan ook niet als object maar in relatie tot handelingen, mysteriën,
via orakels, offers, missen, als niet meer begrepen gemoedstoestanden
overgebracht door symbolen.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Demeter_Altemps_Inv8596.jpg/220px-Demeter_Altemps_Inv8596.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Demeter_Altemps_Inv8596.jpg/220px-Demeter_Altemps_Inv8596.jpg" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Demeter, van landbouw en gewassen</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Je beeldt ze
af, maar als symbool, zoals wij Vrouwe Justitia afbeelden, wij weten dan dat we
een symbool van het recht afbeelden en geen bestaande vrouw.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">In feite
zijn aldus de goden onze eigen constructies, niet objectief bestaand. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Oké, maar
vergeet dan niet dat je <u>zelf ook je eigen constructie bent</u>, ook niet
objectief bestaand.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: large;">Men heeft
dit altijd wel aangevoeld, van veel goden is het beter de naam niet uit te
spreken zo werd aanvankelijk gesteld, de klinkers JWH zijn aanvankelijk bedoeld
om te voorkomen dat de naam werd uitgesproken. Een naam
uitspreken betekent macht uitoefenen. De baas Piet of Jan wil het, de
partijleider wil het. Van het “begrip”
Tao (geen god) werd gezegd<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>“Als men
denkt het wel te kunnen uitdrukken, dan is het niet Tao." Tao is immers
vormloos en niet gebonden aan een vorm” (Wikipedia). </span></span><br />
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: large;">Een
onbe(grijp)baar begrip.</span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Tao.svg/220px-Tao.svg.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/Tao.svg/220px-Tao.svg.png" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Tao</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;"></span> </div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit; font-size: large;">Helaas is
men dit vergeten en voeren goden als objecten een afschuwelijk
schrikbewind. Ook al mag
je ze dan soms niet afbeelden (ook dat mag niet), het zijn tirannieke en narrige "opperwezens" die ons
van alles verbieden en gebruikt worden om tot moord en doodslag op te zwepen.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 0pt;">
<span style="font-family: inherit;"><span style="font-size: large;">Zoals een
naam voor een serie afschuwelijke gebeurtenissen kan staan “Hitler, Stalin”,
kunnen namen van goden dit ook. Mijn profeet, mijn god wil deze
oorlog, jihad, kruistocht.<o:p></o:p></span></span></div>
archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-45018075746946537992015-11-29T17:22:00.003+01:002015-12-01T23:02:19.622+01:00DE WIJKENDE TIJD ALS MOTOR<br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Het verleden bestaat niet meer, de toekomst nog niet en het
heden duurt niet. </span></span><span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Het gaat hier niet om de natuurkundig begrip tijd maar om
tijdsbeleving. In het "heden leven" is in de mode, denk aan mindfulness, toch bestaat dit heden helemaal niet.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Het heden, het moment is oneindig kort. Wanneer is bijvoorbeeld
de jaarwisseling “heden”, een miljoenste seconde vóór de jaarwisseling, nee,
want dan is het nog oud jaar, een miljoenste erna, ook niet, want dan is het
nieuwe jaar al begonnen. Een miljardste second? Ook niet etc..</span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Inzing_01.01.2007.JPG/266px-Inzing_01.01.2007.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Inzing_01.01.2007.JPG/266px-Inzing_01.01.2007.JPG" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Wikipedia</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Het absolute heden duurt dus niet maar is de bron van alle
verleden. Alleen verleden, de waargenomen tijd na het absolute heden, duurt.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">We lanceren een raket, 10……5,4,3,2,1,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>0. </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Stel dat de Romeinen een raket konden lanceren. Ze zouden
aftellen X….V, IV, III, II, I, VADE!! (als mijn Latijn klopt, bij de Klassieke
Olympische spelen werd bij de start heel hard de god“Pan” aangeroepen een modern startpistool zegt "pang", zie Asterix).</span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Apollo_15_launch.jpg/200px-Apollo_15_launch.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Apollo_15_launch.jpg/200px-Apollo_15_launch.jpg" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt; text-align: center;">
<span style="font-size: large;">lancering Apollo 15 Wikipedia</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">De nul kenden ze niet, hun raket zou bij I op moeten
stijgen. </span></span><span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">De wiskundige en astronoom Brahmagupta uit noordwest India
beschouwde als eerste de 0 als een echt getal in het jaar 628, hoewel, ook de
Maya’s de 0 als apart getal gebruikten en er zelfs een aparte godheid voor
hadden.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Als wij aftellen van 10 tot 0 gebruiken we in feite 11
cijfers. Tien plus de 0 is 11. De 0 geeft aan dat het moment niet duurt, een
miljardste seconde na de lancering is de raket al weg, dezelfde tijd ervoor is
hij nog niet weg. </span></span><span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">We laten een raket daarom niet bij 1 opstijgen. In feite
beseffen we dat een moment in het absolute heden moment 0 is.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">De menselijke geest bestaat niet in het heden, hoe dichter
je bij het heden komt hoe reflexmatiger alles wordt. In een fractie van een
seconde wordt niet gedacht er bestaat slechts gedrag zonder meer. </span></span><br />
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">S</span></span><span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">tel de lancering is het heden, de "zero". </span></span><br />
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Dan is 1 tiende van een seconde vóór de lancering "dichter bij het heden" dan 10 of 1 seconde ervoor. Één honderdste ligt nog dichter bij de lancering/heden, één duizendste nog dichter etc., dus hoe dichter je bij de lancering komt hoe reflexmatiger en gedachtenlozer zaken plaatsvinden. Pas in de
verwerking en interpretatie van de lancering, het verleden, zit de geest, vinden gedachten ruimte, in feite komt dit neer op het nagloeien van het
absolute heden (ontelbare hedens). (Be)leven is voortdurend verleden vormen,
uit het “0 heden”.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Spaar alle verledens van alle tijdsbelevers bij elkaar op,
van insecten, vissen, mensen en andere zoogdieren. </span></span><span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Je hebt miljarden verledens al naar gelang de module van het
individu, een insect heeft een geheugen/bewustzijn van seconden, is een
secondepersoonlijkheid, kleine zoogdieren hebben misschien een geheugenboog van
een aantal uren, mensen, olifanten en andere ontwikkelde zoogdieren hebben een
geheugenboog van jaren. Mensen hebben bovendien nog een duidelijke overlevering
zodat ze in feite elementen van de geheugenboog van anderen en vorige
generaties deels in zich dragen. Hoe langer de geheugenboog hoe meer “geest”.
Een lange geheugenboog maakt taal, interpretatie en anticipatie mogelijk, een
ruimer bewustzijn zou je kunnen zeggen.</span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Andrena_fulva01.jpg/266px-Andrena_fulva01.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Andrena_fulva01.jpg/266px-Andrena_fulva01.jpg" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt; text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Een bij Wikipedia</span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Alle tijdbelevers echter hebben uitzicht op hetzelfde “0
heden”, zolang ze bewustzijn hebben, nee, dit uitzicht <u>is</u> bewustzijn.
Als de raket gelanceerd is vliegt de insect meteen weg, de muis kruipt in zijn
holletje, de technicus juicht en sommige belastingbetalers verbijten zich. De
insectlijke, muiselijke en menselijke geest ontplooit zich. En zo gaat dat
door, uit het “0 heden” komen steeds nieuwe gebeurtenissen. De mens met zijn
grote geheugenboog kan ze beter voorspellen, benoemen, betekenen. Een dier veel
minder of niet.</span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://optimalegezondheid.s3.amazonaws.com/images/algemeen/Verschillende%20soorten%20geheugen.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://optimalegezondheid.s3.amazonaws.com/images/algemeen/Verschillende%20soorten%20geheugen.png" height="314" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">In de vorige blog hadden we het erover dat een systeem met
gigantisch veel op zich op zichzelf domme actoren toch een intelligent systeem kan
vormen (Chinese kamer). Zo genereren de pulsen in onze hersencellen bewustzijn
en intelligentie. Hier hebben we het dan over een structuur met enorm veel
actoren, honderd miljard neuronen, in de ruimte binnen een bepaalde hoeveelheid
tijd.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Een structuur met minder actoren in de ruimte op een bepaald
moment maar binnen veel meer tijd, bijvoorbeeld miljoenen jaren is even
intelligent of zelfs nog intelligenter, bedenk dat er dan wel even veel actoren
zijn in die miljoenen jaren, dit is evolutie, die ogen, oren, sonars, vleugels
en bewustzijn heeft gemaakt. De evolutie als geheel, als systeem, is daarom
intelligent te noemen. Hierbij doel ik <u>niet</u> op “intelligent design”, dat
intelligente kracht naast de evolutie veronderstelt. Dat is grote onzin. Ik
bedoel de evolutie zelf, als systeem, als machine/mechanisme. Misschien is er
een verhouding tussen aantal actoren in tijd/ruimte en mate van intelligentie.</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Alle tijdsbelevers “zien vooruit” naar een “0 heden”. Het
probleem met de dood is niet dat er geen heden meer is, maar dat er geen
verleden meer wordt gevormd. Doodzijn duurt korter dan kort. Een steen vormt
geen verleden. Misschien dat dit "0 heden" in zekere mate een “ding an sich”
is. Onze zintuigen lopen op de feiten achter, als we iets waar<u>nemen </u>is
het al geschied. In feite is het “0 heden” een onthullend fenomeen,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>toch ontwikkelen de gebeurtenissen zich niet
in het verleden maar juist in </span></span><span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">het</span></span><span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;"> “0 heden”, het verleden bestaat immers niet
meer. </span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
</div>
<div class="separator" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<a href="https://glennharris.com.au/wp-content/uploads/2014/04/p-4464-OUT-1Z34a.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="320" src="https://glennharris.com.au/wp-content/uploads/2014/04/p-4464-OUT-1Z34a.jpg" width="311" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
Het heden als onthullend fenomeen (Glennharris.com)</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Bij de oerknal is ook de ruimtetijd ontstaan.</span></span><span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">De vraag is, wat er gebeurde toen er 14 miljard jaar
geleden, voor het eerst verleden werd gevormd uit “0 heden” en wat de zin van
dit door niemand beleeft verleden was? Wat betekent het dat in een zwart gat of
bij de lichtsnelheid de tijd stil staat, geen verleden meer vormt (hier komen
we dan weer wel op het gebied van de natuurkundige tijd)?</span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Stel je de eerste fractie van een seconde verleden <u>ooit</u>
voor, het zijn werd voor het eerst onthuld en de "eindeloze" reeks waarom/omdat begon, het begin van causaliteit dus.</span></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://i.ytimg.com/vi/8H25uGvn0UU/maxresdefault.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="180" src="https://i.ytimg.com/vi/8H25uGvn0UU/maxresdefault.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt; text-align: center;">
www.youtube.com</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Er moet dus een korter dan kort “oer” “0 heden” zijn geweest
waar ineens verleden uit voortgekomen is, het eerste moment. Net als er nu nog
steeds voortdurend verleden uit het “0 heden” voortkomt. Wat dat betreft
blijven oerknallen we nog steeds. Vóór de oerknal was er dus een ononthullend
ondurend “oer”“0 heden”. Net als vóór ons eigen leven, althans voor zover het
te bedenken valt en dat is nu net het probleem, dat is het niet. </span></span><br />
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;"></span></span><br />
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Het “0 heden”
is een onthullend fenomeen, het laat gebeurtenissen verschijnen (lanceringen, jaarwisselingen etc.), het onthuld de toekomst, maar het is ook een wijkend fenomeen. Dus het “wijkende
onthullende” maar omdat het wijkt onthult het voortdurend, "het rolt door". </span></span><br />
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Pas in het verleden, in de beleving,
interpretatie en anticipatie is er bewustzijn, van secondenbewustzijn van
insecten tot bewustzijn met overlevering. Dit wijken is geen pechgeval maar
juist de kern van het hele mechanisme van de wereld, hier draait de wereld op,
juist dit wijken maakt interpreteren en anticiperen wenselijk. Het mysterie is
dus de motor. Van primitief interpreteren en anticiperen door bijvoorbeeld
insecten om een prooi te vangen, tot uitermate complex door mensen. <o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><a href="http://www.presensatie.nl/wp-content/uploads/2014/08/Artikel-lori-plaatje.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.presensatie.nl/wp-content/uploads/2014/08/Artikel-lori-plaatje.png" height="197" width="320" /></a></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Interpreteren (prestentatie.nl)</span></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
</div>
<div class="MsoNormal" style="margin: 0cm 0cm 10pt;">
<span style="font-family: "calibri";"><span style="font-size: large;">Waarbij men zich dan ook nog eens moet “bedenken” dat de
tijd kort na de oerknal ook niet beleeft werd, zo de tijd althans zichzelf niet
beleeft. Maar dat is onzin het woord (be)leven heeft een heel andere grond en
duidt op waarnemen en verwerken. Wel kan men zeggen dat de tijd zich door
wijkend “0 heden” zich laat beleven. Als een moeder/vader die met opzet
terugwijkt om een kind de mogelijkheid te geven de eerste stapjes te zetten,
hoewel dit een erg sentimentele beeldspraak is en een doeloorzakelijkheid
poneert die misschien wel helemaal niet in tijd aanwezig is. Maar het
mechanisme lijkt erop, we interpreteren en anticiperen, dat geeft ons
veiligheid, omdat we willen be”grijpen” als een kind die de handen van zijn
vader of moeder wil grijpen om niet om te vallen proberen wij het wijkende heden te (be)grijpen.<o:p></o:p></span></span></div>
<span style="font-size: large;">
</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;"><a href="http://www.kindjeopkomst.nl/images/stories/Article_images/map2/dreamstime_xl_6813002.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.kindjeopkomst.nl/images/stories/Article_images/map2/dreamstime_xl_6813002.jpg" height="320" width="320" /></a></span></div>
<br />
<div style="text-align: center;">
Uit kindjeopkomst.nl</div>
archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-50217330118604454212015-08-07T00:02:00.000+02:002015-11-29T17:37:43.382+01:00DE WERELD ALS CHINESE KAMER<span style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0,0,0,0.701961); font-family: "uictfonttextstylebody"; font-size: large; text-decoration: -webkit-letterpress;">Een leuk gedachte experiment is de Chinese kamer.</span><br />
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">De <b>Chinese kamer</b> is een gedachte-experiment dat bedacht werd door John Searle. Het experiment probeert aan te tonen dat als een computer zich precies zou gedragen als een mens, we nog niet kunnen zeggen dat die computer ook denkt als een mens. </span><br />
<span style="font-size: large;">Maar er zit nog een ander aspect aan deze Chinese kamer.</span><br />
<span style="font-size: large;">Wat is nu een Chinese kamer:</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<em><span style="font-size: large;">Een grote kamer is afgesloten van de rest van de wereld met uitzondering van een brievebus. De brievenbus is bedoeld om stukjes papier de kamer in en uit te doen gaan. Binnen in de kamer staan grote archiefbakken met papiersnippers met Chinese symbolen erop. Verder bevat de kamer een groot boek waarin de regels staan die reeksen Chinese tekens omzetten in andere reeksen Chinese tekens.</span></em><br />
<em><span style="font-size: large;">In de kamer zit ook een ambtenaar die geen Chinees kent. Buiten de kamer staan Chinezen die een vraag in het Chinees op een briefje schrijven, dat vervolgens in de brievenbus deponeren. De ambtenaar binnen kent geen Chinees, maar kan een briefje dat binnenkomt bekijken en vervolgens met behulp van zijn grote boek met regels een antwoord samenstellen. Met behulp van de snippers papier die hij uit de archiefkasten pakt en één voor één op een nieuw stuk papier plakt in de juiste volgorden. Dat papier duwt hij vervolgens via de antwoord brievenbus naar buiten. (Uit: Marc Slors "Philosophy of mind" uit Analytische Filosofie Een inleiding. Redactie Chris Buskes en Herman Simissen )</span></em><br />
<span style="font-size: large;"> </span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://3.bp.blogspot.com/-mG6rFLlg1iw/Tudg9PayK0I/AAAAAAAAMuc/nKx1gMSjgYo/s1600/Chinese+room+experiment.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" height="173" src="http://3.bp.blogspot.com/-mG6rFLlg1iw/Tudg9PayK0I/AAAAAAAAMuc/nKx1gMSjgYo/s1600/Chinese+room+experiment.jpg" width="320" /></span></a></div>
<span style="font-size: large;">De ambtenaar denkt dus niet over de antwoorden, hij kent niet eens Chinees.</span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">De intelligentie om vragen te beantwoorden berust echter niet bij de ambtenaar, maar <u>bij het systeem als geheel</u>.</span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">In feite zijn wij ook Chinese kamers. Een hersencel die een puls geeft is ook niet intelligent. Hij geeft bij tijd en wijle een puls evenals honderd miljard andere. Geen enkele cel weet dat hij gerelateerd is aan een denkproces. De intelligentie zit ook met betrekking tot de hersenen in het systeem als geheel. Voor de individuele hersencel maakt het niet eens uit tot welk systeem hij hoort, op dat microniveau is de persoon in wiens hersenen hij zit nog niet aanwezig.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.trancedans.net/afbeeldingen/hersenen-02-groot.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" src="http://www.trancedans.net/afbeeldingen/hersenen-02-groot.jpg" height="320" width="240" /></span></a></div>
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">Een enkele Chinese kamer kan vragen beantwoorden. Een gigantische kamer die nog miljarden malen ingewikkelder is, bediend door honderd miljard mechanisch werkende ambtenaren zou bewustzijn kunnen genereren volgens nog onbekende procedures, net als onze hersenen dus. Wij zijn in feite deze super ingewikkelde Chinese kamer, alleen is het volgens mij fout om ons als een afgegrensde Chinese kamer te zien tegenover de natuur. Ons bewustzijn staat niet tegenover de natuur maar is er een onderdeel van. Wij zijn geen omgrensde wezens tegenover een absurde wereld zoals vaak gedacht wordt. </span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">Het bewustzijn is een slechts een fase van een nog grotere Chinese kamer die de natuur als geheel is, waarin wij zelf ook de rol spelen van onwetende ambtenaar.</span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">Er is een aspect dat we hebben ontcijfert, er is weldegelijk een Chinese kamer die we gekraakt hebben en dat is de evolutie. Terwijl we bezig zijn met paren, vechten, jagen, eten en overleven zijn we in feite ook bezig met het vormen van geweien, hoorns, vinnen, poten, hersenen. Het eerste visje dat in de slijk steeds verder aan land kroop om te eten, was totaal onbewust van het feit dat hij ook bezig was met de evolutie tot landdier. </span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Tiktaalik_roseae_life_restor.jpg/350px-Tiktaalik_roseae_life_restor.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="184" src="https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Tiktaalik_roseae_life_restor.jpg/350px-Tiktaalik_roseae_life_restor.jpg" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Wikipedia</span></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">De evolutie is dus een niveau waarin wij de rol spelen van onwetende ambtenaar, die echter door Darwin zijn rol ontdekt heeft. Evenals dat de ambtenaar die zijn situatie kent de Chinese antwoorden kan manipuleren, kunnen wij nu de evolutie manipuleren.</span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">De natuur zit nog vol raadsels, op het gebied van de kwantummechanica, zwarte gaten etc.. Hoeveel meer Chinese kamer aspecten zullen we nog in de natuur ontdekken?</span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">In feite komt die Chinese kamer erop neer dat er een functie op een bepaald niveau is, bijvoorbeeld voedsel uit slijk halen, die op een hoger niveau onderdeel is van een heel ander proces namelijk vorming van landdieren. vergelijk het met letters rangschikken voor de onwetende ambtenaar is vragen beantwoorden voor het hele systeem. Blijft de vraag of een enorm ingewikkelde Chinese kamer tijdsbeleving/bewustzijn kan genereren? <u>Bewustzijn is een informatieniveau door de biologie gegenereerd</u>.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://static.trackback.it/625X0/www/trackback/it/img/adsl_mobile_fissa.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://static.trackback.it/625X0/www/trackback/it/img/adsl_mobile_fissa.jpg" height="240" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Misschien genereert de natuur op ons niveau bewustzijn, maar op een hoger niveau iets onbekends/ongekends. Misschien is het geheel iets waar wij zelf en grote delen van de ons bekende wereld een rol in vervullen analoog onze afzonderlijke hersencellen.</span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">Een bit is niet intelligent, maar wat gebeurt er als je bijvoorbeeld een miljard yobibytes hebt, op welk niveau zit je dan? Is de hele natuur, alle materie, één grote wat wij informatiemachine zouden noemen? Allemaal speculatie.</span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-35338771647965515812015-05-25T14:56:00.001+02:002015-06-15T17:17:58.338+02:00VERZAMELINGSLEER<span style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">Panpsychisme dus, denkt de blog nu dat koffiezetapparaten en bomen een bewustzijn hebben?</span><br />
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
niet precies, maar wat dan?</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
Je hebt reductionisme. Sociale en psychologische processen berusten op biologische processen Niet dat ze hetzelfde zijn, maar ze komen er uiteindelijk uit voort. We moeten eten, drinken, willen ons voortplanten etc.</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
Biologische processen berusten weer op chemische processen, hormonen, aminozuren etc. Die op hun beurt weer berusten op natuurkundige processen in moleculen, atomen en elementaire deeltjes. </div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
Daarmee is alles dus natuurkundig en wiskundig verklaarbaar.</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
Maar daarmee beginnen de problemen pas echt. De moderne natuurkunde is relatief jong. Er worden verbazingwekkende ontdekkingen gedaan en dat zal komende eeuwen, als men zo doorgaat, waarschijnlijk zo blijven. We hebben zwarte gaten, Higgsdeeltjes, de relativiteitstheorie etc ontdekt. LDe bewering dat alles natuurkundig verklaarbaar is kan kloppen, maar daar zou je dan bij moeten zeggen dat we de natuur zelf nog lang niet helemaal kunnen verklaren. De samenhang tussen grootheden als tijd, ruimte, materie, energie en krachten is nog niet helemaal doorgrond. </div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div class="separator" style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d4/Justus_Sustermans_-_Portrait_of_Galileo_Galilei,_1636.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d4/Justus_Sustermans_-_Portrait_of_Galileo_Galilei,_1636.jpg" height="320" width="251" /></a></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
Galileï 1564-1642 Wikipedia</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
De vraag is of we niet in een bodemloze put kijken waarin steeds nieuwe verklaringen elkaar nodig hebben, niemand weet het.</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
Een ander punt is de begrenzing.</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
Hoe verder je reduceert hoe minder begrenzing een rol speelt.</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
In de psychologie heb je nog met een af te bakenen persoon te maken.</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
In de biologie wordt dat al moeilijker. We bestaan voor een deel uit miljarden bacteriën met ander DNA dan wij. Scheikundige stoffen en natuurkundige processen zijn al helemaal niet persoonsgebonden. Op dit niveau valt het individu weg. Een elektrische lading in een cel of wolk is hetzelfde verschijnsel op een andere schaal.</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
Natuurkundige processen bouwen zichzelf op tot bewustzijn, alsof stenen uit rotsen bijvoorbeeld een gotische kathedraal samenstellen met al zijn symboliek. Aristoteles zou hier een "doel" van natuurkundige processen in zien. Wij houden van toeval, het bewustzijn "valt ons toe", we verklaren het niet door een inherent doel in de natuur. Je kunt dezelfde kathedraal in zandsteen, graniet, of zelfs schuimrubber bouwen. We kunnen hem lezen, het is een gegevensdrager. </div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
Het feit dat we natuurkundig en" toevallig" te verklaren zijn betekent dat we meervoudig realiseerbaar zijn. De reeks verschijnselen die wij als mens zijn, zijn in materie te reconstrueren.</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
Alleen is het vreemd dat als je iemand na zou bouwen dat je dan een dubbelganger krijgt en niet een op twee plekken aanwezig bewustzijn. </div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
De natuur bouwt zelf na in de vorm van tweelingen en die hebben toch ieder een op materie gebaseerd bewustzijn, zelfs Siamese tweelingen.</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div class="separator" style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Nuremberg_chronicles_-_Female_Siamese_Twins_(CLXXXIIv).jpg/220px-Nuremberg_chronicles_-_Female_Siamese_Twins_(CLXXXIIv).jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Nuremberg_chronicles_-_Female_Siamese_Twins_(CLXXXIIv).jpg/220px-Nuremberg_chronicles_-_Female_Siamese_Twins_(CLXXXIIv).jpg" /></a></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
Siamese tweeling Wikipedia</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
Tijdsbeleving en bewustzijn huist dus in de materie, materie vervult een grens bepalende gegevensdrager rol, een knooppunt rol in tijd en ruimte.</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
Toch is ook hierbij iets merkwaardigs aan de hand. Die gotische kathedraal heeft helemaal geen symboliek. Alleen voor ons wel, we lezen deze symboliek, het is afgeleide symboliek. <br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f9/V%C3%A9zelay_Nef_Chapiteau_220608_O6.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f9/V%C3%A9zelay_Nef_Chapiteau_220608_O6.jpg" height="320" width="320" /></a></div>
<br />
Die symboliek zit in ons en die hebben we naar steen vertaald, we lezen hem. Het is een gegensdrager. Een computer kan denken, alleen maar voor ons. Voor de computer zelf heeft denken geen enkele symboolwaarde. Voor mensen echter is denken een meta-symbool, een verzameling van alle gedachte/symbolen die echter niet zichzelf omvat, een verzameling kan zichzelf niet kan bevatten. Een computer kan alleen maar <u>binnen</u> de verzameling opereren, zij is ook geconstrueerd door acties binnen deze verzameling. Wat niet wil zeggen dat hij dat niet veel efficiënter zou kunnen denken dan wij, alleen de zin van dat denken berust bij ons, ook al zou deze zich tegen ons keren. Een spontaan ontstane computer zou kunnen denken maar dat zou zonder zin zijn.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Open_hard-drive.jpg/160px-Open_hard-drive.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e0/Open_hard-drive.jpg/160px-Open_hard-drive.jpg" /></a></div>
<br />
<div style="text-align: center;">
Gegevensdrager</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Venn_A_intersect_B.svg/250px-Venn_A_intersect_B.svg.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6d/Venn_A_intersect_B.svg/250px-Venn_A_intersect_B.svg.png" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
De verzamelingsleer </div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<div style="text-align: left;">
Vraag is echter waar de "voor zichzelf" in materie zit. Een bouwwerk dat voor zichzelf symboolwaarde heeft. In feite zijn we dat zelf. De symboolwaarde die ons wordt toegekend is soms </div>
totaal verschillend met die die wij onszelf toekennen. Wij zijn een
gegevensdrager die gelezen wordt, maar ook een gegevensdrager die zichzelf
leest. Wij lezen onze eigen gedachten. <br />
De verzameling van al onze gedachten
maakt als denken geen deel uit van zichzelf, "de denker" hoort als
gedachte over zichzelf niet bij de verzameling van al zijn gedachten, het
begrip "denken" is zelf ook een idee, een gedachte in tegenstelling tot bijvoorbeeld het begrip auto, dat is zelf geen auto. <br />
Hier zit dus
een paradox in als in de vraag of de kapper die de verzameling mannen
knipt die niet hun eigen haar knipt zichzelf mag knippen. <o:p></o:p><br />
<br />
De verzameling van al onze gedachten is zelf geen gedachte maar maakt deel uit van de verzameling tijdbeleving, tijdsbeleving die aan elke gedachte voorafgaat is soms uiterst minuscuul maar aanwezig. Tijdsbeleving
voorafgaand aan elke gedachte is zelf geen gedachte, niemand kan vooralsnog uitdrukken wat het is want dan is het een gedachte en hoe het aan ons lichaam en de
fysica verbonden is. Een computer kent dat niet, die staat aan of uit en kan alleen zinloos in de ledigheid buiten hemzelf denken (als je hem in de trein verloren bent terwijl het schaakprogramma aanstond bijvoorbeeld dat nu door niemand gevolgd wordt) hoe ingewikkeld je hem ook maakt of hij denkt tegen ons aan. Hij kan niet tegen zichzelf aan denken, hij is geen gegevensdrager die zichzelf kan lezen en zo er een tweede systeem in zit dat dat wel kan dan kan hij niet tegen dat tweede systeem aan denken etc. etc. hij kan alleen maar denken anders staat hij uit, hij heeft geen bewustzijn/tijdsbeleving.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/56/The_Thinker,_Rodin.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/56/The_Thinker,_Rodin.jpg" height="320" width="240" /></a></div>
</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
Rodin De Denker Wikipedia</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-19251161468652828712015-05-04T19:43:00.001+02:002015-05-04T20:06:53.444+02:00PANPSYCHISME<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.schakers.info/wp-content/uploads/2013/01/Paard350.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.schakers.info/wp-content/uploads/2013/01/Paard350.jpg" height="218" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Schakers info</span></div>
<div align="right" class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<a href="http://openluchttoneel.nl/wp-content/uploads/2013/12/ganzenbord_6.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><img border="0" src="http://openluchttoneel.nl/wp-content/uploads/2013/12/ganzenbord_6.jpg" height="235" width="320" /></a><span style="font-size: large;">Gaan we nu even heel formeel denken. </span><span style="font-size: large;">Je hebt een schaakpaard, een stuk hout met een bepaalde vorm. Het krijgt zijn zin pas in het schaakspel. Een schaakstuk is een stuk dood hout, het functioneert alleen in de systemen van de schakers. Eventueel kun je het paard gebruiken bij ganzenbord als pion. Daarvoor is het aan de grote kant, maar ook dan zou het als stuk hout zin hebben.</span><br />
<span style="font-size: large;">Als de schaakpaardvorm toevallig zou ontstaan, zonder dat er een schaakspel was, zou het zich niet onderscheiden van alle andere stukken hout.</span><br />
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<div>
<div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<span style="font-size: large;">Aanvankelijk, net na de geboorte, zijn er geen mensen of dieren. Alleen complexe "neuro- elektronische" knooppunten. Ze nemen tijd waar, hebben behoeften, maar weten niet dat ze mens, olifant, vogel etc. zijn, het zijn baby's. We blijven even bij de term "knooppunt".</span><br />
<span style="font-size: large;">Net als het schaakpaard krijgt het zijn identiteit pas in het mensen- olifanten- of wolvenspel. Een enkele keer gaat het fout en dan krijg je mensen als wolvenkinderen, als Romulus en Remus, ze zijn dan als schaakpaarden in een ganzenbord.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/0_Lupa_Capitolina_(2).JPG/266px-0_Lupa_Capitolina_(2).JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/0_Lupa_Capitolina_(2).JPG/266px-0_Lupa_Capitolina_(2).JPG" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Romules en Remus</span></div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<span style="font-size: large;">Normaal gaat het goed, je wordt een persoon, krijgt een naam, leert de spelregels in samenhang met andere verwante neuro- elektronische systemen. Je identificeert je als mens, leert taal etc.</span><br />
<div>
<span style="font-size: large;">Het verschil met een schaakpaard is dat er een scherpe grens is tussen het schaakspel in de hoofden van de beoefenaars en het hout van het paard.</span></div>
</div>
<div>
<span style="font-size: large;">Het mensenspel loopt door communicatie door tot in de knooppunten die de deelnemers zijn, waarbinnen via neurotransmitters etc. ook communicatie plaatsvind, het hele systeem is niet scherp begrensd, het begrip vakantie bijvoorbeeld is een wet in het spel, maar leeft ook in de deelnemende systemen zelf. Er is vaag onderscheid tussen de objecten en de subjecten van het spel. De spelers spelen met elkaar en met zichzelf tegelijkertijd.</span><br />
</div>
<span style="font-size: large;">Toch moet er ergens ook "dom hout" zijn in de deelnemers. Dit komt tot uiting bij een begrafenis. Een knooppunt is opgehouden te bestaan, wat overblijft is de domme materie die het knooppunt gedragen heeft, alleen de hardware, het lijk. Bij een begrafenis speelt het lijk dus dezelfde rol in het "mensenspel"als een schaakpaard in een schaakspel. Het heeft alleen identiteit in de hoofden van de deelnemers van het mensenspel, het gaat tot de materie van het lijk. Het lijk is alleen nog maar een object.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.dewereldwonderen.nl/wp-content/uploads/2010/03/mausoleum-van-halicarnassus-02.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.dewereldwonderen.nl/wp-content/uploads/2010/03/mausoleum-van-halicarnassus-02.jpg" height="244" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Mausoleum van Halicarnassus (Dewereldwonderen)</span></div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<span style="font-size: large;">Het spel blijft echter bestaan vanwege het ontstaan van generaties van steeds nieuwe "knooppunten". Het spel vernieuwd zich steeds en blijft daarom speelbaar. Knooppunten (mensen) ontstaan, lossen op en er ontstaan weer nieuwe knooppunten.</span><br />
<div>
<span style="font-size: large;"></span><br /></div>
<div>
<span style="font-size: large;">Het knooppunt dat op zich al onduidelijk begrensd is, moet wat betreft beleving voor zichzelf bij de juist veroorzakende hardware gehouden worden. Proeven tonen aan dat bepaalde hersenfuncties verantwoordelijk zijn voor het beleven van een persoon in zijn eigen lichaam. Als deze hersenfuncties falen door hallucineren, of in proeven worden misleid, krijgt men uittredingsverschijnselen. Het systeem neemt dan afstand van de hardware waardoor het veroorzaakt wordt, het denkt dat het zich buiten het lichaam bevindt. (wat uiteraard niet zo is) </span><br />
</div>
<div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Inicio_projecao.jpg/220px-Inicio_projecao.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/02/Inicio_projecao.jpg/220px-Inicio_projecao.jpg" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Wikipedia</span></div>
</div>
<div>
<span style="font-size: large;">Stel nu eens voor dat door een of ander merkwaardige gebeurtenis, een soort besmettelijke hersenziekte, iedereen tegelijk gaat hallucineren. Iedereen krijgt uittredingsverschijnselen, niemand weet meer precies weet door welk lichaam of wat dan ook hij veroorzaakt wordt. </span></div>
<div>
<span style="font-size: large;">Iedereen ziet alles van bovenaf, je kunt door een boom, een auto, of door die poppetjes met twee benen of vier poten veroorzaakt worden, dat is dan onduidelijk. Iedereen blijft als knooppunt intact, maar onderling communiceren is onmogelijk, geen een knooppunt weet meer door wat hij gegenereerd wordt en dus met welke middelen en met wat hij kan communiceren.</span></div>
<div>
<span style="font-size: large;">Aldus kan men materie als communicatiemiddel en differentiatiemiddel beschouwen. Een middel voor structuren om zich in uit te drukken.</span><br />
<span style="font-size: large;">We hebben blijkbaar een hersenfunctie nodig om de eenheid van hardware en software dat te benadrukken, een soort interne GPS.</span></div>
<div>
<span style="font-size: large;">Het punt is echter dat niemand weet waar de dode materie begint en de structuur eindigt. Waar begint het dode houten paard, bij de zenuwcellen, bij de moleculen, atomen of bij elementaire deeltjes? En bevinden die zich dan wel op één plek?. Misschien is het dode houten paard wel nergens.</span></div>
</div>
</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div class="separator" style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<a href="http://www.lerendoorspelen.com/images/klei.gif" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.lerendoorspelen.com/images/klei.gif" /></a></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">Klei</span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">De wereld is alleen maar onbegrensde structuur, die uiteindelijk nergens in uitgedrukt is. In de klei, het marmer van een beeld, het vlees van een mens bestaat uiteindelijk helemaal geen grond alleen structuur. Geen deeltjesversneller zal ooit aan het einde komen omdat dat er misschien helemaal niet is (dat pretenderen ze ook helemaal niet).</span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">Alles is uiteindelijk onderdeel van onbegrensde structuur, materie, de dingen niet de bouwstenen van de wereld, maar zijn informatie en communicatieknooppunten in één samenhangende wereldstructuur. Er zijn helemaal geen uiteindelijke bouwstenen, je kunt altijd doorredeneren, overal kom je structuren tegen waarschijnlijk tot je ,niemand weet hoe, rond wordt gejaagd. Het dode schaakpaard zelf is onderdeel van een structuur. Alleen is deze structuur niet in het hoofd van de schakers maar in het stuk zelf, een structuur zonder uiteindelijke bouwstenen. De structuur van het schaakspel, in de hoofden van de spelers hangt indirect ook aan het schaakpaard.</span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">Uiteindelijk bestaat de wereld dan alleen uit verhoudingen en relaties die alleen maar schijnbaar, bij knooppunten, ergens in uitgedrukt zijn, in wat wij als materie zien. </span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div class="separator" style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<a href="https://rijless.nl/wp-content/uploads/2013/08/lastigste-knooppunt1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" height="255" src="https://rijless.nl/wp-content/uploads/2013/08/lastigste-knooppunt1.jpg" width="320" /></span></a></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">Knooppunt</span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">Onze hersenen zijn in alle opzichten knooppunten.</span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">Ze verwerken zintuigelijke prikkels, toch zou je je kunnen afvragen voor wie of wat, tegen wie of wat worden deze verwerkingen geprojecteerd, waar is het bewustzijn.</span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">Is de "buitenwereld", de hele wereld niet uiteindelijk een onderdeel van het bewustzijn. Is het bewustzijn niet uiteindelijk het geheel. Het mens-zijn, de natuur, gecombineerd met de hersenpulsen. Het hele verhoudingensysteem dat de wereld vormt.</span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.fisme.science.uu.nl/nwd/nwd99/confgids/images/meetkunde.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.fisme.science.uu.nl/nwd/nwd99/confgids/images/meetkunde.jpg" height="207" width="320" /></a></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<span style="font-size: large;">Dit zou dan een soort panpsychisme betekenen, waarover meerdere filosofen hun ideeën over hadden en hebben. Hiermee vervalt niet alleen het dualisme materie-geest maar ook dat van subject als drager van bewustzijn en object. Verhoudingen, ruimte en tijd zelf hebben reeds bewustzijnsachtige/bewustzijns veroorzakende trekjes, samenkomend en zich uitend in knooppunten, mensen en dieren. </span></div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
</div>
<div style="-webkit-composition-fill-color: rgba(130, 98, 83, 0.0980392); color: rgba(0, 0, 0, 0.701961); font-family: UICTFontTextStyleBody; font-size: 17px; text-decoration: -webkit-letterpress;">
<br /></div>
archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-80550596834432649942015-02-08T21:07:00.001+01:002015-02-10T19:48:18.213+01:00WAAR BEVINDT ZICH HET SCHAAKSPEL?<span style="font-size: large;">Blijven we nog even bij het schaakspel.</span><br />
<span style="font-size: large;">Schaken is een aan afspraak gebonden aantal geometrische bewegingen, diagonaal, rechthoekig en beide. Stel dat elk stuk alles zou mogen, dan was er helemaal geen schaakspel als denksport.</span><br />
<span style="font-size: large;">Juist het oplossen van de beperkingen van een pion of toren maakt het tot een denksport.</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://us.cdn3.123rf.com/168nwm/dmstudio/dmstudio1203/dmstudio120300062/12927981-vector-de-peon-de-ajedrez-con-corona-de-oro-y-derroto-a-rey.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://us.cdn3.123rf.com/168nwm/dmstudio/dmstudio1203/dmstudio120300062/12927981-vector-de-peon-de-ajedrez-con-corona-de-oro-y-derroto-a-rey.jpg" /></a></div>
<br />
<span style="font-size: large;">Het zijn de spelregels, de wetten die het tot een denk-spel maken.</span><br />
<span style="font-size: large;">Wetten zijn beperkingen, door wetten geschiedt iets volgens een bepaald stramien, er is een beperking in mogelijkheden.</span><br />
<span style="font-size: large;">Het schaakspel wordt gespeeld door twee elektronische systemen, de menselijke hersenen tegen een computer, twee computers of twee mensen. Ook deze systemen zijn aan wetten/beperkingen gebonden. Vraag is, waar het schaakspel eindigt en het elektronisch systeem begint? Het schaakspel is uiteindelijk iets wat zich in het elektronisch systemen die het spelen bevindt als een serie afspraken.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/artikel-fotos/irisvdpost/15715112011-thumb1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://kunst-en-cultuur.infonu.nl/artikel-fotos/irisvdpost/15715112011-thumb1.jpg" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">(Cultuur.info.nu.nl)</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">Deze afspraken worden opgehangen aan een serie beeldjes, een paard, een toren, een koning en koningin. De beeldjes zijn echter slechts een middel om de wetten aan op te hangen en het "denken" te vergemakkelijken.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://4.bp.blogspot.com/_JprhWz3E5K0/SEGunyn5ddI/AAAAAAAAABU/3Awm3HNxoCg/s400/Lewis-schaakstukken.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://4.bp.blogspot.com/_JprhWz3E5K0/SEGunyn5ddI/AAAAAAAAABU/3Awm3HNxoCg/s400/Lewis-schaakstukken.jpg" height="240" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">In de evolutie en het menselijk denken zijn het de beperkingen die als trigger werken. Juist beperkingen/hindernissen zetten mensen, dieren en andere systemen aan tot denken.</span><br />
<span style="font-size: large;">Iets met gewicht heeft de beperking dat het niet vliegt of dat het zinkt. Oplossing, vleugels, een zwemblaas.</span><br />
<span style="font-size: large;">Beperkingen/wetten scheppen denken. De natuur overwint de beperkingen door"denken", maar dit denken schept deze beperkingen ook. Bergen, roofdieren, weersystemen etc.. De natuur schaakt tegen zichzelf. Zo bezien is de natuur één groot in zichzelf besloten denkproces, waarvan ook het menselijk denken deel van uitmaakt. Een denkproces dat zich echter waarschijnlijk ook buiten het voor het menselijk denkproces bereikbare voltrekt, er is transcedentie al valt dat onmogelijk te bewijzen. Bewijzen kan men immers alleen binnen het immanent aanwezige. Misschien dat er zelfs een "niet logica"of super-logica bestaat, die wij helemaal niet kunnen zien/begrijpen. Waarom zou ons denken voor een dier onbereikbaar zijn, maar zou ons denken niet overtroffen kunnen worden.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.littleumbrellas.nl/zappa-pictures/salvador-dali-1940-marche-aux-esclaves-avec-disparition-dun-buste-de-voltaire.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.littleumbrellas.nl/zappa-pictures/salvador-dali-1940-marche-aux-esclaves-avec-disparition-dun-buste-de-voltaire.jpg" height="221" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Dali</span></div>
<span style="font-size: large;">Het schaakspel is schijnbaar iets dat buiten de spelers is, het bevindt zich op een bord en bestaat uit stukken, maar het is in feite iets dat zich binnen in ons als schakend systemen bevindt als een serie afspraken met betrekking tot geometrische bewegingen.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.wisfaq.be/bestanden/onderbouw_diag02.gif" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.wisfaq.be/bestanden/onderbouw_diag02.gif" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Maar in feite is de mens die het spel speelt ook een soort schaakspel, bestaande uit cellen, DNA etc.. Een schaakspel dat door "de natuur" als denkproces gespeeld wordt. </span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Materiegebondenheid geldt voor natuurwetten, materie is een middel om natuurwetten aan op te hangen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Doorgeredeneerd bestaat materie misschien niet eens. Atomen bevatten minder materie dan wij denken. De atoomkern is naar verhouding heel klein, een atoom is voornamelijk leegte.</span><br />
<span style="font-size: large;">Als men dan over eendimensionale snaren gaat theoretiseren dan heeft men het over iets wat absoluut buiten het voorstellingsvermogen valt. Eén-dimensionaliteit is niet in te denken, iets met alleen maar lengte. Aldus kan men zich afvragen waar het denken uiteindelijk aan gehecht is, waarin openbaart het zich?</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Dimension_levels.svg/300px-Dimension_levels.svg.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/Dimension_levels.svg/300px-Dimension_levels.svg.png" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div align="center">
<span style="font-size: large;">Dimensies Wikipedia</span><br />
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">Denken zonder materie is onzin.</span><br />
<span style="font-size: large;">materie lokaliseert denken.</span><br />
<span style="font-size: large;">Een schaakspel bevindt zich op een bord, dankzij de schakers bevindt het zich in een lichaam dan wel computerkast. "Het"schaakspel bevindt zich in miljoenen mensen en computers. "De" natuurwetten bevinden zich in de materie van het universum, maar bestaat pure elementaire materie wel?</span><br />
<span style="font-size: large;">Of kun je doorredeneren tot in het oneindige, atomen, atoomkernen, elementaire deeltjes, superstrings etc. etc. zonder "grond" (uiteindelijke materie) te raken?</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Bouw_materie.PNG/350px-Bouw_materie.PNG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5c/Bouw_materie.PNG/350px-Bouw_materie.PNG" height="124" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Wikipedia</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">Ons lichaam lokaliseert ons denkproces binnen een bepaalde locatie in ruimte en tijd.</span><br />
<span style="font-size: large;">Zonder lichaam zou het als het ware "vervliegen", denkbeelden worden in vormen opgeslagen. Het denkproces hecht zich ergens aan, aan de materie van ons lichaam. Het schaakspel dat onderdeel is van aan een lichaam/computer verbonden afspraken worden gelokaliseerd op een schaakbord. De afzonderlijke zetten worden vervolgens gelokaliseerd aan de beeldjes, paard, loper etc.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.jekino.be/echo_files/tmb4_1708-xx-imgAfbeelding.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.jekino.be/echo_files/tmb4_1708-xx-imgAfbeelding.jpg" height="192" width="320" /></a></div>
<br />
<div style="text-align: center;">
(Jekino.be)</div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<span style="font-size: large;">Een beeldhouwer/schilder heeft ideeën/denkbeelden. Hij hecht deze ideeën en denkbeelden aan verf, steen, schildersdoek. Het was Plato die het over de wereld van de ideeën nadacht. Hij zag eerst de ideeën en daarna de materie als voertuig voor de ideeën. Aristoteles zag eerst de materie en daar uit voortvloeiend de ideeën die inherent in de materie zaten. De fysica heeft de aristotelische materie nog niet ontdekt.</span>archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-4742471878475805392015-01-25T12:40:00.001+01:002015-01-29T00:00:38.729+01:00SCHAKEN EN DE SOM DER DELENDe evolutie is dus een denkproces dat met "aan/uit". dood/levend werkt.<br />
Ons denken is een denkproces dat met vurende/niet vurende neuronen werkt, ook een aan/uit.<br />
Beide denkprocessen zijn dus binair.<br />
Het gigantisch aantal keuzemogelijkheden in relatief korte (maar absoluut vaak voor ons zeer lange) tijd maakt het tot wat wij als denken herkennen.<br />
Ogen, oren, hersenen, organen, etc worden bedacht. De evolutie vormt zichzelf voortzettende koolstofstructuren, het materiaal waar wij vooral van gemaakt zijn, waarbinnen weer elektronische denkprocessen ontstaan.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Eye-diagram_no_circles_border.svg/260px-Eye-diagram_no_circles_border.svg.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e8/Eye-diagram_no_circles_border.svg/260px-Eye-diagram_no_circles_border.svg.png" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
(Wikipedia)</div>
<br />
Beide denkprocessen dat van de evolutie en de elektronische denkprocessen in de koolstofstructuren kan men als één geïntegreerd denkproces beschouwen. "Er"is de neiging tot evolueren/denken. Sterren, gesteenten, kristallen; dode materie, deeltjes evolueert reeds.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://assets.kennislink.nl/system/files/000/094/961/large/fusie.jpg?1301646542" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://assets.kennislink.nl/system/files/000/094/961/large/fusie.jpg?1301646542" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div style="text-align: center;">
(Kennislink)</div>
<div style="text-align: center;">
</div>
Ook de ideeën veroorzaakt door het elektronisch denken evalueren. Auto's, vliegtuigen, filosofieën, godsdiensten, computers evalueren, je zou zelfs kunnen zeggen dat ideeën zelf nadenken. Een gevaarlijke en vuile auto ontwikkeld zich tot een schone en veilige auto etc.<br />
<br />
Net als je dus de productiefactoren natuur, arbeid, kapitaal en informatie hebt heb je de denkfactoren tijd, ruimte materie, natuurwetten en informatie. Het combineren van deze factoren leidt tot denken.<br />
Makkelijk praten zo zou men kunnen zeggen, meer is er niet, althans valt niet te voor te stellen.<br />
Klopt, hier geldt dat het denken niet meer factoren kan denken dan die factoren die het constitueert.<br />
<br />
Als je alleen natuur en kapitaal hebt gebeurt er niets, je hebt arbeid nodig om tot een doelgericht product te komen.<br />
Als je alleen tijd, ruimte en materie hebt gebeurt er ook niets. Je hebt wetten , voorwaarden nodig om tot evolutie/denken te komen.<br />
Stel een wereld met alleen materie en ruimte zonder natuurwetten, ook zonder bijvoorbeeld de wet van Archimedes.<br />
De ene keer drijft iets wel, de andere keer niet, wiskundige gegevenheden zijn er niet, er bestaat dan alleen chaos.<br />
Stel een schaakspel zonder wetten. Alle zetten mogen, lopers, torens, pionnen mogen alles.<br />
Je hebt dan alleen tijd, de ruimte en materie in de vorm van een schaakspel, maar geen schaakspel.<br />
De spelregels, de wetten maken het spel.<br />
Wetten zijn begrenzingen, een pion mag maar één stapje, een loper alleen schuin. Dankzij deze begrenzingen heb je een schaakspel.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://i.ytimg.com/vi/gNTmZXIuq8s/hqdefault.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://i.ytimg.com/vi/gNTmZXIuq8s/hqdefault.jpg" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<div style="text-align: center;">
(Hansbohm.com)</div>
<div style="text-align: center;">
</div>
Hetzelfde geldt voor natuurwetten, dat zijn ook begrenzingen. Iets drijft alleen maar als het gewicht van de verplaatste vloeistof etc. de wet van Archimedes. Iets alleen maar vier als het uit twee maal twee bestaat etc.<br />
De wisselwerking van tijd, ruimte en materie is aan beperkingen onderhevig, er zijn als het ware spelregels.<br />
In feite creëren we een klein stukje eigen natuur als we aan iets regels stellen.<br />
We willen ook regels zien. Vandaar dat we het moeilijk hebben met aspecten uit de kwantummechanica waarin regels schijnen te ontbreken. Einstein schrok toen hij merkte dat god misschien dobbelt.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Schr%C3%B6dinger_cat.png/220px-Schr%C3%B6dinger_cat.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Schr%C3%B6dinger_cat.png/220px-Schr%C3%B6dinger_cat.png" /></a></div>
<br />
<div style="text-align: center;">
Schrödingers kat, een (waarneming) probleem, iets kan bijvoorbeeld niet golf en deeltjes tegelijk zijn (Wikipedia)</div>
<div style="text-align: center;">
</div>
Misschien dat het hele overzichtelijke schaakspel van natuurwetten en evolutie maar het topje van een ijsberg is?<br />
Dat het een onderdeel is van een wereld waarin, volgens onze beperkte perceptie, voor de rest slechts chaos is.<br />
Misschien ook niet en is het schaakspel van natuurwetten, het grote denken dus van de evolutie en het kleine denken in ons hoofd ook wel de wereld als zodanig. Daarbuiten is dan niets, zoals de Duitse idealisten dachten, een soort Hegeliaans denken. Niemand weet het. De Stoïcijnen dachten volgens mij de logos in de natuur maar ook in de mens als zijnde de bron en grond van de wereld. Misschien dat dat ook wel klopt maar dat de logica toch verder gaat dan onze perceptie mogelijk maakt om te bevatten? In hoeverre kloppen uiteindelijk de Booleaanse operatoren (zo ik deze term hier goed gebruik)?<br />
<br />
Ons denken is binair, dat verklaard echter maar gedeeltelijk kwaliteitsverschillen. De gevolgen van het eten van een aardbeienijsje zijn binair te meten in onze hersenen.<br />
De kwaliteit niet, de ideeën die ontstaan door de binaire codes overstijgen deze codes.<br />
Als je blauw en rood alleen natuurwetenschappelijk en de waarneming ervan binair beschrijft begrijp je nog lang niet wat een schilderij van Van Gogh doet.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://campariandsofa.com/wp-content/uploads/2013/02/1280px-van_gogh_-_starry_night_-_google_art_project.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://campariandsofa.com/wp-content/uploads/2013/02/1280px-van_gogh_-_starry_night_-_google_art_project.jpg" height="253" width="320" /></a></div>
<br />
<div style="text-align: center;">
Van Gogh</div>
<div style="text-align: center;">
</div>
Hetzelfde geldt voor het grote denken. Een berglandschap kun je evolutionair, biologisch en natuurkundig beschrijven. Niet de sensatie die het teweegbrengt en die gekoppeld is aan ons eigen denken. Hier houdt de kunstenaar zich mee bezig en treedt de wetenschapper terug.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/38/Mt._McKinley,_Denali_National_Park.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/38/Mt._McKinley,_Denali_National_Park.jpg" height="213" width="320" /></a></div>
<br />
<div style="text-align: center;">
Mount McKinley Alaska (Wikipedia)</div>
<br />
In een landschap of prachtig dier als een arend, tijger of hert "ervaar" je de "gedachten" van de natuur die méér is als alleen een opsomming van het binaire proces dat er toe geleid heeft, het geheel is meer dan de som der delen. <br />
Als je bijvoorbeeld drie dingen hebt, dan heb je als geheel drie dingen en het geheel van drie dingen, je hebt dan vier dingen.<br />
Drie dingen en de verzameling van drie dingen is vier. De kwaliteit van de sensatie van een aardbeienijsje wordt gevormd het geheel van prikkels, maar het geheel is meer dan de som van deze prikkels. Vergelijk het met een zin, een zin is meer dan de som van de afzonderlijke woorden.<br />
Of een boek is meer dan de som der afzonderlijke zinnen.<br />
<br />
Wordt vervolgd.archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-37549660473125887702015-01-07T21:18:00.003+01:002015-01-09T20:48:08.352+01:00DENKFACTOREN<span style="font-size: large;">Je hebt evolutie. Een eigenschap wordt overgedragen of niet. Niet voortplanten betekent evolutionair gezien dood. Een Pauw met een kleine staart leeft misschien persoonlijk langer omdat hij makkelijker weg kan komen, als hij zich niet voort kan planten is hij evolutionair gezien dood, "doder" dan een Pauw die zich wel voortplant en even later door een roofdier wordt opgegeten.</span><br />
<span style="font-size: large;">Het overerven van eigenschappen is een kwestie van leven of dood, aan of uit, nul of één.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Pauw-1.jpg/250px-Pauw-1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Pauw-1.jpg/250px-Pauw-1.jpg" /></span></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Dit klinkt binair en dat is het ook. In feite is de evolutie een binair systeem dat zich uitstrekt over miljarden jaren en misschien daarvoor en ook elders in het heelal.</span><br />
<span style="font-size: large;">Ook niet levende materie evolueert, reeds sterren evalueren, wel op een iets andere manier dan organismen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Evolutie is zonder meer een vorm van "denken", er zijn enorm gecompliceerde structuren uit voortgekomen, ogen, oren, hersenen en andere zaken waar we nog niet eens een idee van hebben.</span><br />
<span style="font-size: large;">Het overtreft het menselijk denken ruimschoots.</span><br />
<span style="font-size: large;">Leven/dood is dus een functie binnen een denkproces, hetzelfde als 0/1. Een onpersoonlijk denkproces, hierbij hoort echter de kanttekening dat als je iets een "persoonlijk" denkproces noemt, zoals in ons hoofd plaatsvindt je nauwkeurig zou moeten beschrijven wat een persoon is, en dat is nog nooit gelukt.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.medicalfacts.nl/wp-content/uploads/digitaal-binair.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" src="http://www.medicalfacts.nl/wp-content/uploads/digitaal-binair.jpg" height="226" width="320" /></span></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Medical facts.nl</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">De evolutie zou je het "grote denken" kunnen noemen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Uit dit grote denken komt de evolutie van hersenen voort, het "kleine denken". Het denken in onze hersenen (geholpen door informatica) dat ook binair is. Onze hersencellen en computerchips zijn binair.</span><br />
<span style="font-size: large;">Het grote denken en het kleine denken zijn nauw met elkaar verbonden. Zonder het grote denken zou het kleine denken niet bestaan en zonder het kleine denken zou het grote denken niet herkend worden. Het is wat de stoïcijnen de logos in de mens en de logos in de natuur noemen. </span><br />
<span style="font-size: large;">(let wel, met de geest of God houdt deze blog zich niet bezig)</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://bbprstudieopdracht4productie.wikispaces.com/file/view/De_drie_productiefactoren.PNG/258975212/De_drie_productiefactoren.PNG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" src="http://bbprstudieopdracht4productie.wikispaces.com/file/view/De_drie_productiefactoren.PNG/258975212/De_drie_productiefactoren.PNG" /></span></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">BBPR studieopdracht productiefactoren</span></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">De bekende "denkfactoren", analoog aan productiefactoren in de economie, zou je tijd, ruimte, materie en natuurwetten kunnen noemen. </span><br />
<span style="font-size: large;">De verhouding tussen deze vier grootheden is nog niet helemaal verklaard, wat materie nu uiteindelijk is weet nog niemand, hetzelfde geldt voor tijd en ruimte. Waar komen de natuurwetten vandaan en zijn ze veroorzaker van de drie anderen?</span><br />
<span style="font-size: large;">Ons denken is afgescheiden denken,<u> in</u> tijd, ruimte en materie en natuurwetten, wij beleven tijd, ruimte en materie.</span><br />
<span style="font-size: large;">Het grote denken is het denken <u>van </u>ruimte, tijd, materie en natuurwetten.</span><br />
<span style="font-size: large;">Onze "persoonlijkheid" danken we juist aan het feit dat we ons tegenover deze denkfactoren kunnen stellen. Niet het "ik"schept het denken, maar het denken schept "ik".</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Buoyancy.svg/220px-Buoyancy.svg.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/74/Buoyancy.svg/220px-Buoyancy.svg.png" /></span></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Natuurwet</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">Wat je over deze vier grootheden kunt zeggen is dat ze informatie geven. Tijd en ruimte zonder materie geeft geen informatie, het is leegte. Stel je voor dat er alleen tijd, ruimte en denkvermogen zou zijn. Dit denkvermogen zou zich nergens aan kunnen hechten, er zouden geen vormen, beelden of herinneringen zijn.</span><br />
<span style="font-size: large;">Zonder tijd en ruimte kunnen we ons de wereld absoluut niet voorstellen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Om over iets informatie te verkrijgen moet je weten waar en wanneer iets er is.</span><br />
<span style="font-size: large;">Als er geen natuurwetten zouden zijn zou tijd, ruimte en materie chaotisch zijn en het kenmerk van een chaos is dat er geen informatie in zit, anders is het geen chaos. Informatie heeft alleen zin bij wetmatigheid.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Het grote denken dacht dus zichzelf naar het kleine denken. In hoeverre dat regelmatig plaatsvindt op meerdere plekken in het heelal is onbekend, het is wel waarschijnlijk dat het meer plaatsvindt. Misschien dat het daar ook een totaal andere voor ons geheel onbekende vorm aanneemt. Zelfs het dierlijk denken op aarde is ons zodanig vreemd dat het ten onrechte vaak niet als denken wordt herkent.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/32/Franz_Marc-The_fate_of_the_animals-1913.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/32/Franz_Marc-The_fate_of_the_animals-1913.jpg" height="233" width="320" /></span></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Tierschicksale van Franz Marc</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">De vraag is, hoe ver gaat het grote denken, wat is de reikwijdte daarvan.</span><br />
<span style="font-size: large;">Wat kunnen we begrijpen, hoe verhoudt dit grote denken zich ten opzichte van ons denken. </span><br />
<span style="font-size: large;">In ons hoofd bevinden zich miljarden hersencellen, maar de natuur bevat in miljarden hoofden nog veel meer. Zelfs ons eigen lichaam is een denkend stuk natuur vol met organismen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Aldus geredeneerd kun je stellen dat de natuur en wijzelf deel uitmaken van één gigantisch denkcomplex.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://assets.kennislink.nl/system/files/000/008/211/large/WMAP_2008.png?1242904411" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" src="http://assets.kennislink.nl/system/files/000/008/211/large/WMAP_2008.png?1242904411" height="160" width="320" /></span></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Temperatuurfluctuaties in de </span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">kosmische microgolfachtergrond Kennislink</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">Er is dus sprake van één groot binair werkend informatiecomplex. Een denken zoals je van een schaakcomputer kunt zeggen dat hij denkt, echter zonder tijd<u>beleving</u> het is immers de tijd zelf die denkt als denkfactor, niet de spiegel van de tijd in ons hoofd. </span><br />
<span style="font-size: large;">Misschien zullen we dan toch de ideeënleer van Plato van stal moeten halen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Een bepaalde binaire constellatie (dood/leven, vurende cel, niet vurende cel) creëert een bepaald organisme/idee. In feite is een voorwerp/organisme ook een idee. Een reden waarom sommige vissen en walvisachtigen, en bijvoorbeeld een tasmaanse wolf (helaas vorige eeuw uitgestorven) en een hond op elkaar lijken. </span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d5/Thylacinus.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d5/Thylacinus.jpg" height="213" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Tasmaanse wolf, een buideldier. Wikipedia</span></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Dit noemt men convergente evolutie.</span><br />
<span style="font-size: large;">De natuur werkt met soorten/ideeën, klasseert, gedreven door de omstandigheden, net als wij. De logos van de natuur zit immers ook in ons wij maken er deel van uit. Naarmate we zelf meer klasseren, zullen we ook meer logica in de natuur tegenkomen. We kijken dan in een spiegel. Hoewel we nooit zullen weten welk deel we spiegelen en wat er nog allemaal te spiegelen zou zijn. Onze ideeën in het kleine denken weerspiegelen de ideeën van het grote denken.</span><br />
<span style="font-size: large;">De vraag die je zou kunnen stellen is: waarom is er denken, zowel groot als klein en waarom zijn er de denkfactoren, tijd, ruimte, materie en natuurwetten?</span><br />
<span style="font-size: large;">Is er een soort anti-chaos principe?</span><br />
<span style="font-size: large;">Niet helemaal, het is juist chaotische klontering van materie die tot geordende structuren heeft geleid in het vroege heelal. Misschien is er een anti-chaosprincipe in die zin dat elke chaos uiteindelijk zijn eigen ordening genereert. Dat is denken, een chaotisch geheel structureren.</span><br />
<span style="font-size: large;">Elke structuur genereert dan weer zijn eigen chaos en dan begint het weer opnieuw.</span><br />
<span style="font-size: large;">Ergens moet het met 0 en 1 te maken hebben. Niets is niet chaotisch, één ook niet. Iets en niets is misschien de simpele oergedachte waarmee het hele heelal misschien begonnen is. Hoewel het heelal nooit begonnen is, want beginnen is een bepaling in de tijd en die was er niet vóór het heelal. En ook vóór en eerst zijn bepalingen in de tijd. Uitdijen kan iets alleen ten opzichte van iet anders dus dat is discutabel. Althans is uitdijen de juiste term?</span><br />
<span style="font-size: large;">De oerknal is denk ik eerder een soort "informatieknal" geweest bezien vanuit onze denkpositie.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Wordt vervolgd</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-71339658116745922262014-10-19T18:53:00.002+02:002014-10-19T21:16:33.901+02:00EN ZIJ LEEFDEN NOG LANG EN GELUKKIG<span style="font-size: large;">Een verhaal heeft een clou. Bij een mop is dat heel duidelijk, maar ook bij sprookjes.</span><br />
<span style="font-size: large;">Die eindigen vaak met "zij leefden nog lang en gelukkig". Ook bij een roman is de afloop vaak cruciaal. Denk bijvoorbeeld aan de film 'The sixth sense"aan het einde zie je alle gebeurtenissen gedurende de film in een ander </span><span style="font-size: large;">licht. </span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/6/66/The_sixth_sense.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/6/66/The_sixth_sense.jpg" height="320" width="222" /></span></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Als bij een mop het verhaal zelf niet echt spannend is maar de clou is heel goed dan is de mop toch geslaagd. De clou verleent met terugwerkende kracht het verhaal zin. Elementen die voorheen zinloos leken hebben in het kader van de ontknoping plotseling grote betekenis.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Hetzelfde geldt voor techniek. De techniek is ingewikkeld en moeilijk te begrijpen, maar als het vliegt, speelt, rijdt, overbrengt dan maakt dat de ingewikkeldheid de moeite waard.</span><br />
<span style="font-size: large;">De clou van techniek is de functie. Een ingewikkelde machine die verder niets doet is zinloos, behalve als dat nu juist de bedoeling is en dan is dat juist de clou van die machine.</span><br />
<span style="font-size: large;">Je hebt saaie studies, maar die saaiheid wordt door een diploma als clou in een ander daglicht gesteld.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/35/Z%C3%BCrich_-_Seefeld_-_Heureka_IMG_1605.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/35/Z%C3%BCrich_-_Seefeld_-_Heureka_IMG_1605.JPG" height="240" width="320" /></span></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Heureka van Jean Tinguely</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">In de clou komen alle verhaallijnen samen, het hele verhaal wordt samengebald in één punt, waardoor men gaat lachen, ontroerd wordt, rijdt, vliegt etc.</span><br />
<span style="font-size: large;">Het leven bestaat uit gebeurtenissen en verhalen. die zijn in een clou geconcentreerd, in het subject, de" ik".</span><br />
<span style="font-size: large;">Stel dat je alle gebeurtenissen als los van elkaar zou zien. Nu gebeurt er iets en over een jaar, als je geen geheugen zou hebben zou er ook geen verband zijn, geen ik. Doordat we een geheugen hebben kunnen we al die gebeurtenissen samenballen in verhalen met een overkoepelende clou," ik". Het is niet de "ik" die denkt maar het denken dat de "ik" veroorzaakt.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Frans_Hals_-_Portret_van_Ren%C3%A9_Descartes.jpg/220px-Frans_Hals_-_Portret_van_Ren%C3%A9_Descartes.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/73/Frans_Hals_-_Portret_van_Ren%C3%A9_Descartes.jpg/220px-Frans_Hals_-_Portret_van_Ren%C3%A9_Descartes.jpg" /></span></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Decartes maar dan omgekeerd</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">Omdat alle gebeurtenissen/verhalen door de mens in een subject worden geconcentreerd hebben we als uitvloeisel daarvan de neiging om alle verhalen/gebeurtenissen te concentreren, een soort sub-subjectivering.</span><br />
<span style="font-size: large;">We clou-en als het ware voortdurend.</span><br />
<span style="font-size: large;">Overal zoeken we de "zin"van, gebeurtenissen die als het ware in het niets hangen staan ons niet aan. Goedschiks dan wel kwaadschiks verbinden we ze met elkaar, wat vaak aanleiding geeft tot de nodige complottheorieën, mythen, religies etc.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Een mop waarom niet gelachen wordt is als een vliegtuig dat niet goed vliegt, of een "ik" die de samenhang kwijt is. In dat laatste geval gaan mensen vaak een dagboek/autobiografie schrijven. Men probeert zijn leven toch weer in een eenheid te zien.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/21/Samuel_Pepys.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/21/Samuel_Pepys.jpg" height="320" width="273" /></span></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Samuel Pypes, beroemde dagboekschrijver, oa de grote brand van london 1666</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">In feit werkt taal ook met een clou.</span><br />
<span style="font-size: large;">Een reeks afgesproken klanken, tekens roept een bepaald beeld/ begrip op. Als met bepaalde tekens het juiste begrip is opgeroepen is de taaldaad geslaagd.</span><br />
<span style="font-size: large;">In feite tracht het geheugen de tijd op te heffen en in één punt samen te brengen, de zin, het doel.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Collectieve denkacties waarbij men een clou zoekt leiden ook tot quasi subjecten waarin men gaat denken. De staat, de partij, de kerk, de "handelende"rechts "persoon", de organisatie.</span><br />
<span style="font-size: large;">Verschil met echte subjecten is dat deze quasi subjecten geen eigen tijdsruimte hebben. Ze bestaan alleen in de tijdsruimte van de afzonderlijke denkers, al wordt dit vaak vergeten. De individuele denker wordt geacht zich als orgaan van de collectieve clou te gedragen alsof het quasi-subject boven het echte subject staat. Via een quasi subject kan men op die manier zijn wil opleggen.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d7/Vogelanatomie_detail.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d7/Vogelanatomie_detail.jpg" height="238" width="320" /></span></a><span style="font-size: large;"></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Kent de natuur ook een clou?</span></div>
<span style="font-size: large;">In tegenstelling tot de clou van een vliegtuig is de clou van een vogel niet zozeer dat hij vliegt, maar dat hij overleeft door te vliegen. Dat hij zijn tijdsbeleving in stand houdt.</span><br />
<span style="font-size: large;">Wat dat betreft is de dood een anti-clou. Alle gebeurtenissen, alle verhalen, alle verbanden, alle denken vervliegt, valt uiteen in niets. </span><br />
<span style="font-size: large;">Alles is uiteindelijk zinloos.</span><br />
<span style="font-size: large;">Een sprookje eindigt niet voor niets met "zij leefden nog lang en gelukkig" en nooit met "en toen was er niets meer".</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.assepoester.info/wp-content/uploads/2009/10/dutch_013.gif" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: large;"><img border="0" src="http://www.assepoester.info/wp-content/uploads/2009/10/dutch_013.gif" /></span></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">(Assepoester.info.nl)</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Met de clou strijden we in feite tegen onze sterfelijkheid. We poneren eeuwige levens waar alles verantwoord wordt, de ultieme verevening, de clou aller clou's, datgene dat alles zijn zin teruggeeft. Ondertussen zijn we geworpen in een absurd heelal.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Althans zo zien we het, de term absurd is een menselijk waardeoordeel over de omgeving. Vraag is of er wel een omgeving is. Waar houdt het individu, het subject op en begint de omgeving en andersom. De clou is dat de wereld niet absurder is dan wijzelf.</span>archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-28220473999491312472014-10-05T22:54:00.003+02:002014-10-06T17:25:36.709+02:00DE CLOU, HET WEZENLIJKE GLANSPUNT<span style="font-size: large;">Apen en honden/wolven kennen een hiërarchie. Bovenaan staat een alfamannetje, helemaal onderaan staan de zwakkeren. In een roedel wolven bestaat een duidelijke rangorde. Hetzelfde geldt ook voor mensen. Alleen bij mensen is meer aan de hand. Volgens het ene verhaal kun je helemaal onderaan staan, maar volgens een ander aan de top.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.terramaja.nl/uploaded_files/bavianen.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.terramaja.nl/uploaded_files/bavianen.jpg" height="239" width="320" /></a></div>
<br />
<span style="font-size: large;">Een CEO gedraagt zich als alfamannetje, hij staat aan het hoofd van zijn multinational, heeft de mooist werkruimte auto's etc.. In het bokswereldje zou hij echter met zijn vette lichaam helemaal onderaan staan.</span><br />
<span style="font-size: large;">Een briljante wetenschapper aan de top van zijn vakgebied kan een slechte zakenman zijn.</span><br />
<span style="font-size: large;">Iemand met een onaanzienlijke rotbaan kan in zijn vrije tijd in bijvoorbeeld de postzegelverzamelaarswereld de top bereiken.</span><br />
<span style="font-size: large;">Een allochtoon die voor alle sollicitaties voor een baan wordt afgewezen kan in het jihad-wereldje de top bereiken.</span><br />
<span style="font-size: large;">Een hond bekleed een rangorde, je bent een sterke of een slappe hond, veel nuances kent de hondheid niet. </span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://static.nationalgeographic.nl/pictures/genjUserPhotoPicture/original/95/87/32/the-wolf-pack-328795.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://static.nationalgeographic.nl/pictures/genjUserPhotoPicture/original/95/87/32/the-wolf-pack-328795.jpg" height="226" width="320" /></a></div>
National geopraphic<br />
<span style="font-size: large;">Mensen, zo hebben we gezien, bekleden zich met verhalen, waardoor ze hoger op de apenrots die bij het wereldje rond de betreffende verhalen horen kunnen stijgen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Met wrok beladen mensen verzamelen zich rond politieke dan wel andere verhalen waarin wrok een belangrijke rol speelt. Met alle gevolgen van dien. Gewelddadigheid doet hen in rangorde stijgen in de bij deze verhalen horende wereldjes.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.leidenuniv.nl/nieuwsarchief2/content_images/algemeen/nieuwsbrief/schaak02.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.leidenuniv.nl/nieuwsarchief2/content_images/algemeen/nieuwsbrief/schaak02.jpg" /></a></div>
Leidenuniv.nl<br />
<span style="font-size: large;">Veel tijd maakt intelligent. Bij schaken bijvoorbeeld, als een grootmeester één minuut bedenktijd voor elke zet heeft en een slechte schaker tien jaar dan speelt de slechte schaker misschien even goed, omdat hij ruim de tijd heeft de consequenties van alle zetten te overzien.</span><br />
<span style="font-size: large;">Een in onze ogen dom systeem als natuurlijke selectie is in vier miljard jaar in staat tot ongeëvenaarde hoogstandjes als het oog en de hersenen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Enorm veel met elkaar verbonden gebeurtenissen, bijvoorbeeld ons denken en de bijbehorende neuronenontladingen maken ons intelligent, bewust etc..</span><br />
<span style="font-size: large;">Met betrekking tot natuurlijke selectie heb je relatief minder gebeurtenissen in een korte periode, maar er zijn enorme hoeveelheden tijd, miljarden jaren. Het resultaat is hetzelfde als het "denken" waarin gigantisch veel gebeurt in korte tijd. Hoe meer tijd een onderling verbonden systeem van gebeurtenissen krijgt, hoe "intelligenter" het wordt.</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://static2.demorgen.be/static/FOTO/pe/14/10/3/album_large_3689928.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://static2.demorgen.be/static/FOTO/pe/14/10/3/album_large_3689928.jpg" height="212" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Ook onderlinge systemen van verhalen hebben de neiging om gecompliceerder te worden, denk maar aan de voortschrijdende techniek. Vakkennis wordt gedurende generaties doorgegeven met als gevolg steeds geavanceerdere systemen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Maar dan moet je wel weten wat je met een geavanceerd systeem bedoelt. Een vliegtuig wordt algemeen gezien als een geavanceerder vervoerssysteem dan een kar.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://zonnepanelengigant.nl/wp-content/uploads/2012/03/off-grid.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://zonnepanelengigant.nl/wp-content/uploads/2012/03/off-grid.png" height="229" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Zonnepanelen</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">Andere verhaalsystemen hebben ook de neiging om steeds gecompliceerder te worden, alleen zijn ze niet te beoordelen. Bovendien vinden er steeds breuken plaats. Als de Egyptenaren door waren gegaan met hun godsdienst dan zou er nu een nog gecompliceerder systeem bestaan van goden, godinnen etc. Een Egyptenaar zou ons achterlijk vinden, we doen niets meer om Ra gunstig te stemmen etc. De Egyptische godsdienst is een afgebroken denktraditie, er zijn hoogstens nog enige elementen die nog in andere denktradities voortleven en dan nog op een manier die de oude Egyptenaren zich misschien niet voor zouden kunnen stellen.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e7/Maler_der_Grabkammer_der_Nefertari_001.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e7/Maler_der_Grabkammer_der_Nefertari_001.jpg" height="320" width="266" /></a></div>
<br />
<span style="font-size: large;"><em>Schildering op grafkamer van Nefretari (Wikipedia)</em></span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Aldus schept tijd afstand, als systemen er in slagen verbonden te in de tijd (in korte of lange tijd), worden ze gecompliceerder/intelligenter. Maar waar bestaat die verbondenheid dan uit?</span><br />
<span style="font-size: large;">Uit een "clou" het meest essentiële punt in een tekst waarin de spanning wordt ingelost/het wezenlijke glanspunt (crucial point). De clou van levende wezens is voortplanting/voortbestaan, tijd beleven dus.</span><br />
<span style="font-size: large;">De clou van vliegtuigverhalen is vliegen, autoverhalen is hard rijden, raketten is ruimtereizen etc.. Filosofische verhalen hebben ook een clou, denk aan Marx, of bijvoorbeeld Plato. Ook religieuze verhalen hebben een clou, alleen bij religieuze en filosofische verhalen verdwijnt die clou vaak of hij wordt vergeten dan wel onherkenbaar vervormd. </span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://jeugdsentimenten.net/wordpress/wp-content/uploads/2006/04/slappelach.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://jeugdsentimenten.net/wordpress/wp-content/uploads/2006/04/slappelach.jpg" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Een verhalensysteem mist een clou, valt uiteen, wordt vergeten en achterhaald als een niets meer zeggende oude mop waar niemand meer om lacht. Om veel later in een heel andere vorm, om een andere clou weer opgepakt te worden.</span><br />
<span style="font-size: large;">Clou en verhaal horen onafscheidelijk bij elkaar, het verhaal draagt de clou in zich.</span><br />
<span style="font-size: large;">Stel dat je van een mop eerst de clou verteld en dan het verhaal dan werkt de mop niet meer. Voor sommige actuele moppen moet je achtergrondinformatie hebben om de clou te snappen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Romans moeten een gegeven hebben, wetenschappelijke verhalen een these en als we die er niet meteen in vinden gaan we op zoek. In feite zijn we clou-zoekers, dat geldt voor de hele wereld vanaf het moment dat we geboren zijn. In feite is het leven een verhaal waarvan we de clou niet gevonden hebben, de spanning wordt niet ingelost, we leven met doodsangst.</span>archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-59457373794918332282014-09-24T23:52:00.000+02:002014-09-25T21:08:43.645+02:00BEHEKST DOOR VERHALEN, DE REDDINGSREFLEX<span style="font-size: large;">De mens leeft dus als het ware in verhalen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Persoonsgebonden verhalen, scholing, werk, status, relaties, woonsituatie en "openbare" verhalen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Werk, woonsituatie, politieke keuzen etc. zijn onderling verbonden.</span><br />
<span style="font-size: large;">Vroeger werd je veel meer in een verhaal geboren, je was katholiek, protestant, stemde op een christelijke partij, kwam uit een liberaal nest etc.</span><br />
<span style="font-size: large;">Als katholiek was het niet makkelijk om bijvoorbeeld atheïst te worden, de meesten leefden en stierven binnen een ideeënwereld. Echtscheiding kwam weinig voor, beroepen gingen bijvoorbeeld binnen gilden over van vader op zoon, welstand dan wel armoede waren voor een groot deel erfelijk. Persoonlijk geloof ik niet dat de verzuiling ooit echt bestaan heeft, maar groepen en standen leefden toch meer langs elkaar heen in hun eigen waarheid, als de kasten in India.</span><br />
<span style="font-size: large;">Tot en met de 19e eeuw werd je als het ware in een bepaalde context, binnen bepaalde verhalen geboren. De persoonlijkheid werd ondergeschikt gemaakt aan het verhaal. </span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c3/Pyramid_of_Caste_system_in_India.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c3/Pyramid_of_Caste_system_in_India.png" height="300" width="320" /></a><span style="font-size: large;"></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Indiase kasten</span></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Vanaf het begin van de 20ste eeuw gaan de mensen hun persoonlijkheid steeds meer zelf bekleden met verhalen, De persoonlijkheid, het subject wordt als het ware niet langer geworpen in verhalen. Eerst stellen ze hun persoonlijkheid daarna gaan ze daar verhalen omheen bouwen. Net als de mens kleren aantrekt, trekt de persoonlijkheid verhalen aan. Sommige verhalen en kleding hebben overigens alles met elkaar te maken. Denk aan de spijkerbroek in de jaren '60, legeruniformen, rode hemden, bruine hemden, baretten etc.</span><br />
<span style="font-size: large;">Steeds meer kiest de mens zijn eigen verhalen, reclame verbind producten met ideeën, met mensentypen, op "spiritueel" vlak is er volop keuze, zwevende kiezers nemen in aantal toe, het aanbod van opleidingen neemt toe, mensen veranderen vaker van werk, verhuizen veel vaker etc.</span><br />
<span style="font-size: large;">Mensen worden steeds meer "mensentypen" met daarbij behorende ideeëncomplexen, woonsituatie, opleiding etc.. Dit alles is verweven met marketing, economie en politiek.</span><br />
<span style="font-size: large;">Men kiest steeds meer zijn godsdienst, politieke ideeën, opleiding, werk etc.</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.monsa.com/pw/wp-content/uploads/2010/10/dub_trendy3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.monsa.com/pw/wp-content/uploads/2010/10/dub_trendy3.jpg" height="205" width="320" /></a><span style="font-size: large;"></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
Monsa.nl</div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Men creëert als het ware zijn eigen persoonlijkheid, men kiest ervoor een bepaald menstype te worden, al op scholen begint dat, men kiest ervoor een bepaald menstype te zijn wat zich ook uit in het pesten van andere menstypen. </span><br />
<span style="font-size: large;">Een aanval op een verhaal wordt al snel gezien als een aanval op de daarmee beklede persoonlijkheid. De onderlinge tolerantie en acceptatie nemen af. </span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://ejbron.files.wordpress.com/2012/09/screenshot_146.png?w=640&h=424" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://ejbron.files.wordpress.com/2012/09/screenshot_146.png?w=640&h=424" height="212" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: left;">
<span style="font-size: large;">Als men wordt aangevallen dan wel teleurgesteld in verhalen, zeker als men op meerdere terreinen teleurgesteld wordt, bijvoorbeeld ook op het gebied van werk, reageren groepen door steeds extremer te worden, men zet de hakken in het zand, men vlucht en verstart als het ware in zijn verhaal, dat steeds extremer en gewelddadiger wordt, maar wel een zeker respect voor zijn aanhangers betoont. Fascisme, IS, extreem nationalisme zijn hier voorbeelden van. De extreme verhalen gaan zich centreren rond zondebokken, joden, ongelovigen, christenen, sjiieten, westerlingen. Het lijkt alsof ze terug willen naar de middeleeuwen, maar in feite zijn het verschijnselen van de moderne wereld.</span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.loesje.org/files/posters/big-BEnl0411_9.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.loesje.org/files/posters/big-BEnl0411_9.jpg" height="320" width="225" /></a><span style="font-size: large;"></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Toch denken de mensen en dieren als het ware tot op een bepaalde hoogte in elkaars hoofd. Door middel van verhalen/taal denken de bewust in elkaars hoofd, maar ook door bijvoorbeeld spiegelneuronen op onbewust niveau.</span></div>
<em><span style="font-size: large;">Een spiegelneuron of spiegelcel is een neuron dat niet alleen vuurt als een dier een handeling uitvoert, maar ook als het dier een handeling ziet uitvoeren door een ander dier (vooral van dezelfde diersoort). Het neuron weerspiegelt dus als het ware het gedrag van een ander dier en is op dezelfde manier actief als wanneer het dier de handeling zelf uitvoert. Dergelijke neuronen zijn gevonden bij primaten, waaronder de mens, en bij sommige vogels. Bij mensen bevinden ze zich in de premotorische schors en in de pariëtale kwabben van de hersenen. Naar men aanneemt spelen ze een rol bij het interpreteren van handelingen van anderen en het aanleren van nieuwe vaardigheden. Er wordt ook gewezen op het mogelijk verband tussen spiegelneuronen, imitatie van intenties en geweld.</span></em><br />
<span style="font-size: large;">Aldus Wikipedia.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1f/Makak_neonatal_imitation.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1f/Makak_neonatal_imitation.png" height="122" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
Wikipedia</div>
<span style="font-size: large;">Dus als ik bijvoorbeeld een tennisbal sla, breng ik niet alleen mijn neuronen in stelling, maar ook de neuronen van talloze kijkers (mits die van tennis houden). </span><br />
<span style="font-size: large;">Wat gebeurt hier? Neuronen in meerdere hoofden communiceren met elkaar door middel van licht (zien), als zaten ze in hetzelfde hoofd.</span><br />
<span style="font-size: large;">Mensen creëren structuren en stellen eisen, bijvoorbeeld ze creëren ingewikkelde stratenpatronen en eisen van taxichauffeurs dat ze hun weg daarin vinden. Aldus veranderen ze hersenstructuren (de hersenen van Londense taxichauffeurs veranderen zichtbaar door de eisen die eraan gesteld worden op gebied van ruimtelijke coördinatie). Structuren veranderen hersenen, veranderende hersenen creëren weer structuren, die op hun beurt etc.</span><br />
<span style="font-size: large;">Neuronen in verschillende mensen en dierenhoofden vormen gezamenlijk als het ware één organisme. Tot op zekere hoogte. De ander blijft uiteindelijk de ander, zoals we ook voor onszelf voor een deel de ander zijn.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/16/Paolo_Uccello_031.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/16/Paolo_Uccello_031.jpg" height="186" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Paolo Uccello, slag bij San Romano</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">Geweldpleging en vechten zijn pijnlijke activiteiten. Het doet zeer, men moet tegen zijn neuronen ingaan, van nature doet niemand het graag, zeker op lang termijn is een zielige en angstaanjagende activiteit. Ik heb het hier dus over echt geweld, geen strijd bij sportbeoefening. Dieren vechten onderling slechts tot op zekere hoogte voor directe tastbare belangen en kort (eten en seks).</span><br />
<span style="font-size: large;">Mensen vechten en mishandelen structureel en zeer langdurig vaak tot de dood erop volgt, oorlog is een doodzielig bedrijf.</span><br />
<span style="font-size: large;">Echter dat doen ze niet zomaar. Er zijn heel wat verhalen nodig om groepen mensen tot langdurige en structurele geweldpleging te doen overgaan.</span><br />
<span style="font-size: large;">Over vaderlanden, übermenschen, heldenverhalen, martelaren en beledigde profeten, Rambofilms, slechte jeugd, verongelijktheid, rijkdommen en status, de nodige drank en drugs. Men moet er door verhalen ertoe gebracht worden om tegen zijn angstige natuur in te gaan.</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.joannaiwanicka.com/uploads/7/4/0/6/7406300/5142905_orig.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.joannaiwanicka.com/uploads/7/4/0/6/7406300/5142905_orig.jpg" height="214" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Otto Dix </span><span style="font-size: small;">(Wikipedia)</span><span style="font-size: large;"> </span></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Hulpverlening en goedheid vindt veel vaker in een reflex plaats, zelf als ook hiervoor de prijs hoog is. De meeste heldendaden in een oorlog worden gepleegd door soldaten die elkaar bijstaan dan wel pogen te redden. Als er dan al sprake van natuurlijke woede is, dan is dat geen politieke woede maar persoonlijk gericht, omdat zojuist een collega-soldaat door de vijand vermoord is.</span><br />
<span style="font-size: large;">Goedheid vindt vaak reflexmatig plaats. Mensen en dieren hebben een soort reddingsreflex. Als iemand bijvoorbeeld zijn hoofd dreigt te stoten is het een reflex om "kijk uit!" te roepen. </span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://userfiles.webprodie.nl/alpencampingonline.eu/Zwitserland/Wallis/Sint-bernardsland/Gebied/hond.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://userfiles.webprodie.nl/alpencampingonline.eu/Zwitserland/Wallis/Sint-bernardsland/Gebied/hond.jpg" height="200" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Te hard werken is, evenals geweldpleging, tegen de menselijke natuur. Om een mens een burn-out te bezorgen moet hij zich eerst vergiftigen met verhalen over status, superioriteit/inferioriteit, "plicht en verantwoordelijkheid", afhankelijkheid, perfectionisme en consumptie.</span><br />
<span style="font-size: large;">Ook depressies wortelen vaak in soortgelijke verhalen (misschien niet altijd). </span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/50/MacbethAndBanquo-Witches.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/50/MacbethAndBanquo-Witches.jpg" height="238" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Heksen en Macbeth</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">De termen worden niet meer gebruikt, maar in feite worden mensen door verhalen betoverd en behekst. Bij sommige sekten is dat overduidelijk, maar er zijn andere organisaties en bedrijven die in feite hetzelfde doen. </span><br />
<span style="font-size: large;">Uiteraard is het tegendeel ook mogelijk, er zijn ook verhalen die stimuleren, genezen en verzoenen.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://s.s-bol.com/imgbase0/imagebase/large/FC/1/4/1/8/666828141.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://s.s-bol.com/imgbase0/imagebase/large/FC/1/4/1/8/666828141.jpg" height="320" width="197" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Ieder afzonderlijk zijn de verhalen minder schadelijk, als samenhangend complex kunnen ze dodelijk zijn. Zeker omdat ze steeds meer de bouwstenen voor een groot (opgeblazen) ego zijn geworden.</span><br />
<span style="font-size: large;">Vaak hebben ze een dubbel karakter, in andere combinaties, andere omstandigheden en bij andere uitleg leiden ze tot vrede en genezing.</span><br />
<span style="font-size: large;">Neem de bijbel en de koran. Beide boeken zijn bron van gewelddaden en intellectuele stilstand, maar ook een bron van zorg voor de medemens, van inzicht en denken. </span><br />
<span style="font-size: large;">De mens is volgens mij in aanleg goed voor andere mensen en dieren, maar bekleedt zich met verhalen die hem slecht maken. Waarom?</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<br />archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-45995929427427523382014-09-12T00:17:00.000+02:002014-09-24T23:53:02.275+02:00VERHALEN EENHEID EN VERDEELDHEID<span style="font-size: large;">Tijd en ook ruimte zijn scheidende en ordende elementen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Het klinkt wel erg simpel, maar omdat er tijd is gebeuren de dingen op volgorde en kun je niet tegelijk op twee plekken zijn. Toen er nog geen tijd (en ruimte) was, was alles één, op één plek, op één moment. Een singulariteit.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/79/Geological_time_spiral.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/79/Geological_time_spiral.png" height="283" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Tijd en ruimte verdelen, scheiden en drijven dingen uiteen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Toch streven de tijd-belevende eenheden, hogere levensvormen ernaar om ruimte teniet te doen. Veel meer dan bijvoorbeeld planten. Ze hebben bijvoorbeeld geslachtelijke voortplanting om eigenschappen uit te wisselen, ze willen één zijn. </span><br />
<span style="font-size: large;">Door communicatie en voortbeweging, ze lopen, vliegen, fluiten, brullen, brommen, praten, twitteren, mailen etc.. Zelfs als ze een hekel aan elkaar hebben zoeken ze elkaar op om elkaar te bestrijden.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Ook taal doet ruimte teniet, geluiden dragen over afstand. Maar in tegenstelling tot simpelere communicatievormen doet het méér, taal tracht ook tijd teniet te doen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Door geluiden tekens en beelden kan men iets wat geweest is of zal komen uitbeelden.</span><br />
<span style="font-size: large;">In taal heb je verleden tijd, tegenwoordige tijd, toekomende tijd, voltooid verleden tijd etc. Taal tracht de tijd en gebeurtenissen samen te vatten. </span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://1.bp.blogspot.com/_hPaSqNya9QI/S64Fskk6tBI/AAAAAAAABRs/Ahvw_aAp0C4/s1600/New+Picture+(1).bmp" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://1.bp.blogspot.com/_hPaSqNya9QI/S64Fskk6tBI/AAAAAAAABRs/Ahvw_aAp0C4/s1600/New+Picture+(1).bmp" height="124" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">De entiteiten die in de tijd verschijnen noemen we gebeurtenissen, ook onze eigenschappen, daden, het verstrijken van de tijd zelf zijn gebeurtenissen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Onze hersenen, de intelligentie die ons toevalt is een gebeurtenis. Waarnemen is een gebeurtenis.</span><br />
<span style="font-size: large;">Gebeurtenissen zonder méér hebben weinig zin, vergelijkbaar het met een saaie "en toen, en toen, en toen" opsomming.</span><br />
<span style="font-size: large;">Gebeurtenissen krijgen pas zin in verhalen, in samenhang.</span><br />
<span style="font-size: large;">Verhalen proberen onze voorouders met ons te verbinden, maar ook de natuurverschijnselen, het ontstaan van de wereld, ons toekomstig lot etc. </span><span style="font-size: large;">De geest kan niet tegen scheiding, ze koppelt gebeurtenissen, wil eenheid.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://weblogs.nrc.nl/discussie/files/oktober/canon.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://weblogs.nrc.nl/discussie/files/oktober/canon.jpg" height="252" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Over de canon van de Nederlandse geschiedenis</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">Verhalen bestaan onafhankelijk van het individu.</span><br />
<span style="font-size: large;">Denken is een extern proces, verhalen vertel je niet alleen, ze zijn verbonden met anderen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Misschien hebben dieren al de eerste ingebouwde aanzet tot verhalen, in beelden of misschien kennen honden bijvoorbeeld geurverhalen. Ze dromen. Sommige verhalen beginnen misschien wel ergens in de diepte van de evolutie en zijn in onze hersenen ingebouwd. Misschien angst voor slangen, onweer, blijdschap om de lente etc.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3e/Segestria_florentina.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3e/Segestria_florentina.jpg" height="240" width="320" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Een kerkzesoog</span></div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<span style="font-size: large;">Gedurende een miljoen jaar met de ontwikkeling van hersenen ontwikkelden zich gecompliceerdere verhalen, die hun neerslag in taal kregen.</span><br />
<span style="font-size: large;">De verhalen waarvan sommige door hen opgeroepen emoties reeds onbewust in ons sluimeren, krijgen we toegediend tijdens de opvoeding. Als kind worden we bekleed met verhalen bijvoorbeeld sprookjes. Verhalen over goden, helden, schurken, ware liefde, status, rijkdom, plichten, vaderlanden, profeten, beloofde landen etc. etc.</span><br />
<span style="font-size: large;">Als volwassene leven we in de verhalen waarmee we als kind bekleed zijn. We zijn erdoor geprogrammeerd en geconditioneerd. We produceren niet alleen verhalen, we zijn er in ondergedompeld.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://wdka0822471.files.wordpress.com/2012/04/507_big_1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://wdka0822471.files.wordpress.com/2012/04/507_big_1.jpg" height="224" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Sneeuwwitje door Anton Pieck</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">Nergens kun je een mens erger treffen dan in zijn verhalen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Iemand die lang gewerkt heeft en zijn baan verliest of die merkt dat hij door zijn partner bedrogen is verliest niet in de eerste plaats zijn geld of partner maar vooral ook zijn verhaal over zekerheid, trouw en geborgenheid.</span><br />
<span style="font-size: large;">Hij wordt vooral in zijn verhaal aangetast.</span><br />
<span style="font-size: large;">Soldaten hebben verschrikkingen van oorlog en marteling verdragen, maar braken toen ze ontdekten dat het "vaderland" waarvoor ze streden hen in de steek liet, dat het verhaal van het vaderland waarvoor ze streden een leugen was. </span><br />
<span style="font-size: large;">Mensen worden in hun godsdienst aangevallen, vaak een verhaal dat uiteindelijk alles goed komt, verder worden ze aangevallen in hun werk, hun gemeenschappen etc.. Depressies komen meer dan ooit voor, als samenbindende verhalen verdwijnen neemt zinloosheid toe. Het leven wordt een zinloze "en toen, en toen, en toen" opsomming.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.112werkforum.nl/images/overige/werk-weigeren.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.112werkforum.nl/images/overige/werk-weigeren.jpg" height="223" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"><em>(112werkforum.nl)</em></span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Ik geloof dat dat helaas het kenmerk van deze tijd is. </span><br />
<span style="font-size: large;">Mensen worden meer dan ooit aangevallen in hun verhaal, overreageren en vallen anderen in hun verhaal aan die ook weer overreageren.</span><br />
<span style="font-size: large;">Oekraïners, Russen, Nederlanders, Europeanen, Israeli's, Palestijnen, moslims, Koerden, Armeniërs, christenen, joden, atheïsten, humanisten, wetenschappers etc. bestaan helemaal niet. Deze termen slaan op mensen die een serie verhalen over macht, heldendom, vaderen des vaderlands, vaderlandse oorlogen, blanke toppen der duinen, beloofde landen, wonderen, rationaliteit etc. delen. Helaas zijn het ook verhalen over wederzijdse angst, verontwaardiging, woede, territoriumdrang, superioriteitsgevoel etc.</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.refdag.nl/polopoly_fs/anp_26534142_1_809885!image/2332718405.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.refdag.nl/polopoly_fs/anp_26534142_1_809885!image/2332718405.jpg" height="320" width="303" /></a></div>
<span style="font-size: large;">We zitten in een vicieuze cirkel van overreageren op elkaars verhalen met alle angstaanjagende consequenties. Kijk maar eens naar IS. </span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://static2.trouw.nl/static/photo/2013/17/10/3/20130121194657/media_xl_1494633.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://static2.trouw.nl/static/photo/2013/17/10/3/20130121194657/media_xl_1494633.jpg" height="180" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Syrië</span></div>
<div style="text-align: center;">
</div>
<span style="font-size: large;">Ieder verschanst zich in zijn eigen verhaal.</span><br />
<span style="font-size: large;">In wekelijkheid is elk verhaal als het ware een zienswijze op een niet direct waarneembare olifant. De olifant is de waarheid, zo deze al bestaat.</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://4.bp.blogspot.com/-5ciMcK3uaEs/TXJhaU60fsI/AAAAAAAADoc/rPjwIGZv5Nc/s1600/BlindMen%26theElephant-medium.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://4.bp.blogspot.com/-5ciMcK3uaEs/TXJhaU60fsI/AAAAAAAADoc/rPjwIGZv5Nc/s1600/BlindMen%26theElephant-medium.jpg" height="193" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"><em>(practicalsanskrit.com)</em></span><br />
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">Verhalen ontstonden om gebeurtenissen met elkaar te verbinden, om samenhang ondanks tijd en ruimte te scheppen, eenheid te herstellen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Nu jagen verhalen de mensen uiteen en zetten ze tegen elkaar op. </span><br />
<span style="font-size: large;">We zouden we elkaars verhalen beter moeten onderzoeken, ze vooral niet meteen kapot maken en kijken waar er overeenkomsten zijn in plaats van verschillen en wat we ervan zouden kunnen leren.</span><br />
<span style="font-size: large;">Ze zouden ons kunnen leren op verschillende manieren tegen de wereld aan te kijken, weer hun verbindende en openbarende rol moeten krijgen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Makkelijk gezegd.</span>archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-3488536347700580656.post-41474284608879933962014-08-23T03:25:00.003+02:002014-08-29T11:03:25.751+02:00TIJD ALS EEN FACETOOG<span style="font-size: large;">Met tijd wordt gerekend, men kan er wiskundige regels op los laten. </span><span style="font-size: large;">Tijd wordt in stukken verdeeld, opgeteld en zelfs naar financiële waarde omgerekend.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.websiteplaneet.nl/wp-content/uploads/2014/04/tijd-is-geld.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.websiteplaneet.nl/wp-content/uploads/2014/04/tijd-is-geld.png" height="320" width="228" /></a></div>
<span style="font-size: large;">Aan rekenen ligt een substantie ten grondslag. Er wordt<u> iets</u> in stukken gedeeld, opgeteld, naar waarde geschat etc. Toch weten we in feite niet wat we in stukken verdelen, naar waarde schatten etc.</span><br />
<span style="font-size: large;">Stel tijd voor als pudding en gebeurtenissen als rozijnen daarin.</span><br />
<span style="font-size: large;">We weten alles van de rozijnen, we weten hoeveel pudding er tussen de rozijnen zit, hoe de pudding zich gedraagt ten opzichte van de rozijnen, hoe de rozijnen zich door de pudding bewegen etc. Alleen weten we niet wat de pudding zelf voor substantie is. Wat zit erin, hoe is hij ontstaan en zelfs weten we niet wat er buiten de pudding kan zijn.</span><br />
<span style="font-size: large;">Alles wat hier geschreven wordt geldt eigenlijk ook voor ruimte, voor het gemak beperk ik me tot het noemen van tijd.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.yummyinmytummy.nl/images/3378462451_f746c24b3a1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.yummyinmytummy.nl/images/3378462451_f746c24b3a1.jpg" height="211" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Uit yummyinmytummy.nl</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">We weten hoe de pudding/tijd zich gedraagt onder invloed van materie en zwaartekracht, we kunnen tijd/pudding tot op de milliseconde meten. Maar de pudding zelf blijft duister.</span><br />
<span style="font-size: large;">Als wij ergens (of er) niet zijn is er nog wel tijd. Althans dat zegt het "gezond"verstand.</span><br />
<span style="font-size: large;">We nemen het bestaan van tijd buiten tijdwaarneming aan, althans het bestaan van datgene dat bij ons tijdwaarneming veroorzaakt. </span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">In de vorige blog heb ik gesteld dat wij en de hele evolutie een functie van tijd zijn. Niet van de genen, die dienen er slechts voor om de code voor tijdsbeleving over te dragen. Het zijn niet de genen die willen blijven voortbestaan. Die ook uiteraard maar het gaat eerder om de door die genen gecodeerde tijdsbeleving die zich wil handhaven. </span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b1/A-DNA,_B-DNA_and_Z-DNA.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b1/A-DNA,_B-DNA_and_Z-DNA.png" height="208" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Genen</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">Er zit dus iets achter deze genetische codes die per generatie worden doorgegeven. Om die tijdsbelevingscodes veilig te stellen creëert de natuur, via natuurlijke selectie allerlei modules bovenop die tijdsbeleving zodat er olifanten, paarden, apen, mensen en wie weet wat nog meer elders in het heelal ontstaan.</span><br />
<span style="font-size: large;">In feite zijn we waargenomen tijd (zie ook vorige blogs).</span><br />
<span style="font-size: large;">Jorge Luis Borges zei "Tijd is de substantie waarvan ik gemaakt ben". Tijdsbeleving is de basis van ons bewustzijn, valt tijdsbeleving weg dan is er geen bewustzijn meer.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Is er nu tijd buiten ons of bestaat er alleen waargenomen tijd?</span><br />
<span style="font-size: large;">Als we uitgaan van alleen waargenomen tijd dan leidt dat tot solipsisme. Er is maar één enkel bewustzijn, dat van de tijdwaarnemer, dat bent u dus waarde lezer, en verder niets.</span><br />
<span style="font-size: large;">Houdt het tijdwaarnemen op, dan houdt alles op, net als er vóór je geboorte ook al niets was.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Ga je van tijd uit die buiten de waarneming bestaat, althans van het bestaan van datgene dat tijdwaarneming veroorzaakt, dan zou je ook kunnen zeggen dat er maar één ding bestaat, er is maar één tijd, door miljarden waargenomen, uiteengevallen in miljarden facetten, de afzonderlijke waarnemende organismen. Je hebt dan echter geen solipsisme meer.</span><br />
<div style="text-align: left;">
<span style="font-size: large;">Vergelijk het met een facettenoog van een insect, dat in feite bestaat uit tienduizenden hele kleine lichtdetectors.</span><br />
<span style="font-size: large;">Zo neemt tijd zichzelf waar met miljarden tijddetectoren. Er is echter maar één tijd die in ons allemaal is, zoals er ook maar één fruitvliegje achter de lichtdetectors zit.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7f/Drosophilidae_compound_eye_edit1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7f/Drosophilidae_compound_eye_edit1.jpg" height="255" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Oog van een fruitvliegje</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">Een essentieel kenmerk van de tijd is dus, de neiging zichzelf waar te nemen door miljarden samenwerkende organismen. Vanuit het organisme gezien lijkt het soms dat de organismen </span><span style="font-size: large;">elkaar tegenwerken, het grote geheel echter dat voor ons onzichtbaar is vertoond samenwerking. Uit natuurlijke selectie, dat ook tegenwerking van individuele organismen tegenover elkaar inhoudt zijn bijvoorbeeld onze hersenen of de oren ontstaan, ingewikkelde organen. De tegenwerking op kleine schaal (tussen trilobieten en andere organismen bijvoorbeeld) betekende hier samenwerking bezien vanuit het oor of de hersenen.</span></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.scientias.nl/wp-content/uploads/2014/02/trilobiet.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.scientias.nl/wp-content/uploads/2014/02/trilobiet.jpg" height="160" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Trilobiet</span></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;"></span> </div>
<span style="font-size: large;">Steeds nemen we iets wat we heden noemen, maar dat is in feite al voorbij met de waarneming, herinnering dus als we het waarnemen. Het is deze waarneming die we volgens mij nog lang niet begrijpen. Het heden vóór de waarneming. Waar eindigt waarneming en begint geheugen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Een organisme totaal zonder geheugen zou geen miljardste seconde kunnen onthouden, aan het einde van de waarneming zou hij het begin van de waarneming al kwijt zijn. Waarneming kost tijd en is misschien voor het grootste deel geheugen, toch moet er iets herinnerd zijn, of anders gezegd, er moet iets "innerd" zijn voor er <u>her</u>innerd kan worden. Het absolute heden galmt na?</span><br />
<span style="font-size: large;">De gebeurtenis vindt altijd plaats een fractie vóór de waarneming, anders is het geen waar<u>neming</u> meer. Iets dat nog niet gebeurt is kun je niet waarnemen.</span><br />
<span style="font-size: large;">Of toch niet en is de waarneming uiteindelijk de gebeurtenis?</span><br />
<span style="font-size: large;">Ik denk dat er iets is dat de waarneming triggert.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.qsl.net/va3iul/Homebrew_RF_Circuit_Design_Ideas/TRX_Aquarius-80m-CW_SP5DDJ.gif" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.qsl.net/va3iul/Homebrew_RF_Circuit_Design_Ideas/TRX_Aquarius-80m-CW_SP5DDJ.gif" height="209" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Ontvanger</span></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Stel dat het de tijd is die zichzelf als door een facetoog wil waarnemen (misschien is het ook wel iets anders dan tijd, we gaan uit van tijd).</span><br />
<span style="font-size: large;">Wij zijn dus als het ware tijdsontvangers, evenals dieren.</span><br />
<span style="font-size: large;">Wij zijn dus niet onze hersenen maar datgene dat ze ontvangen.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.jhs-hubertus.nl/images/aap-hond.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.jhs-hubertus.nl/images/aap-hond.jpg" height="213" width="320" /></a></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">Dat is een rede dat we (juist) van kinds af aan verwantschap voelen met mensen maar ook met andere levende organismen, we vinden ze leuk, hebben er mededogen mee. Trieste uitzonderingen daargelaten die dit niet hebben dan wel onderdrukken. Ook dieren onderling, van verschillende soorten kunnen affectie tegenover elkaar voelen (hoewel veel biologen dat anders uit zullen leggen, veel soorten vinden de andere soort vooral goed smaken). Honden en dolfijnen hebben mensen gered.</span><br />
<br />
<span style="font-size: large;">Zelfs niet verwante maar intelligente organismen als inktvissen vinden we leuk. We laten hen ook allerlei nuttige taken verrichten.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://www.belegger.nl/userfiles/image/Paul_inktvis.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://www.belegger.nl/userfiles/image/Paul_inktvis.jpg" height="263" width="320" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Inktvis Paul (belegger.nl)</span></div>
<span style="font-size: large;"></span><br />
<span style="font-size: large;">We beseffen dat het mede-tijdbelevers zijn, dat ze uiteindelijk van dezelfde substantie zijn als wijzelf. Ook de prehistorische jagers voelden zich verwant en hadden wellicht respect voor de dieren die ze bejaagden en beeldde ze af.</span><br />
<span style="font-size: large;"></span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://home.hccnet.nl/g.vd.ven/voorouders/rotsvindplaatsen/Plaatjes/altamira_bison_1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://home.hccnet.nl/g.vd.ven/voorouders/rotsvindplaatsen/Plaatjes/altamira_bison_1.jpg" /></a></div>
<br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-size: large;">Reconstructie van een grottekening in Altamira</span></div>
archiefpaulhttp://www.blogger.com/profile/17403126669229867819noreply@blogger.com0