OELIKOELI BESTAAT!

Zoals duizenden individuele noten een muziekstuk voortbrengen, zo brengen miljarden zenuwimpulsen het bewuste denken voort. Miljarden uitingen van de (Nietschiaanse) wil tot macht brengen het grote onbewuste grote denken van de natuur voort, de evolutie en ontwikkelingen daarvoor, waardoor ingewikkelde moleculen ontstonden.

Het onweert, sneeuwt, regent en denkt

Het kleine bewuste denken, het weten van het weten, is dus, als je in muziektermen denkt, als het ware een afgescheiden maar inherent onderdeel van een enorme compositie.

De bron van het denken is duister. Het "denkt" zoals "het"onweert. Steeds vallen ons dingen in. Over onze ideeën hebben we geen macht. Je kunt van tevoren niet bepalen welke ideeën je krijgt. Je kunt ze voeden met kennis, maar uiteindelijk weet niemand waar de zenuwpulscomplexen, die wij ideeën noemen vandaan komen. Ze komen uit het niets, het toeval, van de goden.

"Niets", "toeval" en "goden" zijn als zodanig alle drie zinloze termen:
-Niets bestaat niet want als het bestaat is het iets,
- Toeval bestaat niet want bezien vanuit het geheel zijn de dingen zoals ze zijn, de term toeval heeft dan geen nut.
-Alles kun je een God noemen, ook niet bestaand niets, ook een palingboer.

De ideeën van atheisten en Boedhisten komen uit het niets en zijn toevallig.
De ideeën van de paus komen van de duif-god van de Christenen, de "heilige geest" genoemd waardoor de paus het recht heeft mensen naar hartelust, o, nee heilige geesteslust te schofferen.
De blog gelooft niet in mensen maar denkt dat er wel "iets"is dat verantwoordelijk is voor zijn bits en bites-structuur, dat kan geen toeval zijn.

De paus laat zich influisteren door een "duif-god" en hoeft daarom aan niemand verantwoording af te leggen

Zijn we nu vastgelopen? Nee, er is een uitweg!

De mens denkt in woorden, maar ook in beelden en symbolen.
Daarmee kom je vaak net iets verder. Het vergelijken van het denken met een muziekstuk is daar een voorbeeld van, waardoor je de dingen net iets beter begrijpt.
Wat is het toneel van menselijke beelden en symbolen bij uitstek? De kunst en de godsdienst.
De ouden waren niet allemaal gek, door via een godheid een beeld te creeëren kun je een waarnemingsgrens net iets verder overschrijden. Goden en mythen waren werktuigen om de wereld te doorgronden.
Helaas zijn de beelden gecorrumpeerd en tot de meest idiote verzinsels en lange tenen veworden.
De paus, creationisten, mensen die in boerka's lopen en bommen plaatsen etc. moet ik verder gaan met deze trieste opsomming.
Tekenend is het feit dat juist de man die opmerkte dat God dood is en terecht opmerkte dat zijn lijk nog steeds de lucht verpest, het beeld van twee Griekse goden gebruikte als symbool voor zijn ideeën.
Apollo en Dionysus zijn niet dood en ook niet dood te krijgen, omdat het symbolen, oerbeelden, zijn die voor méér staan. Achter de mythe zit een werklijkheid die alleen de mythe kan oproepen.
Nietsche wendt beide goden met succes aan om een onuitsprekelijk beeld te schetsen. Zo bezien was hij niet eens atheist.

De tolerante Oelikoeli bestaat weldegelijk

Als realiteiten in de gebruikelijke zin bestaan de goden niet, wel is het interessant om te bestuderen hoe de mensheid via deze beelden in de afgrond van het bestaan trachtte te kijken.
In de vorige blog hebben we dat al gedaan met betrekking tot Brahman en Atman en Boedha.
Een voorbeeld van een poging van de de kunst om de werklijkheid net iets verder af te beelden is het schilderij van Margritte in een vorige blog.

Margritte

De goden als objectieve realiteit bestaan dus uiteraard niet, evenals bovenstaand ei van Matisse. Wel bestaan de ideeën en beelden achter de goden en de kunst. Met een god of schilderij roep je een sfeer op, met een eredienst een geest tussen mensen.
Wij kennen het nog een beetje als kerstsfeer, sinterklaassfeer etc. daarbij is het beeld van een goedheiligman onontbeerlijk.
Mensen die de Botton hebben gelezen, die een soort zingevende eredienst rond een niet bestaande god wil creeëren, rond een "godvormig gat", kunnen gerust zijn. De goden bestaan weldegelijk, als beeld en symbool voor een daar achter liggende werkelijkheid.

Zeus

De Grieken wisten heus wel dat er geen oude geilaard met baard (Zeus) op de berg Olympus woonde.
De godheid was wat hij opriep, het ideeënbeeld waar hij voor stond, wat wij als buitenstaanders niet meer kunnen ervaren, hij was niet zijn iconografische afbeelding. Misschien vergelijkbaar met de stelling dat van Limburgse carnavalvierders, dat noorderlingen niets van carnaval begrijpen.
De Godheid gecombineerd met muziek riep bepaalde beelden, een sfeer op, bijvoorbeeld bij Dionysius.
Men zag een werkelijkheid die normaal niet waar te nemen is, "geestveruiming" inderdaad al dan niet gecombineerd met wijn en drugs.
De ideeënbeelden en sfeer die opgeroepen werd was niet altijd even fraai, getuige mensenoffers en vele oorlogsgoden.  Via de goden kon (kan) men echter een blik werpen in een andere wereld.

Madonna aan het kruis, helaas voor menig blogbezoeker  met bedekte borsten

De rol van de goden, het verleggen van de grenzen van het menselijk waarnemingsvermogen is in onze tijd overgenomen door de kunst. Bedenk daarbij dat ook veel niet gelovigen bijvoorbeeld de Matheus Passion bezoeken. In popmuziek worden semireligieuze aspecten openlijk benadrukt.

Wordt vervolgd

OVER NIETZSCHE, NIHILISME EN BOEDHISME

Het lichaam weet meer dan wij

Veel ideeën van Schopenhauer werden verder uitgewerkt door Friedrich Nietzsche. Bij hem wordt "wil",  "wil tot macht".
Ook het idee dat "het"denkt komt min of meer van hem. Hij heeft zich bezig gehouden met de evolutieleer en met de fysica, die in zijn tijd al wel verder ontwikkeld waren dan tijdens Schopenhauer.
Zo onderscheidde hij met betrekking tot het lichaam het weten van het ik-bewustzijn, het weten van het weten en het grotere weten van het lichaam als zodanig. Het lichaam weet precies hoe het voedsel moet verteren, het bloed rondpompen etc.
Daar hoeft het ik-bewustzijn niets aan te doen. Gelukkig niet want zelfs na een artsenstudie van tien jaar weten we nog niet precies hoe alles werkt. Het weten zonder bewustzijn door het lichaam, "het grote verstand", volgens Zarathoestra, bepaalt ons bewustzijn.
Het concept van "wil tot macht" als uiteindelijke basis van de wereld stelde Nietsche in staat om de menselijke moraal te ontmaskeren als machtsstreven. Ook alle denken is uiteindelijk gebaseerd op de wil tot macht. Derhalve benadrukte hij om ook zijn eigen geschriften niet al te serieus te nemen en was hij vaak een vat vol tegenstrijdigheden. Van het omkeren van de wil, het verzaken van de wereld (zoals Schopenhauer voorstond) wilde hij niets weten, maar dat is een ander onderwerp.

Zarathustra een profeet van de god Ahura Mazda, gebruikt in het boek "Also sprach Zarathrustra"van Nietsche

Het grote verstand herkennen we eigenlijk alleen maar omdat er ook een klein verstand, een ik bewustzijn is.
Wij kunnen alleen maar het "denken door de natuur" waarnemen omdat in ons hoofd ook denkprocessen plaatsvinden.
We nemen die eigenschappen waar die ook bij onszelf ontwikkeld zijn en die we derhalve kunnen herkennen.
In beide gevallen denkt "het", ook onze eigen gedachten komen uiteindelijk uit het "niets".

Reeds de oude Hindoes namen dit waar, hoewel hun taalgebruik totaal anders was. Volgens de hindoes was Brahman, datgene wat achter de meervoudige schijn van de fenomenale wereld ligt en Atman, het diepste innerlijk, één. Het woord Atman zou verwant zijn aan adem.

Schopenhauer noemde zijn poedel Atman

De Boeddhisten gingen een stap verder en verklaarden dat de diepste grond van de wereld "niets"was, essentieloosheid. Ook verwierpen ze het bestaan van een zelf als een onvergankelijke metafysische kern in ons, er is volgens het Boeddhisme helemaal geen zelf. Boeddhisme is geen godsdienst en in essentie nihilistisch.
Nihilisme, ten onrechte tot een scheldwoord geworden, staat voor het ontkennen van betekenis en waarde in de wereld.
In feite vertoont Nietzsche sterke Boeddhistische trekjes, al zou hij zich in zijn graf omdraaien als hij dat zou horen. Dit in verband met het punt van de wereldverzaking. Bij nadere beschouwing is echter de aristocratische gelatenheid die Nietzsche voorstaat toch verwant met de gelatenheid van het Boeddhisme.

Boedhisme is nihilistisch

Nietzsche grijpt terug op Heraclitus, die in alles beweging ziet, pantha reï, alles stroomt. Blijkbaar waren er vijf eeuwen voor de jaartelling al manieren van denken die ons zeer vertrouwd zouden voorkomen.


Wordt vervolgd

ÉÉN WIL MAAR VERDEELD IN ZICHZELF

Wil is de essentievan het ding an sich en staat als zodanig los van tijd en ruimte aldus Schopenhauer (dit is puur een filosofische insteek en heeft helemaal niets met de relativiteitstheorie te maken)

De vorige blog klopt niet helemaal met Schopenhauers ideeën.
Vandaar hier een korte aanvulling.
Schopenhauer ging niet van duizenden willen uit, maar van één wil die in zichzelf verdeeld was.
De zenuwpulsen in onze hersenen zou hij ook als een uiting van deze wil zien.
Hij zag de wil als iets buiten tijd en ruimte, tijd en ruimte waren volgens Kant immers vormen van de zintuigen, dus grootheden die ons waarnemingsvermogen aan de dingen toevoegd. We kunnen dingen alleen in tijd en ruimte waarnemen.
De wil als essentie van het "ding an sich"staat buiten tijd en ruimte staan.

Misschien is er sprake van interstellaire evolutie (Orionnevel).

De oplettende lezer zal reeds geconcudeerd hebben dat de blog een materialistisch standpunt inneemt. De menselijke geest wordt niet gezien als een bovenmateriële entiteit maar als resultaat van zenuwpulsen ingebed in een groter geheel en daarvan niet gescheiden.
Of de menselijke geest een immaterieel aspect heeft weet de blog niet. Het waterdichte bewijs daarvoor is nog nooit geleverd, hoewel allse uiteraard mogelijk is. Ook is het best mogelijk dat de menselijke c.q. dierlijke geest door middel van een voor ons nog onbekend quantummechanisch aspect werkt. Hierdoor zou kijken in de toekomst mogelijk zijn.
De evolutie zou, als leven via kometen uit de ruimte op aarde zou zijn gekomen, waarvoor aanwijzingen zijn, reeds in de ruimte begonnen kunnen zijn. Misschien dat onze evolutie wel een onderdeel is van een veel groter lokaal interstellair evolutieverhaal.
Allemaal interessant, leuk en ook nodig om over te speculeren, maar de blog doet dat voorlopig niet, hij hanteert het scheermes van Ockham.
Verder maakt de blog geen onderscheid tussen mensen en dieren. Mensen zijn ook dieren, het verschil is hoogstens gradueel. Dat mensen in tegenstelling tot dieren immateriële geest dan wel ziel zouden hebben is volgens de blog onzin. Veel onderzoek bij mensapen, olifanten en walvissen lijken dat te bevestigen.

Even nog over het verband tussen onze hersenen en een orkest.
Als je alleen instrumenten hebt, dan heb je nog geen muziekstuk.
De instrumenten moeten bespeeld worden, samenwerken, elkaar ondersteunen of overstemmen.
Het geheel maakt een muziekstuk, bijvoorbeeld de 9e van Beethoven, er wordt als het ware een "harmonie"' een "geest" geproduceerd.
Als je alleen een orkest hebt gebeurt er niets.
Hetzelfde met onze hersenen. Sommigen zeggen dat wij zijn onze hersenen zijn. Dat is niet waar, onze hersenen produceren ons, beïnvloed door de omgeving.
 Dus evenals een serie instrumenten niet de 9e van Beethoven is, zo zijn wij niet onze hersenen.
Je kunt het misschien simpeler uitdrukken met een kaars.
De kaars is nog niet de vlam.

Olympische vlam

Wordt vervolgd

MILJARDEN WILLEN DENKEN

Muziek is méér dan de muziekinstrumenten.

Een orkest is niet de muziek die het speelt. Zo zijn wij niet onze hersenen. Het orkest produceert muziek, zo produceren onze hersenen door middel van miljarden zenuwpulsen onze persoonlijkheid.
Niet altijd een even fraai muziekstuk, hierover later meer.
Het bewuste denken van dieren en mensen ligt ingebed in een breder denken, de slurven, gewei, oog en hersenmakerij van de evolutie en wat daar aan voorafging (en nog steeds bezig is).

Aan denken gaat echter iets vooraf. Toen Schopenhauer het "ding an sich"van Kant wilde doorgronden vroeg hij zich af hoe hij het dichtst bij een ding kon komen. Het meest nabije en bekende ding is het eigen lichaam. Het eigen lichaam kan men bestuderen, maar dan is het geen ding meer maar een door de grenzen van het waarnemingsvermogen beïnvloedde waarneming. Toch is het lichaam ook een ding an sich.
Als je het waarnemingsvermogen zoveel mogelijk uitsluit (helemaal is onmogelijk zo erkende hij) wat houdt je dan over met betrekking tot je lichaam, vroeg Schopenhauer zich af.
Zijn antwoord was "de wil", niet zozeer de bewuste wil, maar bijvoorbeeld de wil die uiteindelijk aan elke gedachte voorafgaat.

Het lichaam als ding gaat tegen onze ratio in

Ook buiten de biologie, dus met betrekking tot de levenloze natuur ziet Schopenhauer de wil als het essentiële. Freud gaat terug op de ideeën van Schopenhauer en verbazingwekkend genoeg heeft modern hersenonderzoek zijn ideeën bevestigd (al wordt hij ten onrechte niet in dit verband genoemd).
Vóór wij tot een bewuste handeling overgaan, zo is aangetoond, is er in de hersenen daartoe al lang beslist. Het ding an sich werd volgens Schopenhauer vooral gekenmerkt door de wil, die niet alleen in ons maar in alles aanwezig is. In het verlengde hiervan ontwikkelde hij een op het Hindoeisme lijkende (en daardoor beïnvloedde)  filosofie van het zich afkeren van de wil. In zijn eigen leven heeft hij daar totaal niets aan gelegen laten liggen.



De gezamelijke wil van miljarden organismen is de motor van de evolutie


In de evolutie (nog redelijk onbekend in Schopenhauers tijd) speelt wil ook een hoofdrol. Een vis wil voedsel in steeds ondieper water en wordt na duizenden generaties landdier, die weer andere dieren wil eten zodat hij roofdier wordt, zich wil voortplanten, wil vechten en een gewei krijgt etc. etc.
Al die miljarden en miljarden willen en willetjes vormen samen het denken in de vorm van bovengenoemde slurven, geweien, ogen en hersenmakerij. De evolutie dus.
Zoals onze hersenen denken door middel van miljarden zenuwpulsen, zo denkt de evolutie door middel van miljarden wilsimpulsen, al dan niet aan hersenen ontsproten.
Aldus is ons bewuste denken dus ingebed in het (waarschijnlijk) onbewuste denken van de natuur.
Er is echter één voorwaarde. Alleen als wij datgene wat in ons hoofd plaatsvindt denken noemen, dan kunnen we doorredeneren en een natuur/denkproces erkennen.
Komt zo echter niet de weltgeist van Hegel terug, we redeneren antropomorf ?
Met betrekking tot natuurlijke processen zeg je bijvoorbeeld "het onweert of het is mooi weer".
Maar wat onweert en wat is mooi weer".
Hetzelfde heb je hier, "het denkt".
De denker die de natuur is kan mooie dingen tot stand brengen maar ook een volstrekte psychopaat zijn. Overstromingen, ziekten, tsunami's etc maken er deel van uit, de natuur laat zich niets aan de mens gelegen liggen. Ook het bewuste denken brengt op grote schaal psychopaten voort getuige bijvoorbeeld 1940-1945.

Wordt vervolgd.

Assad

De natuur als psychopaat

KNUTSELENDE NATUUR EN MENSELIJK DENKEN

De natuur knutselt naar hartelust

De natuur ontwerpt en knutselt. Steeds ontstaan er nieuwe concepten, worden oude verworpen, heruitgevonden, verfijnd etc.
Ogen, oren, dinosaurussen, tentakels, hersenen etc.
In sterren en door supernova's vinden processen plaats waardoor ingewikkelde chemische verbindingen ontstaan. Kristallen, koolstof, aminozuren etc. worden in de natuur gevormd.
De natuur is als het ware aan het schaken, ontwerpen, aan het denken dus en is absoluut wat wij zouden noemen creatief bezig.

Reuzekristallen

Als wij dus datgene dat in ons hoofd plaatsvindt denken noemen, dan vindt dat in de natuur ook plaats. Als wij dus zeggen "wij denken"dan moeten we dat ook van de natuur zonder meer zeggen.
Dus denken is niet beperkt tot de electronische infrastructuur die wij onze hersenen noemen maar vindt ook daar buiten plaats en gaat daar aan vooraf.
Door dat proces van selectie, keuze, verwerping en opnieuw selectie is onze electronische infrastructuur zelfs ontstaan. Dus door een niet menselijk denkproces, een natuurverschijnsel, sommigen halen er goden bij.

Bliksem in een vulkanische aswolk

In feite is het denkproces in ons hoofd echter ook een natuurverschijnsel. Het al dan niet afvuren van lading door onze neuronen is puur fysisch. Waar loopt de grens tussen het menselijk denkproces in hersenen en het denkproces als zodanig.
Die is er niet. Uiteindelijk krijgen wij ideeën, ingevingen en schiet het ons te binnen.
Diep van binnen weten we dus dat dit met een "vrije wil"niets te maken heeft. Wij denken niet, het denkt in ons. Het denken is niet het resultaat van een ik, maar een ik is het resultaat van denken.

Neuronen in de hersenen

De Grieken legden al een verbinding tussen de logos in de mens en in de natuur.
Wij projecteren de in ons ingebouwde logica op de natuur. Of de natuur een "ingebouwde" logica heeft waaruit de mens is voortgekomen valt nog te bezien.
Wij kunnen alleen dichtbij ons en vanuit onszelf redeneren en dan valt alles nog op zijn plek. De chaos kunnen en willen we niet denken, we hebben al moeite met muziek zonder ritme en herhalingen. De vraag is of de woorden orde, chaos of toeval nog wel nut hebben in een allesomvattend systeem. Het allesomvattend systeem is gewoon, alleen daar binnen bestaat in kleinere deelsystemen maten van orde en chaos.

Jackson Pollock

Overigens onmogelijk om over een allesomvattend systeem te spreken, ook hier treedt weer een droste-effect op (zie vorige blogs). De verzameling die alle verzamelingen omvat, is dat een verzameling van zichzelf, dan wel van de verzameling van verzamelingen die geen deel van zichzelf zijn? (Russel)
Een variant hierop is de kapper die alle mensen scheert die zichzelf niet scheren. Scheert die zichzelf?
Even uitblazen, nu wordt het toch ingewikkeld.


Wordt vervolgd.