Translate

zaterdag 10 maart 2012

EEN BLOG VAN NIETS


Deze blog gaat over niets. Ronald Plasterk heeft de term Ietsjisme gelanceerd. Met een zeker dedain heeft hij het dan over mensen die geloven dat er "iets" is. Hij slaat zich daarmee op de borst als zijnde de grote positivist, die zelfs dat stadium ontgroeid is. Later kwam hij overigens enigszins terug op zijn kritiek op Ietsjisten.
In feite stellen Ietsjisten zich bescheiden op. Waarover men niet kan spreken moet (soll) men zwijgen aldus Wittgenstein die betekenissen en plausibiliteit van uitspraken binnen de taal bestudeerde. In feite zwijgen Ietsjisten dus ook, datgene waarover ze niet kunnen spreken noemen ze Iets.

Niet iets is echter het grote probleem van de mensheid maar niets.
Duizenden jaren heeft de mensheid zich met niets bezig gehouden. Wat is immers angstaanjagender dan het eeuwige niets in de toekomst na de dood, dus niets. Iedereen botst op het niets van vóór zijn eerste herrinnering.


Met niets wordt niet leegheid bedoeld. Leegheid is immers alleen mogelijk in ruimte en tijd, en dat is iets, maar het echte niet bestaande niets, het einde van de omtrek van een circel als het ware.

Vroeger dacht men dat de wereld op het reeds bestaande toneel van ruimte en tijd geschapen is.
Met name de Grieken dachten dat.
Augustinus en Boethius stelden wel dat de wereld niet in maar met de tijd is geschapen, bewonderenswaardig want ze moesten het zonder enig bewijs doen.
De wetenschap lijkt hun stellingen te bevestigen.
Er is dus geen theater/podium in de ruimte en tijd, waarin de wereld verschijnt. als bij een toneelstuk. Als het heelal uit het niets is ontstaan, betekent dat uit het tijd-en ruimteloze niets. Dit niets bestaat niet, daarom is het niets. Hier breekt echter de taal. De bewering als zou het heelal ontstaan zijn als rimpeling in het niets is taalkundige nonsense.

Toch construeert het niets onze wereld steeds weer.
Zien wij bijvoorbeeld een auto dan weten we ook wat het niet auto zijn is. Zo niet dan is alles auto en heeft de term auto geen zin meer. Alles is immers auto en de term auto is te vervangen door de term alles.
Dus de perceptie van een auto is afhankelijk van het niet auto zijn.
Je weet pas wat een auto is als je weet wat geen auto is. Je weet pas dat iets er is als je weet hoe het is als het er niet is. Alles ontkent zichzelf.
Hetzelfde geldt voor het zijn als zodanig, dat bestaat slechts bij de gratie van niet zijn. Als niet zijn  niet zou bestaan zou het zinloos zijn het predicaat zijn te gebruiken.
De zinshorizon, het toneel van het zijn, is dus het niet zijn.
Het totale niets is dus een soort achtergrond waartegen de dingen verschijnen.
Vergelijk het met een schilderij. De personages van de nachtwacht (stel dat ze tot leven zouden komen) zien de andere personages, de banieren, de trommels, de vloer etc. Het doek waar alles op geschilderd is, waarop hun hele wereld verschijnt, kunnen ze niet vatten, dat staat immers buiten hun wereld.

Wat het doek is voor de personages in een schilderij is het niets voor onze wereld, het contrasteert met alles en geeft alles zijn perspectief, zijn zijnheid.
Ons bewustzijn werkt dus vanuit het niets.
Wat valt er over het niets als bovengenoemd "schildersdoek" van de wereld te zeggen?

Ook het diepste zelf berust op niets.
Mediteren bijvoorbeeld is onzin.
Hoezo?
Stel dat je je "diepste zelf"wilt ervaren.
Datgene dat ervaart moet op zijn beurt ook weer ervaren worden etc. etc.
Het diepste zelf zal nooit bereikt worden want het is     , juist!
Je krijgt dan dus een soort Droste effect.
Het bewustzijn werpt je altijd weer naar buiten (Sartre).
Mensen die via meditatie tot hun diepste zij door willen dringen praten dus onzin.
Een dutje tussen de middag helpt bovendien minstens even goed. Ik verdenk mensen die mediteren er überhaupt van dat ze gewoon in slaap vallen.


Mensen die mediteren proberen tevergeefs het droste-effect teniet te doen.

Dus zowel aan het begin van het universum, in het diepste van onze persoon en als zinshorizon worden we met niets geconfronteerd.
Het Boedisme, de Gnosis, Meister Eckardt, Heidegger en Sartre hebben zich hiermee bezig gehouden.

Wordt vervolgd

4 opmerkingen:

Anoniem zei

Wat een gezwam in de ruimte.
Het gaat nu echt nergens meer over, geloof me.

Anoniem zei

Wat een gezwam in de ruimte.
Het gaat nu echt nergens meer over, geloof me.

Fred zei

Eindelijk een inhoudelijke reactie van Anoniem! Het gaat inderdaad nergens over, dat is juist wat Paul betoogt. Toch? Overigens ben ik een ovetuigd ietsist, ik vind daar niets(!) mis mee. Atheïsme, Katholicisme, Creationisme, allemaal standpunten. Overigens een interessante lees-tip: Seth (van Jane Robertson) over het wezen van de psyche. Zeer verhelderend!
Oh ja, Paul, blijven trainen en blijven schrijven! Ik kan jouw bijdragen wel waarderen.

archiefpaul zei

Dank je, wordt uiteraard vervolgd. Ga nu naar de CPC.