Translate

zondag 29 november 2015

DE WIJKENDE TIJD ALS MOTOR


Het verleden bestaat niet meer, de toekomst nog niet en het heden duurt niet. Het gaat hier niet om de natuurkundig begrip tijd maar om tijdsbeleving. In het "heden leven" is in de mode, denk aan mindfulness, toch bestaat dit heden helemaal niet.
Het heden, het moment is oneindig kort. Wanneer is bijvoorbeeld de jaarwisseling “heden”, een miljoenste seconde vóór de jaarwisseling, nee, want dan is het nog oud jaar, een miljoenste erna, ook niet, want dan is het nieuwe jaar al begonnen. Een miljardste second? Ook niet etc..
Wikipedia
Het absolute heden duurt dus niet maar is de bron van alle verleden. Alleen verleden, de waargenomen tijd na het absolute heden, duurt.
We lanceren een raket, 10……5,4,3,2,1,  0.
Stel dat de Romeinen een raket konden lanceren. Ze zouden aftellen X….V, IV, III, II, I, VADE!! (als mijn Latijn klopt, bij de Klassieke Olympische spelen werd bij de start heel hard  de god“Pan” aangeroepen een modern startpistool zegt "pang", zie Asterix).
lancering Apollo 15 Wikipedia
De nul kenden ze niet, hun raket zou bij I op moeten stijgen. De wiskundige en astronoom Brahmagupta uit noordwest India beschouwde als eerste de 0 als een echt getal in het jaar 628, hoewel, ook de Maya’s de 0 als apart getal gebruikten en er zelfs een aparte godheid voor hadden.
Als wij aftellen van 10 tot 0 gebruiken we in feite 11 cijfers. Tien plus de 0 is 11. De 0 geeft aan dat het moment niet duurt, een miljardste seconde na de lancering is de raket al weg, dezelfde tijd ervoor is hij nog niet weg. We laten een raket daarom niet bij 1 opstijgen. In feite beseffen we dat een moment in het absolute heden moment 0 is.
De menselijke geest bestaat niet in het heden, hoe dichter je bij het heden komt hoe reflexmatiger alles wordt. In een fractie van een seconde wordt niet gedacht er bestaat slechts gedrag zonder meer.
Stel de lancering is het heden, de "zero".
Dan is 1 tiende van een seconde vóór de lancering "dichter bij het heden" dan 10 of 1 seconde ervoor. Één honderdste ligt nog dichter bij de lancering/heden, één duizendste nog dichter etc., dus hoe dichter je bij de lancering komt hoe reflexmatiger en gedachtenlozer zaken plaatsvinden. Pas in de verwerking en interpretatie van de lancering, het verleden, zit de geest, vinden gedachten ruimte, in feite komt dit neer op het nagloeien van het absolute heden (ontelbare hedens). (Be)leven is voortdurend verleden vormen, uit het “0 heden”.
Spaar alle verledens van alle tijdsbelevers bij elkaar op, van insecten, vissen, mensen en andere zoogdieren. Je hebt miljarden verledens al naar gelang de module van het individu, een insect heeft een geheugen/bewustzijn van seconden, is een secondepersoonlijkheid, kleine zoogdieren hebben misschien een geheugenboog van een aantal uren, mensen, olifanten en andere ontwikkelde zoogdieren hebben een geheugenboog van jaren. Mensen hebben bovendien nog een duidelijke overlevering zodat ze in feite elementen van de geheugenboog van anderen en vorige generaties deels in zich dragen. Hoe langer de geheugenboog hoe meer “geest”. Een lange geheugenboog maakt taal, interpretatie en anticipatie mogelijk, een ruimer bewustzijn zou je kunnen zeggen.
Een bij Wikipedia
Alle tijdbelevers echter hebben uitzicht op hetzelfde “0 heden”, zolang ze bewustzijn hebben, nee, dit uitzicht is bewustzijn. Als de raket gelanceerd is vliegt de insect meteen weg, de muis kruipt in zijn holletje, de technicus juicht en sommige belastingbetalers verbijten zich. De insectlijke, muiselijke en menselijke geest ontplooit zich. En zo gaat dat door, uit het “0 heden” komen steeds nieuwe gebeurtenissen. De mens met zijn grote geheugenboog kan ze beter voorspellen, benoemen, betekenen. Een dier veel minder of niet.

In de vorige blog hadden we het erover dat een systeem met gigantisch veel op zich op zichzelf domme actoren toch een intelligent systeem kan vormen (Chinese kamer). Zo genereren de pulsen in onze hersencellen bewustzijn en intelligentie. Hier hebben we het dan over een structuur met enorm veel actoren, honderd miljard neuronen, in de ruimte binnen een bepaalde hoeveelheid tijd.
Een structuur met minder actoren in de ruimte op een bepaald moment maar binnen veel meer tijd, bijvoorbeeld miljoenen jaren is even intelligent of zelfs nog intelligenter, bedenk dat er dan wel even veel actoren zijn in die miljoenen jaren, dit is evolutie, die ogen, oren, sonars, vleugels en bewustzijn heeft gemaakt. De evolutie als geheel, als systeem, is daarom intelligent te noemen. Hierbij doel ik niet op “intelligent design”, dat intelligente kracht naast de evolutie veronderstelt. Dat is grote onzin. Ik bedoel de evolutie zelf, als systeem, als machine/mechanisme. Misschien is er een verhouding tussen aantal actoren in tijd/ruimte en mate van intelligentie.
Alle tijdsbelevers “zien vooruit” naar een “0 heden”. Het probleem met de dood is niet dat er geen heden meer is, maar dat er geen verleden meer wordt gevormd. Doodzijn duurt korter dan kort. Een steen vormt geen verleden. Misschien dat dit "0 heden" in zekere mate een “ding an sich” is. Onze zintuigen lopen op de feiten achter, als we iets waarnemen is het al geschied. In feite is het “0 heden” een onthullend fenomeen,  toch ontwikkelen de gebeurtenissen zich niet in het verleden maar juist in het “0 heden”, het verleden bestaat immers niet meer.
Het heden als onthullend fenomeen  (Glennharris.com)
Bij de oerknal is ook de ruimtetijd ontstaan.De vraag is, wat er gebeurde toen er 14 miljard jaar geleden, voor het eerst verleden werd gevormd uit “0 heden” en wat de zin van dit door niemand beleeft verleden was? Wat betekent het dat in een zwart gat of bij de lichtsnelheid de tijd stil staat, geen verleden meer vormt (hier komen we dan weer wel op het gebied van de natuurkundige tijd)?
Stel je de eerste fractie van een seconde verleden ooit voor, het zijn werd voor het eerst onthuld en de "eindeloze" reeks waarom/omdat begon, het begin van causaliteit dus.
www.youtube.com
Er moet dus een korter dan kort “oer” “0 heden” zijn geweest waar ineens verleden uit voortgekomen is, het eerste moment. Net als er nu nog steeds voortdurend verleden uit het “0 heden” voortkomt. Wat dat betreft blijven oerknallen we nog steeds. Vóór de oerknal was er dus een ononthullend ondurend “oer”“0 heden”. Net als vóór ons eigen leven, althans voor zover het te bedenken valt en dat is nu net het probleem, dat is het niet.

Het “0 heden” is een onthullend fenomeen, het laat gebeurtenissen verschijnen (lanceringen, jaarwisselingen etc.), het onthuld de toekomst, maar het is ook een wijkend fenomeen. Dus het “wijkende onthullende” maar omdat het wijkt onthult het voortdurend, "het rolt door".
Pas in het verleden, in de beleving, interpretatie en anticipatie is er bewustzijn, van secondenbewustzijn van insecten tot bewustzijn met overlevering. Dit wijken is geen pechgeval maar juist de kern van het hele mechanisme van de wereld, hier draait de wereld op, juist dit wijken maakt interpreteren en anticiperen wenselijk. Het mysterie is dus de motor. Van primitief interpreteren en anticiperen door bijvoorbeeld insecten om een prooi te vangen, tot uitermate complex door mensen.

Interpreteren (prestentatie.nl)

Waarbij men zich dan ook nog eens moet “bedenken” dat de tijd kort na de oerknal ook niet beleeft werd, zo de tijd althans zichzelf niet beleeft. Maar dat is onzin het woord (be)leven heeft een heel andere grond en duidt op waarnemen en verwerken. Wel kan men zeggen dat de tijd zich door wijkend “0 heden” zich laat beleven. Als een moeder/vader die met opzet terugwijkt om een kind de mogelijkheid te geven de eerste stapjes te zetten, hoewel dit een erg sentimentele beeldspraak is en een doeloorzakelijkheid poneert die misschien wel helemaal niet in tijd aanwezig is. Maar het mechanisme lijkt erop, we interpreteren en anticiperen, dat geeft ons veiligheid, omdat we willen be”grijpen” als een kind die de handen van zijn vader of moeder wil grijpen om niet om te vallen proberen wij het wijkende heden te (be)grijpen.


Uit kindjeopkomst.nl

2 opmerkingen:

Frank Inklaar zei

Het 0-heden is in zekere zin ook een illusie. Als ik in je teen knijp, doen de zenuwen er bijna een halve seconde over om dat door te geven aan je hersenen. Maar als je er naar kijkt zie en voel je het gelijktijdig. Je hersennen foppen je dus op dat punt. En als je ver weg kijkt of luistert, neem je zaken waar uit het verleden. Jouw heden bestaat dus uit het verleden van de rest van het heelal. Of zoals Douglas Adams ooit al schreef: tijd is een illusie en 'tussen de middag' slaat al helemaal nergens op!

archiefpaul zei

Hoi Frank, Dank je voor je reactie.
In feite bestaan we dus alleen met terugwerkende kracht.
We gebeuren, we zijn geen objecten maar gebeurtenissen.
Volgende blog meer, over een week of drie.