Het klinkt wel erg simpel, maar omdat er tijd is gebeuren de dingen op volgorde en kun je niet tegelijk op twee plekken zijn. Toen er nog geen tijd (en ruimte) was, was alles één, op één plek, op één moment. Een singulariteit.
Tijd en ruimte verdelen, scheiden en drijven dingen uiteen.
Toch streven de tijd-belevende eenheden, hogere levensvormen ernaar om ruimte teniet te doen. Veel meer dan bijvoorbeeld planten. Ze hebben bijvoorbeeld geslachtelijke voortplanting om eigenschappen uit te wisselen, ze willen één zijn.
Door communicatie en voortbeweging, ze lopen, vliegen, fluiten, brullen, brommen, praten, twitteren, mailen etc.. Zelfs als ze een hekel aan elkaar hebben zoeken ze elkaar op om elkaar te bestrijden.
Ook taal doet ruimte teniet, geluiden dragen over afstand. Maar in tegenstelling tot simpelere communicatievormen doet het méér, taal tracht ook tijd teniet te doen.
Door geluiden tekens en beelden kan men iets wat geweest is of zal komen uitbeelden.
In taal heb je verleden tijd, tegenwoordige tijd, toekomende tijd, voltooid verleden tijd etc. Taal tracht de tijd en gebeurtenissen samen te vatten.
.bmp)
De entiteiten die in de tijd verschijnen noemen we gebeurtenissen, ook onze eigenschappen, daden, het verstrijken van de tijd zelf zijn gebeurtenissen.
Onze hersenen, de intelligentie die ons toevalt is een gebeurtenis. Waarnemen is een gebeurtenis.
Gebeurtenissen zonder méér hebben weinig zin, vergelijkbaar het met een saaie "en toen, en toen, en toen" opsomming.
Gebeurtenissen krijgen pas zin in verhalen, in samenhang.
Verhalen proberen onze voorouders met ons te verbinden, maar ook de natuurverschijnselen, het ontstaan van de wereld, ons toekomstig lot etc. De geest kan niet tegen scheiding, ze koppelt gebeurtenissen, wil eenheid.
Over de canon van de Nederlandse geschiedenis
Denken is een extern proces, verhalen vertel je niet alleen, ze zijn verbonden met anderen.
Misschien hebben dieren al de eerste ingebouwde aanzet tot verhalen, in beelden of misschien kennen honden bijvoorbeeld geurverhalen. Ze dromen. Sommige verhalen beginnen misschien wel ergens in de diepte van de evolutie en zijn in onze hersenen ingebouwd. Misschien angst voor slangen, onweer, blijdschap om de lente etc.
Een kerkzesoog
De verhalen waarvan sommige door hen opgeroepen emoties reeds onbewust in ons sluimeren, krijgen we toegediend tijdens de opvoeding. Als kind worden we bekleed met verhalen bijvoorbeeld sprookjes. Verhalen over goden, helden, schurken, ware liefde, status, rijkdom, plichten, vaderlanden, profeten, beloofde landen etc. etc.
Als volwassene leven we in de verhalen waarmee we als kind bekleed zijn. We zijn erdoor geprogrammeerd en geconditioneerd. We produceren niet alleen verhalen, we zijn er in ondergedompeld.
Sneeuwwitje door Anton Pieck
Iemand die lang gewerkt heeft en zijn baan verliest of die merkt dat hij door zijn partner bedrogen is verliest niet in de eerste plaats zijn geld of partner maar vooral ook zijn verhaal over zekerheid, trouw en geborgenheid.
Hij wordt vooral in zijn verhaal aangetast.
Soldaten hebben verschrikkingen van oorlog en marteling verdragen, maar braken toen ze ontdekten dat het "vaderland" waarvoor ze streden hen in de steek liet, dat het verhaal van het vaderland waarvoor ze streden een leugen was.
Mensen worden in hun godsdienst aangevallen, vaak een verhaal dat uiteindelijk alles goed komt, verder worden ze aangevallen in hun werk, hun gemeenschappen etc.. Depressies komen meer dan ooit voor, als samenbindende verhalen verdwijnen neemt zinloosheid toe. Het leven wordt een zinloze "en toen, en toen, en toen" opsomming.
Ik geloof dat dat helaas het kenmerk van deze tijd is.
Mensen worden meer dan ooit aangevallen in hun verhaal, overreageren en vallen anderen in hun verhaal aan die ook weer overreageren.
Oekraïners, Russen, Nederlanders, Europeanen, Israeli's, Palestijnen, moslims, Koerden, Armeniërs, christenen, joden, atheïsten, humanisten, wetenschappers etc. bestaan helemaal niet. Deze termen slaan op mensen die een serie verhalen over macht, heldendom, vaderen des vaderlands, vaderlandse oorlogen, blanke toppen der duinen, beloofde landen, wonderen, rationaliteit etc. delen. Helaas zijn het ook verhalen over wederzijdse angst, verontwaardiging, woede, territoriumdrang, superioriteitsgevoel etc.
Syrië
In wekelijkheid is elk verhaal als het ware een zienswijze op een niet direct waarneembare olifant. De olifant is de waarheid, zo deze al bestaat.
Nu jagen verhalen de mensen uiteen en zetten ze tegen elkaar op.
We zouden we elkaars verhalen beter moeten onderzoeken, ze vooral niet meteen kapot maken en kijken waar er overeenkomsten zijn in plaats van verschillen en wat we ervan zouden kunnen leren.
Ze zouden ons kunnen leren op verschillende manieren tegen de wereld aan te kijken, weer hun verbindende en openbarende rol moeten krijgen.
Makkelijk gezegd.
2 opmerkingen:
Sterk verhaal Paul, zelf had ik van jongs af aan het idee dat oorlogen, rationeel gezien, de grootst mogelijke onzin zijn. Want gebaseerd op door mensen geconstrueerde 'talige' begrippen, het indelen van mensen naar hun ras, land, geloof, levensbeschouwing. Terwijl er op de keper beschouwd geen verschil bestaat over over ons gevoel, intuïtieve inzicht, (name it), m.b.t. God, Allah, de Natuur, het Onkenbare in essentie is. In essentie is er m.i. geen verschil tussen wat een een gelovige of een atheïst aanvoelt, het zijn de begrippen en de daaraan verbonden rituelen die aanleiding geven tot (godsdienst)oorlog. En hetzelfde geldt voor landen, 'mijn' land en 'jouw' land, talige begrippen. Maar essentie of niet, onzin of niet, kennelijk is er 'iets' dat mensen aanzet tot voortdurend gehakketak over van alles en nog wat, maar steeds over door onszelf ontwikkelde gedachtenconcepten.
Dank voor je reactie Fred!
Inderdaad, wat mij opvalt is dat gewelddadige mensen zoals criminelen of veel militairen zich laten leiden door "verhalen".
Deze zijn blijkbaar nodig om geweld te kunnen plegen, om de nodige woede te vinden.
Volgens mij komen goede daden vaker uit reflexen en opwellingen voort dan gewelddaden. Ze liggen dichter bij "de natuur".
Een reactie posten