CRIMINELEN GRIJPEN DE MACHT

Gallië wordt veroverd

Vroeger was het zeker niet beter, dat niet.
Gaan we ver en ver terug naar 51 vc. De Romeinen hebben Gallië (op één dorpje na) veroverd en vestigen daarna in grote delen van West Europa de pax Romana. Deze duurt in grote lijnen ongeveer tot 350 ad, daarna weten de Franken (o.a. Karel de Grote) en de kerklijke gezagsstructuur het machtsvacuum nog enigszins op te vullen, tot ca 850 als in west Europa vrijwel alle centraal gezag wegvalt.
Noormannen, Slaven, Saracenen en Magyaren teisteren Europa, er onstaat een maatschappij waarin gewelddadigheid nog meer dan voorheen troef was.

Moderne crimineel

Wat gebeurt er als overheidsgezag faalt? Je ziet het in bepaalde wijken in de VS die als no-go aerea's bekend staan, in regio's in Italië, Mexico of bijvoorbeeld na de val van het communisme in Rusland, dat criminelen de dienst gaan uitmaken. Na verloop van tijd zie je structuren ontstaan, sommige zware jongens proberen andere zware jongens achter zich te krijgen, er ontstaat een cliëntelesysteem als bij de mafia. Moderne criminelen opereren meestal nog onder en in conflict met een formeel bestaand rechtssysteem.

In laten we zeggen 900 bestond ook dat niet meer, alleen de kerk deed nog pogingen om de boel te pacificeren (godsvredebeweging) met dubieuze gevolgen (kruistochten).

Aldus het Bayeuxtapijt

Als jij dat voor mij doet, doe ik iets voor jou. De op landbouwgrond gebasseerde cliëntelestructuur die zo in west Europa ontstaat noemt men feodalisme, waarin groepen van wat wij nu warlords of drugbaronnen zouden noemen elkaar met "raad en daad" bijstaan, wat zoveel betekende als adviseren en meevechten in de talloze onderlinge conflicten.
Degene die diensten ontving, in ruil dus voor grond en bescherming, was de leenheer, degene die diensten gaf , krijgsdienst en raad, was de vazal, de leenheer was vaak zelf vazal van een ander. Aldus ontstonden er in west-Europa piramiden van onderling "dienstbetoon" betaald met het in leen geven van gronden. Deze grond had men nodig omdat voor de herendienst paarden en vrije tijd onontbeerlijk waren. De ruiterij gaf in deze tijd de doorslag, oorlogvoering werd in deze tijd door een grondbezittende "elite" gedomineerd. Vanaf de 11e eeuw herkennen we in deze wereld de geïdealiseerde ridders, volgens de recentere inzichten deels voortgekomen uit onvrije ondergeschikten van de feodale heren, als het ware de gangsters die het meeste uitvoerende werk verrichtten. In de praktijk namen zowel wereldlijke als geestelijke heren en ook kloosters volop deel aan de gewelddadigheden. Tom Holland heeft dit in "Millenium" beeldend beschreven. Hij noemt de feodale heren kasteleins, naar de kastelen die een belangrijke rol speelden, in Nederland vooral houten torens (motteburchten). Bij kasteleins hebben we tegenwoordig een andere associatie.

Een motteburcht bij Berg en Dal ca 1000 ad

Kleine boeren, veruit de meerderheid van de bevolking,  en anderen die zich niet konden handhaven vervielen tot onvrijheid, ze werden steeds meer bezit van de gewelddaders, het werden lijfeigenen en horigen, moesten gehoorzamen, werden afgeperst, uitgebuit, mishandeld en zonder scrupules vermoord. Niemand vervolgde immers de plunderaars en moordenaars. Bijna overal verdwijnt de vrije boerenstand, reeds vanaf de Romeinse tijd.
Met het feodalisme echter, ontstaan er geleidelijk binnen de gebieden van de heren toch nieuwe structuren en rechtsspraak, het hofstelsel.
Wat heeft dit nu met onze arbeidsmoraal te maken?